15 درصد خاک اوکراین، هزینه خیال باطل عضویت در ناتو
ساعت24-درخواست رئیس‌جمهور اوکراین برای عضویت سریع در ناتو بعد از جدایی 15 درصد دیگر از خاک این کشور، با واکنش سرد این ائتلاف نظامی غربی و آمریکا مواجه شد.
ولودیمیر زلنسکی رئیس‌جمهور اوکراین که در سودای پیوستن به ناتو کشورش را وارد ماه‌ها درگیری کرده، جمعه هشتم مهر ۱۵ درصد دیگر از خاک این کشور را هم از دست داد تا بعد از بیش از هفت ماه جنگ به سر جای اول و التماس به ناتو برای پذیرش عضویت کی‌یف در این اتحاد نظامی غربی برگردد.
جمعه ۳۰ سپتامبر، رئیس‌جمهور روسیه با امضای اسناد الحاق چهار منطقه از اوکراین، ۱۵ درصد دیگر از خاک این کشور را به فدراسیون روسیه ضمیمه کرد.
کشورهای غربی و طرف اوکراینی این اقدام را محکوم کرده و رئیس‌جمهور این کشور بار دیگر درخواست عضویت سریع کی‌یف در ناتو را مطرح کرد.
این درخواست اما با واکنش سرد دبیرکل ناتو و کاخ سفید مواجه شد و تاکید کردند همه ۳۰ کشور عضو این ائتلاف نظامی باید آن را تایید کنند.
بعد از الحاق شبه‌جزیره کریمه به روسیه در سال ۲۰۱۴ با برگزاری همه‌پرسی، جمعه (۳۰ سپتامبر، هشتم مهر) با حضور روسای مناطق دونتسک و لوهانسک در شرق اوکراین و خرسون و زاپروژیا در جنوب شرقی این کشور در کاخ کرملین، مراسم امضای اسناد الحاق این مناطق به فدراسیون روسیه با حضور ولادیمیر پوتین برگزار و این مناطق رسماً به خاک روسیه ضمیمه شد.
پوتین در سخنرانی آغازین این مراسم مردم این مناطق را برای همیشه شهروند روسیه خواند و به آنها خوشآمد گفت. او در اشاره به رای قاطع آنها در همه‌پرسی‌ها که خواستار جدایی از اوکراین و پیوستن به روسیه شدند، گفت: مردم انتخاب خود را انجام داده‌اند. دونتسک، لوهانسک، خرسون و زاپروژیا سرنوشت مشترکی با روسیه دارند.
پوتین در اشاره به خلف وعده غرب در گسترش ناتو و به خطر انداختن امنیت روسیه با پیشروی تا مرزهای این کشور افزود: وعده عدم گسترش ناتو به شرق به یک فریب کثیف تبدیل شده است. این غرب بود که اصل تخلف‌ناپذیری مرزها را زیر پا گذاشت و حالا تصمیم می‌گیرد چه کسی حق تعیین سرنوشت خود را دارد و چه کسی ندارد. رئیس‌جمهور روسیه که پیش‌تر گفته بود مسکو دارای سلاح اتمی است و از هر ابزاری برای دفاع از خود استفاده می‌کند، بار دیگر بر دفاع از خاک خود که حالا شامل مناطق جدید می‌شود با همه ابزارهای موجود تاکید کرد.
دقایقی بعد از سخنرانی پوتین در مراسم الحاق مناطق جدید به روسیه، ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا در بیانیه‌ای تند گفتند که نتیجه همه‌پرسی برگزار شده در این چهار منطقه از اوکراین را به رسمیت نمی‌شناسند. «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا هم در بیانیه‌ای، روسیه را به نقض قوانین بین‌المللی و منشور سازمان ملل متهم کرد. آمریکا همچنین تحریم‌های جدیدی را علیه روسیه به بهانه این اقدام اعمال کرد و در تلاشی مشترک با آلبانی به دنبال تصویب قطعنامه ضد روسی در شورای امنیت سازمان ملل بود که با وتوی روسیه ناکام ماند.
ولودیمیر زلنسکی رئیس‌جمهور اوکراین هم که شاهد از دست رفتن ۱۵ درصد خاک کشورش بود، در واکنش، باز هم دست به دامن غرب شد و برای عضویت سریع کشورش در ناتو تقاضایی را به این ائتلاف نظامی ارائه کرد.
این درخواست اما یک بار دیگر با واکنش سرد دبیرکل ناتو و آمریکا مواجه شد. ینس استولتنبرگ در واکنش به درخواست زلنسکی مدعی شد که از حق اوکراین برای انتخاب مسیر خود و پیوستن به این ائتلاف حمایت می‌کند، اما در عین حال گفت «تمرکز اصلی کنونی ما، ارائه حمایت فوری به اوکراین برای دفاع از خود در برابر حمله روسیه است» و بار دیگر تاکید کرد ناتو بخشی از جنگ روسیه با اوکراین نبوده و تنها نقش حمایتی دارد. او همچنین تاکید کرد که تصمیم درباره عضویت اوکراین باید با اجماع همه ۳۰ عضو این ائتلاف گرفته شود.
بعد از ناتو، آمریکا هم بار دیگر پشت زلنسکی را خالی کرد و جیک سالیوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید گفت: «در حال حاضر، دیدگاه ما این است که بهترین راه برای حمایت ما از اوکراین، حمایت عملی و میدانی در این کشور است و عضویت در ناتو باید در زمان دیگری آغاز شود». او هم در رد درخواست عضویت سریع اوکراین گفت که «هر تصمیمی در خصوص عضویت، بین ۳۰ متحد (ناتو) و کشورهایی گرفته می‌شود که مایل به عضویت هستند».
ناتو تحت رهبری آمریکا که حضور نظامی‌اش در نزدیکی مرزهای روسیه و رد درخواست مسکو برای تضمین امنیتی عدم پیوستن اوکراین به این ائتلاف از دلایل اصلی آغاز درگیری‌ها در اوکراین بوده، از همان روزهای ابتدایی درگیری‌ها با رد درخواست عضویت سریع کی‌یف در این ائتلاف و ایجاد منطقه پرواز ممنوع بر فراز اوکراین، به رغم اصرارهای زلنسکی، پشت وی را خالی کرده بود.
جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در همان ماه اول جنگ اوکراین اذعان کرد که بروکسل در دادن قول‌هایی که نمی‌توانسته آنها را عملی کند دچار اشتباه شد و یکی از آنها، وعده عضویت اوکراین در ناتو بوده است. وی همچنین گفت که اتحادیه اروپا باید «از رفتن به سمت جنگ با روسیه اجتناب کند چرا که اگر این کار را نکند، جنگ جهانی سوم خواهد شد». هشداری که «دیمیتری مدودف» معاون شورای امنیت ملی روسیه بعد از درخواست دیشب زلنسکی برای پیوستن اوکراین به ناتو، آن را تکرار کرد و گفت چنین اقدامی موجب شتاب بخشیدن به آغاز جنگ جهانی سوم می‌شود.
با توجه به اظهارات مقامات غربی و عدم تغییر موضع ناتو از بیم رویارویی مستقیم با روسیه تا جای ممکن، چشم‌انداز نزدیکی برای پیوستن اوکراین به ناتو متصور نیست. از آغاز جنگ در اوکراین گرچه کمک‌های میلیارد دلاری نظامی و تسلیحاتی غرب به این کشور در تداوم جنگ موثر بوده، اما تسلیحات و آموزش از سوی کشورهای عضو ناتو به صورت منفرد نه در قالب این اتحاد صورت گرفته و به همین دلیل کمتر هماهنگ و اثرگذار بوده است. به تحلیل اندیشکده «کارنگی»، تا زمانی که ناتو با منطقه پرواز ممنوع یا سایر اشکال مستقیم‌تر درگیری نظامی موافقت نکند، ارزش افزوده این ائتلاف به بسته کمک جامع توافق شده در اجلاس ناتو در مادرید محدود خواهد بود.
نتیجه توحش ضد انقلاب در لندن چه بود؟
به رغم تبلیغات رسانه‌های معاند، عناصر ضد انقلاب خارج‌نشین برای برگزاری تجمعات اعتراضی با چالش جدی مواجه شده‌اند!
به گزارش مشرق، پلیس انگلیس تاکنون ۱۲ عنصر ضد انقلاب را در لندن و یک مورد را در شهر منچستر دستگیر و اعلام کرده که سایر اغتشاشگرانی که یکشنبه گذشته نظم عمومی بررسی اجمالی بازار ارز پایتخت را برهم زدند شناسایی و به دست عدالت خواهد سپرد.
پلیس لندن با صدور بیانیه‌ای شدیدالحن به جراحت پنج مامور این دستگاه امنیتی اشاره و تصریح کرده است که آنها در نتیجه تحرکات هنجارشکن آشوبگران در بیمارستان بستری هستند. بخشی از بیانیه پلیس به رفتار وحشیانه آشوبگران پرداخته و هشدار داده است که این اقدامات در جامعه انگلیس
تحمل نخواهد شد. «در روزهای آینده، ما از تمام ابزارهایی که در اختیار داریم - از جمله دوربین‌های مداربسته و سایر فیلم‌ها - برای شناسایی این افراد و محاکمه آنها استفاده خواهیم کرد»
در پی وقوع این حوادث که از ذات کریه و پلید آشوبگران پرده برداشت، برخی سران اغتشاشگر با صدور بیانیه‌هایی که نشانگر عقب نشینی مفتضحانه آن هاست در توصیه به هواداران خود به جرائم صورت گرفته اعتراف کرده و گفته‌اند «لطفا در صورت تجمع با پلیس درگیر نشوید و به کسی آسیب نزنید»
هم زمان گردش تصاویر اقدامات وحشیانه عناصر ضد انقلاب در شبکه‌های مجازی پیش از آنکه پروژه به گل‌نشسته براندازان را به حرکت درآورد نتیجه عکس داده و باعث ریزش هواداران این جنبش ضد مردمی شده است.
در یک مورد، عناصر ضد انقلاب یکی از نمازگزاران مرکز اسلامی را دوره‌کرده‌و به زور از او می‌خواهند که علیه مقدسات و نظام جمهوری اسلامی ناسزا بگوید تا او را رها کنند. نامبرده که بنابه دلایل امنیتی نامش فاش نمی‌شود پس از امتناع از همکاری با آشوبگران مورد حمله فیزیکی قرار گرفته و گوشی موبایل او سرقت می‌شود.
یکی دیگر از نمازگزاران مرکز اسلامی که اخیرا در ناحیه شکم تحت عمل جراحی قرار گرفته بود، مورد ضرب و شتم اغتشاشگران قرار گرفته و از ناحیه دست آسیب دیده است. اما تصویر نمازگزار دیگری در فضای مجازی منتشر شده که نشان می‌دهد چگونه اوباش مقابل دیدگان مستاصل پلیس او را به شکل بی‌رحمانه‌ای مورد مشت و لگد قرار داده و نامبرده از ناحیه سر مورد مجروح می‌شود.
در همین پیوند مرور اجمالی از صفحات مجازی فعالان ضد انقلاب خارج‌نشین نشان می‌دهد که تعدادی از آنها در ۲۴ ساعت گذشته با حذف مطالب حاوی حمایت از اسم رمز «مهسا امینی» صف خود را از بانیان حوادث اخیر جدا کرده و از کانال‌های مرتبط با عناصر برانداز خارج شده‌اند.
از سویی دم خروس از زیر لباس برخی بیرون زده که هواداران خود را به حمایت از عامل اصلی اغتشاشات اخیر یعنی رژیم صهیونیستی دعوت می‌کنند. هم زمان شماری از شبکه‌های تلگرامی مستقر در انگلیس، با انتشار پیام‌های جهت‌دار تاکید دارند که حوادث اخیر، محدود به مهسا امینی و حجاب نیست و هدف براندازی نظام جمهوری اسلامی ایران است.
دیشب (دوشنبه) اغتشاشگران قصد داشتند تا برای دومین شب متوالی مقابل مرکز اسلامی انگلیس تجمع کنند. اما خبر تجمع هواداران انقلاب و برگزاری مراسم عزاداری برای هشتمین امام شیعیان در صحن بیرون مرکز، اغتشاشگران را از این کار منصرف کرد.
آنها طبق اعلامیه‌های صادر شده قصد دارند تا در نقاط دیگری از شهر تجمع کنند. اما اینکه تحرکات آنها با توجه به ماجرای مفتضحانه روز یکشنبه و پروژه شناساسی اغتشاشگران توسط پلیس، تا چه اندازه با اقبال مواجه شود پرسشی‌است که مرور زمان به آن پاسخ خواهد داد.
کشتار ۵۱ یوزپلنگ ایرانی در سه دهه اخیر
شاهرود- نگاهی به آخرین آمار اعلام تلفات یوزها از سوی مراجع رسمی دولتی نشان می‌دهد که در سه دهه اخیر ۵۱ یوز در کشور تلف شده است که تصادف، سگ‌های گله و انسان عوامل اصلی این آسیب هستند.
خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها - امین ولیان: نگاهی دقیق به برخی آمارهای رسمی تلفات یوزها از سوی دست‌اندرکاران این حوزه طی سال‌ها پیش به راحتی نشان می‌دهد که آمار کشتار ۴۳ قلاده‌ای یوزها طی ۲۸ سال اخیر که چندی پیش خبرگزاری دولتی منتشر کرد عددی کوچک‌تر از واقعیت است و می‌باید اصلاح شود.
قبل از آن می‌توان انتقاد جدی را به سازمان محیط زیست به عنوان متولی حیات وحش کشور و نیز سازمان یا انجمن‌هایی که اعلام آمار و کار رصد گونه‌ی یوزپلنگ را سال‌ها پیش و هم اینک در دست دارند وارد ساخت در صورتی که کمترین انتظار آنست که هرگونه اخبار و اطلاعات پیرامون یوزها به شکلی کاملاً شفاف و به صورت ادواری ارائه شود.
همچنین پلان و نقشه‌ی نجات یوزها از انقراض به صراحت بیان شود که بی شک این شفافیت و البته پاسخگویی در قبال تصمیمات و برنامه‌ها، برکات فراوانی را برای نتیجه‌ی کار یعنی نجات یوزها از انقراض در بر خواهد داشت.
نقد آمارهای دولتی
اما در نقد آمار ارائه شده توسط خبرگزاری‌های دولتی به نقل قولی معتبر اشاره خواهد شد تا تناقضات آماری با این مقایسه اجمالی بیان شود:
مدیر عامل وقت انجمن یوزپلنگ ایرانی مرتضی اسلامی دهکردی در مهرماه ۹۲ بیان می‌دارد: در دهه‌ی هفتاد ۱۲ یوز، در دهه‌ی هشتاد ۲۴ و در دهه‌ی نود [تا تاریخ مصاحبه، یعنی سال ۹۱ و نیمه اول ۹۲] پنج قلاده یوز به دست انسان تلف شدند» این درحالی است که طبق گزارش خبرگزاری‌ها و منابع رسمی دولتی در دهه‌ی ۷۰ تنهادو یوز از دست رفته‌اند (۱۰ قلاده کمتر)، در دهه هشتاد همچنین ۲۸ یوز (چهار قلاده بیشتر) و در سال ۹۱، هفت یوز تلف شده که دو مورد بیشتر از آمارها است.
برخی از تلفات یوزها که همگی مستند بررسی اجمالی بازار ارز و رسانه‌ای شده‌اند اما در آمار گزارش خبرگزاری‌های دولتی نیامده است، از جمله تلف شدن دو یوزپلنگ (ابتدا مادر و سپس یک توله) در محدوده عباس آباد، جاده‌ی شاهرود _ مشهد در تاریخ ۲۶و۳۰ آذر ۹۳ و یا تلف شدن یوزی با نام یارقلی که در تصادف جاده‌ای سنخواست _ جاجرم در مجاورت پناهگاه حیات وحش میاندشت در استان خراسان شمالی در تاریخ ۲۴ آبان ۹۷ از دست رفت و نیز تلف شدن یوز توران توسط سگ‌های گله در سال ۹۲ و یا تلف شدن یوز نر توران توسط افراد محلی در سال ۹۴؛
اما ایراد دیگری که به گزارش خبرگزاری دولتی می‌توان وارد ساخت اضافه کردن آمار دو توله یوز تلف شده در اسارت است که به دلیل عدم اهمیت اکولوژیکی یوزهای در اسارت و نیز نقش مستقیم انسان در ایجاد آنها بهتر است این دست از آمارها با تلفات یوزهای طبیعت ترکیب و ادغام نشود.
نگاهی دقیق‌تر به تمام یوزهایی که در کشور تلف شده اند
طبق آمار ارائه شده از سوی دست اندرکاران و رسانه‌ها، در دهه ۷۰ خورشیدی ۱۲ یوز در منطقه حفاظت شده بافق ، پناهگاه حیات وحش درّه انجیر یزد و… از بین رفتند، در دهه ۸۰ نیز ۲۴ یوز تلف شدند از جمله سه یوزپلنگ در تصادف جاده‌ای شاهرود _ مشهد (ابتدا دو توله، سپس یوز مادر در تاریخ هشتم و نهم مرداد ۸۹) و نیز دو یوزپلنگ در تصادفات جاده‌ای استان یزد.
در دهه‌ی ۹۰، شش یوز در تصادفات جاده مهریز _ انار (در منطقه کالمند و بهادران یزد) از دست رفتند و در این دهه در سال ۹۱ یک یوز ماده توسط سگ‌های گله در جنوب بررسی اجمالی بازار ارز غربی توران شاهرود (آذر ۹۱) و در سال ۹۲ یک یوز ماده‌ی نابالغ توسط سگ‌های گله در جنوب شرقی توران شاهرود (اردیبهشت ۹۲) تلف شدند.
در سال ۹۳ دو یوز در ضلع شمالی توران، جاده شاهرود-مشهد در روزهای ۲۶و۳۰ آذر ۹۳ تلف شدند؛ در سال ۹۴ یک یوز نر توسط چوب و چماق افراد محلی در توران شاهرود تلف شد و در همان سال یوز ماده‌ای با نام دلدار در توران تلف شد که گزارش آن پس از دو سال مخفی کاری سازمان و پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی با فاش شدن آن یک گزارش از مؤسسه حیات وحش میراث پارسیان ۱۷ آبان ۹۶ منتشر شد.
مرگ و میرهایی که در آمار نیامده است
در سال ۹۵ یک یوز مادر در ضلع شمالی توران، جاده شاهرود - مشهد در تاریخ ۲۲ اردیبهشت ۹۵ تلف شد، طی سال ۹۷ هم یک توله یوز مجدداً در همان منطقه در تاریخ ۱۶ مرداد ۹۷ از بین رفت و طی سال‌های ۹۸ تا ۱۴۰۰ یعنی پس از گذشت یک‌سال از تصدی پست ریاست محیط زیست توسط عیسی کلانتری که یوزها را مسئله‌ای فرعی دانسته و صریحاً گفته بود یوزپلنگ ایرانی را باید منقرض شده دانست هیچ‌گونه تلفاتی ثبت نگردید!
در سال جاری نیز یک یوز ماده نابالغ، نزدیک به ضلع شمالی توران، جاده‌ی شاهرود _ مشهد در مورخ ۱۵ مرداد ۱۴۰۱ تلف شد لذا با جمع بندی آمار ذکر شده متأسفانه به عدد ۵۱ یوزپلنگ تلف شده در نزدیک به سه دهه اخیر می‌رسیم.
بررسی اجمالی بازار ارز
حیوانات شکل‌ها و اندازه‌های مختلفی دارند، از میکروسکوپی گرفته تا نهنگ آبی با طول ۳۰ متر؛ چه از نظر وزن، قد یا طول، نمی توان انکار کرد که برخی از حیوانات در مقایسه با سایرین در کلاس خود بزرگ هستند.
خبرآنلاین: نهنگ آبی بزرگترین حیوان تمام دوران است که وزن آن به ۱۸۰ تن و طول آن به ۳۰ متر می رسد. زبان آنها به تنهایی می تواند به وزن یک فیل و قلب آنها به اندازه یک ماشین برسد.
با این حال آنها با داشتن یک رژیم غذایی غنی از پلانکتون های ریز زنده می مانند.
اندازه ماهی مرکب عظیم الجثه اغلب اغراق آمیز است، با این حال، بزرگترین ماهی مرکب ثبت شده ۱۴ متر طول داشته است. آنها بزرگترین چشم ها را در قلمرو حیوانات دارند که قطر آنها به ۲۵ سانتی متر می رسد.
بزرگترین حیوان زنده روی زمین فیل آفریقایی است که می تواند تا ۶۳۵۰ کیلوگرم (۷ تن) وزن داشته باشد. آنها معمولاً از تنه تا دم تا ۳۵ فوت (۱۰.۶ متر) رشد می کنند و ارتفاع شانه آنها ۱۳ فوت (۴.۲ متر) است. حداقل دو گونه وجود دارد، فیل ساوانا و فیل جنگلی و در حال حاضر در فهرست قرمز از گونه های در معرض خطر ذکر شده اند.
زرافه با ارتفاع ۱۹ فوت (۵.۸ متر)، بلندترین حیوان زنده روی زمین است. گردن این حیوان به تنهایی ۶ فوت (۱.۸ متر) ارتفاع دارد. در خانه در علفزارهای شرق آفریقا، آنها بیشتر از پوشش گیاهی در بالای زمین تغذیه می کنند و از زبان دراز خود برای بیرون کشیدن شاخه ها و برگ های جوان از درختان استفاده می کنند. نوزادان بعد از ۱۵ ماه بارداری به دنیا می آیند و قدشان ۲ متر است.
موقعیت بزرگترین گوشتخوار زمینی بین خرس های قهوه ای و خرس های قطبی مشترک است. آنها با وزن بسیار زیاد ۹۰۷ کیلوگرم (۱ تن) و قد ۱۰ فوت (۳ متر) در هنگام ایستادن روی پاهای عقب خود، قطعاً جایگاه خود را به بررسی اجمالی بازار ارز عنوان بزرگترین ها به دست آورده اند. در حالی که خرس‌های قهوه‌ای را در جنگل‌ها و کوه‌های آمریکای شمالی، اروپا و آسیا می‌بینید، باید به سمت شمال به سمت دایره قطب شمال بروید تا نگاهی اجمالی به خرس‌های قطبی بیندازید که زمان خود را بین دریا و یخ تقسیم می‌کنند و بیشتر غذا می‌خورند.
بزرگترین ماهی زنده که در اعماق آب شنا می‌کند، کوسه نهنگ به طول ۴۰ فوت (۱۲ متر) است. وزن آنها تا ۲۲ تن افزایش می‌یابد. اما با وجود اندازه آنها، بیشتر از پلانکتون های بررسی اجمالی بازار ارز کوچک تغذیه می کنند. کوسه نهنگی که در دریاهای گرمسیری در سراسر جهان وجود دارد، آسیب پذیر محسوب می شود و در برخی مناطق شکار می شود.
بزرگترین خزنده زنده، تمساح آب شور است که به طور متوسط به طول ۵.۲ متر رشد می کند، اگرچه طول آنها می تواند به ۶.۳ متر برسد و وزن آنها به ۱۰۰۰ پوند (۴۵۳ کیلوگرم) برسد. آنها به طور گسترده در آب‌های شور و در بخش‌هایی از هند، آسیا و استرالیا پراکنده شده‌اند و از تمام حیواناتی که در دهانشان جای شود تغذیه می‌کنند، که در صورت امکان، کوسه‌ها را نیز شامل می‌شود.
شترمرغ بزرگترین پرنده زنده است، با قد ۲.۷ متر و وزن ۳۴۴ پوند (۱۵۶ کیلوگرم)، و با اندازه ۱.۹ اینچ (۵ سانتی متر)، چشمان آنها بزرگ ترین در میان پرندگان است. آنها دندان ندارند و می توانند روزها بدون آب زنده بمانند.
مردم یک روزه خشمگین نمی‌شوند | طبقه پایین و متوسط بهم نزدیک شده‌اند | قانون می‌تواند تغییر کند
مدیر ایسپا گفت که اگرچه شمار قابل توجهی از مردم در شرایط فعلی عصبانی هستند، اما نیمی از مردم هم معتقدند اعتراضات نفعی ندارد. دلایلشان هم متعدد است؛ یکی این است که به اعتراضات توجهی نمی‌شود. به نظرم همین یک عامل دلیل روشنی بر این است که هر بار اعتراضات خشنتر می‌شود.
به گزارش همشهری آنلاین، با اعلام خبر فوت «مهسا امینی» بعد از فراخوانی در گشت ارشاد، ناآرامی‌ها در نقاط مختلف کشور شکل گرفته و در بسیاری از نقاط به اغتشاش و درگیری کشیده شده است. اما منشأ این اعتراضات، عوامل گسترش ناگهانی آن و راهکارهای درست رویارویی با آن، موضوعاتی مهم و پیچیده است که بررسی آنها، نیازمند دریافت نظر نخبگان است.
در ادامه مصاحبه مهدی رفیعی بهابادی رییس مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) در این زمینه را می‌خوانید.
اعتراضات شهریور ۱۴۰۱ صرفا قضیه آزادی اجتماعی و فرهنگی نیست
از نظر دکتر بهابادی، اعتراضات شهریور ۱۴۰۱ صرفا مساله حجاب و گشت ارشاد نیست. وی معتقد است هر اعتراضی یک کاتالیزور دارد. مثلاً در آبان ۱۳۹۸ کاتالیزور مساله بنزین بود. در ۱۴۰۱ بحث کشته شدن مهسا امینی و مساله گشت ارشاد است اما این‌ها صرفاً بررسی اجمالی بازار ارز علت قریب هستند و باید دنبال علل اصلی بود. در طول چند دهه گذشته در ایران شاهد اعتراضات نسبتاً گستردهای بودیم که برخی محققان آن را به اعتراضات طبقه متوسط یا اعتراضات طبقه پایین تعبیر کردهاند. به عنوان مثال اعتراضات ۷۸ و ۸۸ را اعتراضات مبتنی بر خواستههای سیاسی و مربوط به طبقه متوسط میدانند و اعتراضات ۹۶ و ۹۸ را اعتراضات اقتصادی و مربوط به طبقه پایین. احتمالاً کسانی که اصرار دارند چنین تقسیمبندیهایی انجام دهند، این اعتراضها را هم اعتراضات طبقه متوسط میدانند، در صورتی که شواهدی خلاف این ادعاها وجود دارد. اگر بتوان اعتراضات ۷۸ و ۸۸ را سیاسی دانست اعتراضات ۹۶ و ۹۸ صرفاً اقتصادی و مخصوص طبقه پایین نبود.
بررسی اجمالی شهرهای درگیر در اعتراضات ۹۶ و به ویژه ۹۸ نشان می‌دهد بسیاری استان‌ها و شهرها بودند که اتفاقاً از نظر وضعیت اقتصادی و رفاهی در رتبه‌های پایین کشور قرار داشتند و اعتراضی را تجربه نکردند و عکس این مورد هم زیاد وجود داشت. به لحاظ زمانی نیز ما در برهههای مختلف شاهد تورم سنگین بودهایم اما اعتراضی مشاهده نکردیم. این بدان معنا نیست که متغیر اقتصاد مهم نیست، بلکه به این معنی است که وضعیت رفاهی و معیشتی ممکن است شرط لازم برای وقوع اعتراضات باشد، اما هرگز شرط کافی نیست. الان هم همه ماجرا صرفاً قضیه آزادی اجتماعی و فرهنگی نیست.
مردم یک روزه خشمگین و عصبانی نمی‌شوند
رئیس مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) به ارائه گزارشی از فعالیت علمی خود در این حوزه پرداخته و می‌گوید: در یک بررسی پیمایشی که در ۶ شهرستان جنوب تهران در تیرماه ۱۴۰۱ انجام دادیم، ۲۴ متغیر مؤثر بر پتانسیل اعتراض را بررسی کردیم. ۶ شهرستان مورد بررسی در این تحقیق شامل ۴ شهرستانی بود که در سال ۹۸ اعتراضات سنگینی را تجربه کرده بودند، یعنی شهر قدس، شهریار، بهارستان و اسلامشهر و دو شهرستانی که در این سال اعتراضاتی تجربه نکرده بودند، یعنی بررسی اجمالی بازار ارز ری و پاکدشت. از بین ۲۴ متغیر مورد بررسی بیش از همه متغیر خشم نسبت به حکومت متغیر پتانسیل اعتراض را تبیین می‌کند. یعنی این متغیر از همه عوامل بر روی پتانسیل اعتراض تاثیرگذارتر است؛ متغیری که الان به لحاظ عددی وضعیت خطرناکی دارد. به نظرم مردم یک روزه خشمگین و عصبانی نمی‌شوند. در طول کمتر از ۵ سال گذشته جدا از اعتراضات صنفی متعدد، ۳ اعتراض گسترده و فراگیر در کشور داشتیم. هر بار که اعتراض گسترده می‌شود، بالاخره بعد از چند روز یا نهایت چند هفته فروکش می‌کند. اما این فروکش کردن ظاهری است و عمدتاً به واسطه بی‌توجهی به مطالبات این خشم انباشته می‌شود و دلیل اینکه هر دفعه خشونت نسبت به دفعه قبل بیشتر می‌شود، همین است.
عصبانیتی که التیام پیدا نکند تبدیل به خشم فروخورده می‌شود
بهابادی می‌گوید طبق نتایج پیمایش اگرچه اکثریت قابل توجه مردم در شرایط فعلی عصبانی هستند، اما نیمی از مردم هم معتقدند اعتراضات نفعی ندارد. دلایلشان هم متعدد است. یکی این است که به اعتراضات توجهی نمی‌شود. به نظرم همین یک عامل، دلیل روشنی بر این است که هر بار اعتراضات خشنتر می‌شود؛ یعنی عصبانیتی که التیام پیدا نمیکند و تبدیل به خشم فروخورده می‌شود. بر خلاف نظر کسانی که معتقدند اگر جایی برای اعتراض امن وجود داشته باشد، اعتراض از اغتشاش جدا می‌شود؛ بنده هر چند در این کار ضرری نمی‌بینم اما علاج اصلی این درد را هم این مورد نمی‌دانم.
گستره نارضایتی را نباید محدود به همین تعدادی دانست که در تجمعات اعتراضی شرکت کردند
رئیس مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) ضمن تاکید بر این نکته که اگر عصبانیت التیام پیدا کند، ریشه آن شناسایی و درمان می‌شود، اظهار می‌دارد: اگر هم جایی برای اعتراض درست شود و مردم هر چند وقت یک‌بار جمع شوند و اعتراضی بکنند و فایده‌ای نبییند، مساله تفاوتی نخواهند کرد. اگر راهی برای تأثیرگذاری واقعی بر رفتار حکومت (و نه صرفاً نمایش اعتراض) از طریق رویه‌های مشروع وجود داشته باشد، کار به اعتراض خیابانی نمی‌کشد. اگر الان اعتراض خیابانی وجود دارد، دلیلش این است که این رویه‌ها یا مسدود است یا مردم فکر می‌کنند مسدود است.
نکته‌ای که خیلی مهم است به آن توجه شود این است که گستره نارضایتی و خشم را نباید محدود به همین تعدادی دانست که در تجمعات اعتراضی شرکت می‌کنند. این‌ها درصد بسیار اندک از کل کسانی هستند که عصبانی هستند. خیلی‌ها اعتراض را به دلایل متعددی اثربخش نمیدانند که شرکت نمیکنند یا متغیر مهم دیگر که در پیمایش نیز جزو متغیرهای مهم تاثیرگذار بر پتانسیل اعتراض است، ترس از هزینههای شرکت در اعتراض است. این متغیرها الان عمل می‌کنند اما قابل پیش‌بینی نیستند و ممکن است روزی عمل نکند و باعث اعتراضات بسیار گسترده‌تر شود.
در سال‌های اخیر حضور زنان در اعتراضات گسترده‌تر شده است
بهابادی می‌افزاید طیف سنی شرکت‌کننده در تجمعات را مانند دیگر اعتراضات، افراد با سن پایین را تشکیل می‌دهند. اگر چه داده متقنی وجود ندارد با این حال مشاهدات نشان می‌دهد میانگین سنی شرکت‌کنندگان در سال‌های اخیر و به ویژه این اعتراضات بسیار پایین آمده است؛ یعنی جوانان زیر ۲۰ سال یا حتی نوجوانان. باید توجه کرد اکثر پیمایش‌ها نشان داده‌اند نسل متولدین دهه هفتاد و اوایل دهه هشتاد که در پیمایش‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرند، بسیار متفاوت از نسل‌های دیگر می‌اندیشند و بدیهی است حاکمیت نمی‌تواند آن مواجهه‌ای را که مثلاً با متولدین دهه ۵۰ و ۶۰ داشته با این نسل هم داشته باشد.
رئیس مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) حضور زنان در سال‌های اخیر در اعتراضات را گسترده‌تر توصیف کرده و می‌گوید: این وضع در اعتراضات ۹۸ هم به چشم می‌آمد، اما در اعتراضات اخیر چشمگیر است. یافته‌های پیمایش‌های چند سال اخیر هم نشان می‌دهد که پتانسیل اعتراض در زنان نزدیک به مردان شده است. به لحاظ طبقاتی هم من این اعتراضات را صرفاً طبقه متوسطی نمی‌دانم. همان بررسی اجمالی بازار ارز طور که در آبان ۹۸ هم طبقه پایین و متوسط همزمان حضور داشتند، در این اعتراضات هم همین گونه است. چون نه اعتراض آبان ۹۸ صرفاً اقتصادی بود و نه اعتراض الان صرفا اجتماعی و فرهنگی و سیاسی. از طرف دیگر مانند گذشته نه طبقه پایین مانند گذشته مطالبه صرفاً اقتصادی دارد، چرا که بر اثر گسترش تحصیلات و آگاهی‌های سیاسی اجتماعی که پیدا کرده مطالباتی از جنس طبقه متوسط پیدا کرده و از طرف دیگر طبقه متوسط هم صرفا مطالبه سیاسی اجتماعی ندارد و بر اثر فشار معیشتی که در طول دو دهه گذشته به مردم وارد شده است، طبقه متوسط هم فقیرتر شده و مطالبات اقتصادی دارد. به عبارت دیگر طبقه پایین و متوسط به هم نزدیک شده‌اند.
مسئولان اثربخشی قوانین وضع شده را بررسی کنند
بهابادی در ادامه پیشنهادهایش برای مسئولان را چنین برمی‌شمرد: مسئولان اثربخشی قوانین وضع شده را بررسی کنند. اگر یک قانون به هدفش نرسید وحی منزل نیست و می‌تواند تغییر کند. اگر هدف نظام تربیت انسان‌های دیندار است، فارغ از این که به لحاظ منطقی چنین سیاستی درست است یا نه، باید بررسی کند آیا سیاست‌های جاری باعث دیندارتر شدن مردم شده است یا نه.
وی یادآور می‌شود: مردم ایران طبق نتایج پیمایش‌ها در بعضی از شاخصهای دینداری مانند قبل از انقلاب وضعیت بسیار مناسبی دارند اما در برخی شاخصهای دینداری به ویژه در بعد دینداری پیامدی یا آنچه در اسلام رعایت شرعیات و ترک محرمات خوانده می‌شود، وضعیت فعلی بسیار متفاوت از قرائت رسمی است. در مورد اخیر باید بررسی کرد در طول دو دهه گذشته آیا سیاست‌هایی که در مورد حجاب اجرا شده، توانسته الگوی مد نظر حکومت برای حجاب را ایجاد کند. اگر نتوانسته است بدیهی است که باید در شیوه اجرای سیاست‌ها تجدید نظر شود. تجدید نظر در سیاست‌هایی که هدف خود را محقق نکرده‌اند، در همه زمینه‌ها نه تنها عقب‌نشینی نیست؛ بلکه حتما باعث توسعه کشور می‌شود.
دیدگاه شما