معیارهای بازار سهام

کارگزاری فارابی

توانایی معیارهای ارزیابی عملکرد حسابداری و بازار در رابطه با تبیین نوسانات قیمت سهام

با استفاده از پرداخت اینترنتی بسیار سریع و ساده می توانید اصل این مقاله را که دارای 11 صفحه است به صورت فایل PDF در اختیار داشته باشید.

مشخصات نویسندگان مقاله توانایی معیارهای ارزیابی عملکرد حسابداری و بازار در رابطه با تبیین نوسانات قیمت سهام

چکیده مقاله :

هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی ارتباط بین معیارهای ارزیابی عملکرد حسابداری و معیارهای ارزیابی عملکرد بازار با نوسانات قیمت بازار سهام و نیز مقایسه تواناییهای آنها در رابطه با تشریح نوسان قیمت سهام است که در این راستا ارتباط بین هر یک از معیارهای حسابداری شامل بازده داراییها، بازده حقوقصاحبان سهام، سود هر سهم و جریانهای نقدی آزاد و معیارهای بازار شامل نسبت قیمت به درآمد، نسبت کیوتوبین، نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری و ارزشافزوده بازار با نوسانات قیمت سهام موردبررسی قرار گرفت. بر این اساس دو فرضیه تدوین شد و بر اساس مدل رگرسیون خطی، ارتباط بینمتغیرهای مستقل و وابسته مورد آزمون قرار گرفت. نمونه آماری پژوهش شامل 88 شرکت پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار ایران برای یک دوره پنجساله 1393-1389 است. نتایج حاصل از آزمون - فرضیههای پژوهش نشان داد که معیارهای بازده داراییها، بازده حقوق صاحبان سهام، سود هر سهم وجریانهای نقدی آزاد ارتباط معناداری با نوسانات قیمت سهام دارند درحالیکه از بین معیارهای ارزیابی عملکرد بازار تنها معیارهای نسبت کیوتوبین و نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری با نوسانات قیمت بازارسهام رابطه معناداری داشته و معیارهای نسبت قیمت به درآمد و ارزشافزوده بازار ارتباط معناداری با نوسانات قیمت سهام ندارند. نتایج حاصل بیانگر برتری توانایی معیارهای ارزیابی عملکرد حسابداری نسبت به معیارهای ارزیابی عملکرد بازار در رابطه با تشریح نوسانات قیمت سهام است

کلیدواژه ها:

کد مقاله /لینک ثابت به این مقاله

کد یکتای اختصاصی (COI) این مقاله در پایگاه سیویلیکا ICOEM04_214 میباشد و برای لینک دهی به این مقاله می توانید از لینک زیر استفاده نمایید. این لینک همیشه ثابت است و به عنوان سند ثبت مقاله در مرجع سیویلیکا مورد استفاده قرار میگیرد:

نحوه استناد به مقاله :

در صورتی که می خواهید در اثر پژوهشی خود به این مقاله ارجاع دهید، به سادگی می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:

سمیع پور، مجتبی و یحیایی لیمویی، جلال و ابراهیمی، بنت الهدی،1396،توانایی معیارهای ارزیابی عملکرد حسابداری و بازار در رابطه با تبیین نوسانات قیمت سهام،دهمین کنفرانس بین المللی اقتصاد و مدیریت،رشت،https://civilica.com/doc/650424

در داخل متن نیز هر جا که به عبارت و یا دستاوردی از این مقاله اشاره شود پس از ذکر مطلب، در داخل پارانتز، مشخصات زیر نوشته می شود.
برای بار اول: ( 1396، سمیع پور، مجتبی؛ جلال یحیایی لیمویی و بنت الهدی ابراهیمی )
برای بار دوم به بعد: ( 1396، سمیع پور؛ یحیایی لیمویی و ابراهیمی )
برای آشنایی کامل با نحوه مرجع نویسی لطفا بخش راهنمای سیویلیکا (مرجع دهی) را ملاحظه نمایید.

مدیریت اطلاعات پژوهشی

اطلاعات استنادی این مقاله را به نرم افزارهای مدیریت اطلاعات علمی و استنادی ارسال نمایید و در تحقیقات خود از آن استفاده نمایید.

متر و معیار خرید سهام

دنیای‌اقتصاد: قیمت سهام در بازار سرمایه مانند بازارهای دیگر بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. با افزایش تقاضا، فروشندگان سهام خود را با قیمت بالاتری به فروش می‌گذارند و در صورت افزایش عرضه، خریداران به همان نسبت قیمت‌های پایین‌تری را برای خرید سهام پیشنهاد می‌کنند.

اما در همین حال توجه به فاکتورهای ارزندگی سهام برای خرید لازم و ضروری است. به ویژه سهامدارانی که در روزهای منفی بازار و پس از ۶ ماه اصلاح فرسایشی قصد خرید دارند باید به این فاکتورها توجه بیشتری کنند. نرخ دلار، قیمت‌های جهانی، نرخ سود بانکی، تورم و نقدینگی فاکتورهایی است که کارشناسان تاکید دارند سرمایه‌گذاران برای انتخاب سهام خود باید به آنها توجه کنند. به این ترتیب که هر شرکت و صنعتی را بر مبنای این فاکتورها مورد بررسی بنیادی قرار دهند. در همین حال برخی کارشناسان نیز به سهامدارانی که در شرایط فعلی تصمیم به خرید سهام در بازار سرمایه دارند توصیه می‌کنند این نکته را فراموش نکنند که ممکن است روزهای منفی مدت‌ها ادامه داشته باشد بنابراین نگاهشان بلندمدت باشد.

توجه به احتمال ادامه‌دار بودن روزهای منفی

«روند منفی بازار ممکن است مدت‌ها ادامه داشته باشد بنابراین سهامداران قبل از هر معامله باید به این نکته توجه کنند»؛ این توصیه را علیرضامستقل، کارشناس بازار سرمایه به سهامدارانی که در این روزهای منفی می‌خواهند به بازار سرمایه ورود کنند، می‌گوید. او توضیح می‌دهد: در روزهای منفی مهم‌ترین فاکتوری که سهامداران برای معامله باید به آن توجه کنند تنها ارزندگی سهم نیست. وقتی بازار منفی است اولا باید به این نکته دقت داشت که این بازار منفی می‌‌تواند مدت‌ها به همین شکل باقی بماند. بنابراین شخص سرمایه‌گذار باید این مهم را مدنظر داشته باشد سهمی که می‌خرد در شرایط منفی بازار است و ممکن است این شرایط هم مدت‌ها ادامه داشته باشد. پس باید دیدش به بازار بلندمدت باشد تا بتواند با منفی بازار کنار بیاید. اگر هم نگاهش به بازار نگاه کوتاه‌مدتی است باید برای خود حد ضرر تعیین کند و این حد ضرر هم باید پایین تعیین شود.»

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه می‌گوید: ضمن اینکه چه در بازار منفی و چه در بازار مثبت اصولا معاملات مکرر توصیه نمی‌شود. در بازار مثبت و صعودی معاملات مکرر ممکن است از سود کم کند و ضرری ندارد ولی در حالت نزولی بازار، معاملات مکرر باعث تشدید و افزایش زیان معاملات می‌شود. خود این عامل نیز موجب می‌شود ثبات و تعادل روانی شخص سرمایه‌گذار برای تصمیم‌گیری برای معامله به هم بخورد و نتواند در معاملات بعدی درست انتخاب کند و تصمیم بگیرد. اینها پارامترهای مهمی است که سهامداران باید به آن بسیار توجه کنند.

مستقل با بیان اینکه «ارزندگی سهم مبحثی جداگانه از معاملات دارد و بحث فاندامنتال است» می‌گوید: اکنون شاهد ثبات نرخ دلار هستیم. مقاومت سیاسی هرچند به دلار ۱۵ هزار تومانی اشاره داشتند و این رقم را نرخ دلار معین کرده‌ بودند اما رئیس کل بانک مرکزی به نرخ ۲۰ هزار تومان اشاره داشته است؛ یعنی بالاتر از آن ۱۵ هزار تومانی که قبلا گفته شده بود که به نظر می‌رسد باید به نظرهای فنی مسوولان اقتصادی توجه کرد؛ هرچند سهامداران باید تحلیل جداگانه‌ای هم داشته باشند.

او اضافه می‌کند: ولی در کل می‌توان گفت که اکنون قیمت دلار در حالت ثابتی قرار دارد و از سوی دیگر هم قیمت‌های جهانی هم در اوج خود هستند. البته ادامه روند صعودی قیمت‌های جهانی مقداری با ابهام روبه‌رو است. اما وقتی قیمت‌های جهانی در اوج خود باشند و قیمت‌ دلار هم تقریبا ثابت باشد یا حداقل افت و افزایش خاصی در کوتاه‌مدت برای آن متصور نبود، طبیعتا باید با P/ E نزدیک به سود بانکی وارد بازار شد یا حتی پایین‌تر از آن. یعنی هرقدر P/ E بازار یا سهمی که خریداری می‌شود کمتر از ۵ باشد بهتر است و هرقدر بالاتر از ۵ باشد آن سهم ریسک بیشتری خواهد داشت. البته همه اینها بحث‌های تحلیلی است که بحث‌های تحلیل هم مستقل از معاملات است و شخص باید سعی کند از آن تحلیل به معامله خوب برسد.

مستقل یادآور با بیان اینکه «علاوه بر همه این فاکتورها توجه به نرخ بهره هم مهم است» یادآور می‌شود: آقای همتی اخیرا به کاهش جزئی نرخ بهره و سود غیربانکی هم اشاره داشته‌اند که گرچه ۱۸ و نیم که ایشان گفتند عدد پایینی نیست ولی ثبات آن مهم است. با این حال اگر قرار باشد سود غیربانکی به ۱۸ برسد یعنی افزایش حجم نقدینگی که در نهایت منجر به تورم می‌شود و اثرات بلندمدت خود را دارد. با گذشت زمان انتظارات تورمی افزایش پیدا می‌کند و اثرش را روی همه دارایی‌ها در کشور می‌گذارد.معیارهای بازار سهام

لزوم توجه به قیمت دلار و قیمت‌های جهانی

حمید اعرابی اما این توصیه که باید به سهامداران گوشزد کرد که نگاه بلندمدت به بازار داشته باشند را چندان قبول ندارد و می‌گوید: اینکه می‌گویند سهامداران باید به بازار نگاه بلند‌مدتی داشته باشند، نظر اشتباهی است. در شاخص دو میلیون هم چنین حرفی زدند. مثلا در نسبت قیمت به درآمد ۲۷ بازار گفتند سهامداران بلندمدت به بازار نگاه کنند! این حرف زمانی اطلاق دارد که تمام فاکتورهای بازار در شرایط خوب باشد. وقتی در شاخص دو میلیونی این حرف را زدند اصلا فلسفه این صحبت را از بین بردند. الان همان کسانی که به این توصیه عمل کردند می‌گویند اگر ۶ ماه قبل فروخته بودم ضررم کمتر بود و جلو‌تر بودم که حرفش هم درست بود. کسانی که این حرف را در تلویزیون زدند باید فاکتورهای تاثیرگذار را در بازار هم می‌سنجیدند.

او با بیان اینکه «یکی از فاکتورها برای خرید سهام در بازار، قیمت دلار است» توضیح می‌دهد: فاکتور دیگر قیمت‌های جهانی و بعدی نیز میزان ورود پول به بازار سرمایه است. از سویی قیمت‌های جهانی از زمان ریزش بازار ۴۵ درصد بالا آماده‌اند و به عقیده من قیمت دلار زیر ۲۲ هزار تومان هم نمی‌رود، بنابراین P/ E‌ بازار برای سهم‌های بزرگ می‌تواند بین ۴ تا ۶ باشد یعنی سهم‌هایی که ۷۰ درصد بازار را تشکیل می‌دهند.

اعرابی با بیان اینکه «من جای ریزش بیشتری برای بازار نمی‌بینم و کف آن را یک میلیون و ۱۰۰ هزار واحد می‌دانم» می‌افزاید: دیگر اینکه باید هیجانات را از بازار دور کرد تا خروج پول از بازار اتفاق نیفتد. از زمانی که بازار خراب شده روزانه بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیارد تومان پول از سوی حقیقی‌‌ها از بازار خارج می‌شود. دلیل این اتفاق هم هیجاناتی است که در بازار وجود دارد. اکنون با توجه به قیمت‌هایی که وجود دارد باید کاری کرد که سهم‌ها صف فروش نشوند.

بلاتکلیفی بازار

احمد مهجوری نگاه تحلیل دیگری دارد. این کارشناس بازار سرمایه معتقد است «ارزندگی یک سهم چند شاخص دارد که سودآوری، نوع تولید و حاشیه سود جز این شاخص‌هاست». او با بیان اینکه «جا برای ریزش شاخص هنوز هست ولی این ریزش زیاد نخواهد بود» می‌گوید: به عقیده من شاخص از یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد پایین‌تر نمی‌آید. البته بنده جزو کسانی بودم که پیش‌بینی کردم شاخص تا عید به ۲ میلیون برسد ولی همه آن پارامترها تحقق پیدا نکرد. بازار حجمی ندارد و عرضه جدید هم وارد بازار نمی‌شود اگر هم باشد شرکت‌های خیلی کوچک است که وقتی عرضه می‌کنند به هر سهامدار ۷ تا سهم می‌رسد که خیلی فایده‌ای ندارد. در همین حال متاسفانه دخالت‌های ناصوابی از بیرون بر بورس اعمال می‌شود ولی با همه اینها به نظر نمی‌رسد شاخص از یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد پایین‌تر بیاید.

مهجوری یادآور می‌شود: الان نگرانی‌ای که وجود دارد این است که با این قیمت‌ها در مجامع سال آتی قرار است چه اتفاقی بیفتد. اگر نگاهی به قیمت‌های سهام داشته باشیم می‌بینیم که همه قیمت‌ها پر است؛ آن هم با EPSهای نه چندان مطلوب. بنابراین اینکه برای بازار چه اتفاقی می‌افتد معلوم نیست.

آشنایی با مفهوم شاخص در بورس

فعالان بازار سرمایه برای انجام سرمایه‌گذاری موفق در این حوزه، اطلاعات و عوامل متعددی را بررسی می‌نمایند. این اطلاعات شامل: حجم و ارزش معاملات، بهای تمام شده، روند قیمت یا بازدهی سهام شرکت‌ها و . می‌باشد. شاخص های بورسی به عنوان یکی از مهمترین معیارهای این حوزه به شمار می‌روند که با تحلیل آنها می‌توان وضعیت عمومی قیمت شرکت‌ها و میزان بازدهی آنها را ارزیابی نمود. در این مقاله، مفهوم شاخص بورس و انواع آن را به شما معرفی می‌کنیم.

شاخص یا نمودار چیست؟

شاخص (Index) در لغت به معنای عددی است که در یک بازه زمانی، ارزش گروهی از اقلام وابسته به یکدیگر را به صورت میانگین و بر اساس درصدی از همان میانگین اعلام می‌نماید. به طور کلی، با استفاده از شاخص می‌توان تغییرات یک یا چندین متغیر را در طول یک بازه زمانی مشخص، بررسی نمود. فعالان بازار مالی با استفاده از شاخص ها و نمودارها به مقایسه پدیده‌های مرتبط با این حوزه پرداخته و با بررسی آنها به وضعیت کلی بازار در گذشته و حتی پیش‌بینی روند آینده آن دست می‌یابند.
هر کدام از شاخص ها روش اندازه‌گیری مخصوص به خود را دارند، در نتیجه، مقایسه عددی آنها اطلاعات درستی در اختیار ما قرار نمی‌دهد. برای مقایسه شاخص ها لازم است درصد تغییرات آنها نسبت به گذشته (به عنوان مثال روز یا ماه قبل) در نظر گرفته شود. در واقع، شاخص بورس را با توجه به وضعیت پیشین خود، بررسی و مقایسه می‌کنند.

* روش محاسبه شاخص به این صورت است:

1- ابتدا یک سال را به عنوان سال مبنا یا پایه در نظر می‌گیریم.

2- پس از محاسبه ارزش جاری و ارزش مبنای سال منتخب، ارزش جاری را بر ارزش مبنا تقسیم می‌کنیم.

3- حاصل را در عدد 100 ضرب نموده و به این ترتیب، شاخص گروه یا دسته مورد نظر را محاسبه می‌نماییم.

انواع شاخص ها در بورس

در بازار بورس و اوراق بهادار تهران 9 شاخص مهم و شناخته شده وجود دارد. هر کدام از این شاخص ها ابعاد خاصی از وضعیت بازار را در اختیار افراد قرار می‌دهند. فعالان این حوزه با توجه به کارکرد و هدف هر شاخص، از آنها استفاده می‌کنند. در ادامه، به معرفی کامل این 9 شاخص برجسته می‌پردازیم.

انواع شاخص در بازار بورس

1. شاخص کل قیمت (TEPIX)

شاخص کل قیمت (Tehran Price Index) معرف تغییرات سطح عمومی قیمت در کل بازار می‌باشد و افزایش یا کاهش قیمت سهام را به صورت میانگین بیان می‌کند.

شاخص کل قیمت، در بر گیرنده تمام سهام شرکت‌های پذیرش شده در سازمان بورس و اوراق بهادار می‌باشد. در روند محاسبه این شاخص، چنانچه سهمی بسته بوده یا برای مدتی معامله نشود، قیمت پایانی آخرین روز معامله آن در نظر گرفته می‌شود. وزن شرکت‌ها (تعداد سهام و سرمایه آنها) نیز در محاسبه این شاخص تأثیرگذار است. به این صورت که، شرکت‌های بزرگ نسبت به شرکت‌های کوچک‌تر، تأثیر بیشتری در محاسبه آن خواهند داشت.

شاخص کل قیمت به صورت میانگین وزنی و بر اساس فرمول زیر محاسبه می‌گردد:

100 ˟ ( ارزش جاری بازار سهم در زمان مبدأ ÷ ارزش جاری بازار سهم در زمان محاسبه) = شاخص کل

ارزش جاری هر شرکت از حاصلضرب تعداد سهام شرکت در قیمت آن حاصل می‌شود. با محاسبه مجموع ارزش جاری تمامی شرکت‌های پذیرش شده در بورس، ارزش جاری بازار به دست می‌آید. منظور از ارزش جاری بازار در زمان مبدأ نیز ارزش‌های جاری بورس در سال پایه می‌باشد. سال 1369 به عنوان سال پایه در بورس اوراق بهادار تهران در نظر گرفته می‌شود.

در بازار بورس تهران، شاخص کل برای سه دسته محاسبه می‌شود که عبارتند از:

1. شاخص قیمت کل بازار: در محاسبه این شاخص، قیمت سهام تمام شرکت‌های پذیرش شده در سازمان بورس و اوراق بهادار، لحاظ می‌شود.
2. شاخص قیمت تالار اصلی: در محاسبه این شاخص، تنها قیمت سهام شرکت‌های پذیرش شده در تالار اصلی تاثیرگذار می‌باشد.
3. شاخص قیمت تالار فرعی: در محاسبه آن، تنها قیمت سهام شرکت‌های پذیرش شده در تالار فرعی در نظر گرفته می‌شود.

ویژگی های شاخص کل قیمت

این شاخص که به عنوان یکی از شاخص های اصلی بازار قلمداد می‌شود، دارای ویژگی‌های زیر می‌باشد:

• دسترسی آسان: این شاخص توسط سازمان بورس و اوراق بهادار و به صورت لحظه‌ای محاسبه می‌شود، در نتیجه همواره در دسترس استفاده کنندگان آن قرار دارد.
• جامعیت: در محاسبه این شاخص ، قیمت سهام تمام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس لحاظ می‌گردد، از این رو، شاخص بسیار جامعی به شمار می‌رود.
• موزون بودن: در محاسبه این شاخص ، تعداد سهام منتشر شده شرکت‌ها نیز در نظر گرفته می‌شود. به عبارتی، هر چه شرکتی تعداد سهام بیشتری منتشر نموده باشد، تأثیر تغییرات قیمتی آن بر شاخص، بیشتر خواهد بود.

نکته: شاخص کل قیمت به دلیل موزون بودن، نمی‌تواند به تنهایی معیار خوبی برای ارزیابی وضعیت بازار باشد، زیرا شرکت‌های بزرگ به دلیل تاثیر زیاد در محاسبه این شاخص، می‌توانند وضعیت کلی بازار را تحت تاثیر قرار دهند. به عنوان مثال، در وضعیت نزولی بازار، چنانچه شرکت‌های بزرگ رشد مناسبی داشته باشند، در روند محاسبه شاخص اثر گذاشته و شاخص ، رشد قابل توجهی را ثبت خواهد کرد.

نکته: در محاسبه این شاخص، تنها تغییرات قیمت سهام، مبنا قرار گرفته و سود نقدی در آن لحاظ معیارهای بازار سهام نمی‌شود. تفاوت این شاخص با شاخص کل (که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد) نیز در همین امر است. به عبارتی در شاخص کل، علاوه بر تغییرات قیمت، سود نقدی نیز در روند محاسبه در نظر گرفته می‌شود، در حالی که در شاخص قیمتی چنین نیست.

2. شاخص هم وزن

این شاخص از سال 1393 مورد استفاده سرمایه‌گذاران فعال حوزه‌های مالی در بازار بورس ایران قرار گرفته است. در محاسبه شاخص هم وزن، کلیه شرکت‌های پذیرفته شده در بازار بورس با وزنی یکسان در نظر گرفته می‌شوند. در واقع، برخلاف شاخص کل، در روند محاسبه این شاخص، وزن و اندازه شرکت‌ها تاثیرگذار نمی‌باشد. به عبارتی، چنانچه این شاخص مثبت باشد، به این معناست که بیش از نیمی از شرکت‌های موجود در بازار مثبت می‌باشند.

در واقع، این شاخص ، شرکتها را بر اساس میزان بازدهی آنها در نظر می‌گیرد و میزان سرمایه در آن تاثیری ندارد. به عنوان مثال؛ هنگامی که شاخص هم وزن، نزولی و شاخص کل، صعودی باشد، بیانگر آن است که بیشتر سهم‌های موجود در بازار، سیر نزولی داشته‌اند. شاخص کل نیز تنها به دلیل وضعیت مثبت چند شرکت بزرگ، وضعیت صعودی را نشان می‌دهد.

3. شاخص بازده نقدی (TEDIX)

شاخص بازده نقدی، بیانگر روند تقسیم سود در شرکت‌ها می‌باشد. به عبارتی، تغییرات این شاخص بیانگر میانگین بازدهی ناشی از پرداخت سود نقدی شرکت‌ها به سهامداران می‌باشد. چنانچه، میانگین شرکت‌ها سود نقدی بیشتری را میان سهامداران خود تقسیم نمایند، این شاخص رو به افزایش خواهد بود. سپس، تقسیم سود در مجمع عادی سالیانه مورد بررسی و اظهار نظر قرار می‌گیرد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد روند تقسیم سود و برگزاری مجامع، می‌توانید مقالات مربوط به آن را در سایت nezarat.com مطالعه نمایید.

4. شاخص قیمت و بازده نقدی (TEDPIX)

شاخص قیمت و بازده نقدی، یکی از شاخص های شناخته شده در میان فعالان بازار سرمایه می‌باشد. در واقع، این شاخص ، همان شاخصی است که در رسانه‌ها تحت عنوان شاخص کل نامیده می‌شود. این شاخص، بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس می‌باشد. به عبارتی، این شاخص، تغییرات قیمت سهام و سودهای سالیانه (که شرکت‌ها پرداخت می‌کنند) را محاسبه می‌نماید. از این رو، سهامداران میانگین بازدهی سرمایه‌گذاری خود در بورس و تغییرات آن را با در نظر گرفتن این شاخص به دست می‌آورند.

میزان تغییرات این شاخص، نکته بسیار مهمی است که هنگام بررسی باید به آن توجه کرد. به عنوان مثال؛ چنانچه طی یک سال، شاخص کل از عدد 50,000 به 110,000 برسد، میانگین بازدهی بورس، طی آن سال 70% می‌باشد.

شاخص کل، با توجه همزمان به تقسیم سود و تغییرات قیمت، یکی از دقیق‌ترین شاخص های بازار می‌باشد. این شاخص نیز همچون شاخص کل قیمت به صورت میانگین موزون، محاسبه می‌شود. به این معنا که، هر چه شرکت بزرگتر و سرمایه بیشتری داشته باشد، تأثیر آن در شاخص بیشتر خواهد بود.

5. شاخص صنعت و شاخص مالی

شرکت‌های حوزه بورس در یک تقسیم‌بندی کلی و بر اساس نوع فعالیت‌های خود، به دو دسته تولیدی و خدماتی تقسیم می‌شوند. بیشتر شرکت‌های این حوزه (بیش از 60%) جزء شرکت‌های تولیدی محسوب می‌شوند. شرکت‌های تولیدی دسته اول را در بخش صنعت و شرکت‌های خدماتی را در بخش مالی تفکیک می‌نماییم.

شرکت‌های تولیدی مانند شرکت مخابرات، پتروشیمی، خودروسازی و . در بخش صنعت قرار می‌گیرند و شاخص صنعت، سطح عمومی سهام شرکت‌های این بخش را نمایان می‌سازد. شرکت‌های خدماتی نیز مانند بانک، بیمه، شرکت سرمایه‌گذاری و . در بخش مالی قرار می‌گیرند. شاخص مالی، میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت‌های این بخش را نشان می‌دهد.

شاخص صنعت و شاخص مالی نیز همچون شاخص کل قیمت، به صورت میانگین موزون محاسبه می‌شوند. تنها تفاوت این دو شاخص در تعداد شرکت‌های حاضر در آن صنعت می‌باشد.

6. شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)

برای محاسبه این شاخص ، لازم است ابتدا ترکیب سهامداران را بررسی و آنها را تفکیک نمود. به طور کلی، سهامداران به دو دسته سهامدار راهبردی و سهامدار جزء (سهامدار سهام شناور آزاد) تقسیم می‌شوند. سهامدار راهبردی، سهامداری است که قصد واگذاری سهام خود در کوتاه مدت را نداشته و جهت اعمال مدیریت، سهم خود را حفظ می‌نماید.

منظور از سهام شناور آزاد، درصدی (کمتر از 5%) از سهام شرکت است که در اختیار سهامدار جزء قرار دارد. این سهامداران برخلاف سهامداران راهبردی، تنها به قصد خرید و فروش سهام، اقدام به معامله می‌نمایند. شاخص سهام شناور آزاد، بازدهی میانگین تغییرات قیمتی و سود این دسته از سهام را نشان می‌دهد. محاسبه شاخص سهام شناور آزاد نیز همچون شاخص کل، بر اساس میانگین موزون شرکت‌ها می‌باشد. به این صورت که هر شرکتی، تعداد سهام شناور آزاد بیشتر و سرمایه بزرگتری داشته باشد، تاثیر بیشتری بر روی شاخص خواهد داشت. تنها تفاوت آن با شاخص کل، در تعداد سهامی است که تحت عنوان ضریب قیمتی مورد توجه قرار می‌گیرد.

7. شاخص بازار اول و بازار دوم

در بازار بورس اوراق بهادار تهران، شرکت‌ها بر اساس معیارها و مؤلفه‌های خاصی تقسیم‌بندی می‌شوند. از جمله آنها می‌توان به: میزان سرمایه شرکت‌ها، وضعیت سودآوری، تعداد سهامداران، درصد سهام شناور آزاد و . اشاره نمود. بر این اساس، شرکتی که به لحاظ معیارهای ذکرشده، شرایط بهتری داشته باشد، در بازار اول و دیگر شرکت‌ها در بازار دوم پذیرش خواهند شد.

به طور کلی شاخص بازار اول، سطح عمومی قیمت سهام شرکت‌های پذیرش شده در بازار اول را بیان می‌کند. شاخص بازار دوم نیز بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکت‌هایی است که در بازار دوم بورس جای گرفته‌اند.

8. شاخص ۵۰ شرکت برتر

سازمان بورس و اوراق بهادار هر سه ماه یک بار اقدام به انتشار لیستی از پنجاه شرکت برتر موجود در بازار می‌نماید. این شرکت‌ها به جهت قابلیت نقدشوندگی بالا و حجم زیاد معاملات در بازه زمانی مشخص، در این فهرست قرار داده می‌شوند. این شاخص، همچون شاخص کل قیمت به صورت میانگین وزنی محاسبه می‌شود. به عبارتی شاخص پنجاه شرکت برتر، بیانگر میانگین وزنی این شرکت‌ها می‌باشد. تنها تفاوت این شاخص با شاخص کل، در تعداد شرکت‌های مورد نظر در روند محاسبه می‌باشد. این تعداد در شاخص ذکر شده، تنها پنجاه شرکت و در شاخص کل، بیش از صد شرکت می‌باشد.

* اسامی این شرکت‌ها را می‌توانید با مراجعه به سایت tsetmc.com مشاهده نمایید.

9. شاخص ۳۰ شرکت بزرگ

این شاخص، بیانگر عملکرد 30 شرکت بزرگ پذیرش شده در بازار بورس تهران می‌باشد. معیار انتخاب در این شاخص (که بر اساس استانداردهای جهانی طراحی شده است) اندازه و ارزش روز شرکت می‌باشد. ارزش روز یک شرکت از حاصلضرب قیمت پایانی سهام در تعداد کل سهام شرکت به دست می‌آید.

شاخص 30 شرکت بزرگ، میانگین تغییرات قیمت سهام این شرکت‌های بزرگ موجود در بازار بورس را نشان می‌دهد. با وجود اینکه این شرکت‌ها، تنها کمتر از 10% شرکت‌های بازار را تشکیل داده‌اند، اما بیش از 70% ارزش بازار را در اختیار دارند. از این رو، تغییرات قیمت آنها تأثیر قابل توجهی بر میزان شاخص کل خواهد داشت.

ملاک انتخاب شرکت ها

همانطور که گفته شد، معیار انتخاب شرکت‌ها ارزش بازار و قدرت نقدشوندگی سهام آنها می‌باشد. برای انتخاب این 30 شرکت، ابتدا فهرستی از صد شرکت بزرگ پذیرش شده فعال در بازار بورس تهران تهیه می‌شود. در این فهرست، شرکت‌ها بر اساس ارزش بازار آنها و به ترتیب از بیشترین به کمترین مرتب شده‌اند. حال از میان آنها، سی شرکت که دارای شرایط زیر باشند را انتخاب می‌نماییم:

1. گذشت بازه زمانی (حداقل سه ماه) از پذیرش و معامله سهام شرکت‌ها در بازار بورس اوراق بهادار
2. دارا بودن سهام شناور آزاد (حداقل به میزان 10%)
3. دارا بودن بیش از 25% میانگین ارزش ماهانه معاملات همان دوره صد شرکت بزرگ بازار نسبت به ارزش ماهانه معاملات شش ماه گذشته آنها

* با مراجعه به سایت tsetmc.com می‌توانید اسامی این 30 شرکت بزرگ شاخص را مشاهده نمایید.

سخن آخر

در مقاله ارائه شده به توضیح جامعی از مهمترین شاخص های بازار بورس تهران پرداخته شد. سرمایه‌گذاران می‌توانند با بررسی و تحلیل شاخص ها به دیدی کلی از وضعیت بازار دست یابند. به عبارتی، شما برای یافتن صنعت و گروه مناسب جهت سرمایه‌گذاری، می‌توانید از شاخص ها برای مقایسه آنها استفاده نمایید. البته باید دقت داشت که، سرمایه‌گذاری و خرید و فروش سهام نباید صرفاً با توجه به تغییرات روزانه شاخص باشد.

سوالات متداول

مفهوم شاخص بورس چیست؟

شاخص های بورس معیارهای مهمی هستند که با بررسی و تحلیل آن‌ها، می‌توان وضعیت گذشته و حال بورس را ارزیابی کرد.

شاخص کل TEDPIX چیست؟

در بورس تهران ‌‌شاخص بازدهی یا همان شاخص قیمت و بازده نقدی با نام TEDPIX نیز شناخته می‌شود. این ‌شاخص همان شاخصی است که همیشه در اخبار و رسانه‌ها از آن به عنوان ‌شاخص بورس تهران یاد می‌شود.

کارگزاری هوشمند رابین

کارگزاری فارابی

این مقاله به کوشش فاطمه محمدجانی و دیگر اعضای تیم نظارت تولید شده است. تک‌تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در بهبود کیفیت وب فارسی داشته باشیم.

سهام معیار

کلیه عملیات مجاز اداری خدماتی، مدیریتی، تجاری، بازاریابی و بازرگانی داخلی و خارجی به طور مستقیم و غیر مستقیم، سرمایه گذاری در تاسیس شرکتهای تجاری و موسسات غیر تجاری و مشارکت با اشخاص حقیقی و حقوقی واردات و صادرات انواع کالاهای مجاز بازرگانی، صنعتی و مواد اولیه

برنامه های آینده شرکت:

• پویایی و به روز رسانی مستمر سبد دارایی ها با در نظر گرفتن دیدگاه های مناسب سرمایه گذاری، کاهش ریسک، افزایش بازده سرمایه گذاری ها، تنوع در پورتفو
• ارتقا جایگاه و قابلیت اتکای شرکت در بازار با تلاش برای کسب بازده مورد انتظار معقول و پایدار برای سهامداران
• اصلاح ساختار مالی شرکت از طریق انجام مرحله اول افزایش سرمایه، بازپرداخت تسهیلات ماخوذه و سرمایه گذاری وجوه حاصله از افزایش سرمایه

آموزش بدست آوردن NAV شرکت های سرمایه گذاری

سهم مطابق با تحلیل های گذشته حرکت داشته است و با توجه به ساختار بزرگتر به نظر می رسد در موج اصلاحی کوچکی قرار دارد معیارهای بازار سهام معیارهای بازار سهام و پس از خاتمه این اصلاح انتظار ادامه روند صعودی برای سهم را داریم. ناحیه حمایتی پیش روی قیمت محدوده 5700 تومان می باشد.

این سهم در قیمت 3800 تومان بررسی شد و تا کنون رشدی 70 درصدی را داشت است. با توجه به عبور از سقف قیمتی مسیر رشد سهم هموار تر شده است و اما برای ورود مجدد نیاز به اصلاح قیمت می باشد. ناحیه کلاستر فیبو 7400 تومان می تواند محل مناسبی جهت اصلاح قیمت در نظر گرفته شود.

با توجه به ساختار امواج قیمت در قالب موج C تا فیبو 61.8 اصلاح کرده و در این ناحیه مورد تقاضا قرار گرفته است. با رعایت حد ضرر می تواند تا ناحیه مقاومتی تعیین شده رشد قیمت داشته باشد.

هدف از سرمایه گذاری در بورس

وقتی که صحبت از سرمایه گذاری در بورس یا سایر بازارهای مالی می شود، اولین نکته ای که به ذهن افراد می رسد، این است که با انجام سرمایه گذاری، پول های در اختیار خود را افزایش می دهند و اغلب افراد فقط با همین هدف وارد دنیا سرمایه گذاری می شوند. در حالیکه این فرآیند چشم اندازهای متعددی دارد و هدف از سرمایه گذاری در بورس را بایستی در افزایش سطح رفاه در زندگی افراد جستجو کنیم و هرگونه فعالیت مالی که منجر به احساس آرامش و زندگی بهتر برای شخص سرمایه گذار نشود، کاملا مردود است و نمی توان به عنوان یک هدف به آن نگاه کرد.

بنابراین هدف از سرمایه گذاری در بورس می تواند موارد مختلفی مانند آرامش و رفاه در زندگی، کسب سودهای بلندمدت برای دوران بازنشستگی، به وجود آوردن یک منبع درآمد خوب برای مواقع ضروری و. باشد که در ادامه مقاله به آن ها اشاره می معیارهای بازار سهام کنیم.

هدف از سرمایه گذاری در بورس چیست؟

هدف از سرمایه گذاری در بورس و سایر بازارهای مالی، با توجه به شخصیت سرمایه گذاری افراد می تواند متفاوت باشد. اما به طور کلی هدف های این فرآیند شامل موارد زیر می باشد:

• سرمایه گذاری نوعی عمل است که در آن دارایی خریداری می شود که به فرد کمک می کند تا در آینده سود کسب کند. در واقع هدف از سرمایه گذاری در بورس، کسب سود برای زندگی همراه با رفاه است.
• سرمایه گذاری کردن در اقتصادهای تورمی مانند ایران یک موضوع کاملا ضروری است و اغلب افرادی که در این بسترها و در دارایی های مختلف سرمایه گذاری می کنند، می توانند زندگی خود را متحول کنند.
• برخی از افراد ممکن است پول خود را در دارایی های مختلف مانند سهام، اوراق قرضه، اوراق مشارکت و. سرمایه گذاری کنند و هدف آن ها از انجام این کار، انباشت کردن سرمایه خود در حساب های بانکی باشد.
• سرمایه گذاری می تواند به عنوان راهی برای تولید ثروت در آینده تعریف شود و بسیاری از افراد، هدف از سرمایه گذاری در بورس را تامین مخارج برای دوران بازنشستگی می دانند.
• هدف از سرمایه گذاری در بورس را می توان در رسیدن به رویاها جستجو کرد و تجربه ها نشان داده است که افراد متخصص و حرفه ای بازار سرمایه که با صبر و تحلیل، سرمایه گذاری می کنند، در بلندمدت توانسته اند بسیاری از خواسته ها و آرزوهای خود را برآورده کنند.
• هدف از سرمایه گذاری در بورس فقط به کسب سود و منفعت ختم نمی شود و بسیاری از فعالان این بازار، معتقدند که این فرآیند، افزایش هوش مالی را در پی دارد و این موضوع می تواند در تقویت جنبه های مالی زندگی افراد نیز یاری رسان باشد.
• تجربه ها حاکی از این نکته است که سرمایه گذاری در بورس، می تواند افراد را به آزادی مالی برساند و سرمایه گذاران را از زندگی کارمندی دور کند؛ به عنوان مثال فرض کنید که یک سرمایه گذار، یک میلیارد تومان پول خود را برای خریدن سهام یک شرکت پتروشیمی که نسبت P/E آن 5 واحد است، صرف می کند؛ همانطور که می دانید وقتی که P/E یک شرکت 5 واحد است، به این معنا است که سالیانه حدود 20 درصد از مبلغ سرمایه گذاری را سود می سازد و با فرض تقسیم تمامی این سود در مجامع سالیانه، شخص سرمایه گذار، 20 درصد از مبلغ آورده شده را به طور مرتب سود دریافت می کند؛ بنابراین شخص سرمایه گذار 200 میلیون تومان در سال سود دریافت می کند که اگر آن را بر 12 ماه تقسیم کنیم، ماهیانه حدود 16 میلیون تومان بدست می آید که چنین مبلغی از حقوق بخش عمده ای از مشاغل بیشتر است. بنابراین هدف از سرمایه گذاری در بورس را رسیدن به آزادی مالی می توان در نظر گرفت.

سرمایه گذاری کوتاه مدت یا بلندمدت؟

وقتی که از سرمایه گذاری صحبت می کنیم، اولین سوالی که پیش می آید این است که این فرآیند چقدر طول می کشد؟ کوتاه مدتی است یا بلندمدتی؟

یک سرمایه گذار حرفه ای برای کسب بازدهی خوب از بازارهای مالی، در ابتدا بازه زمانی را مشخص می کند و سپس به جزییات دیگر می پردازد. در واقع سرمایه گذاری ها بسته به نیاز شما می توانند بلند مدت یا کوتاه مدت باشند. به عنوان مثال اگر قصد خرید خانه دارید، به دنبال برنامه های سرمایه گذاری بلندمدت و اگر قصد خرید تلفن همراه دارید، بایستی به دنبال برنامه های سرمایه گذاری کوتاه مدت باشید.

افراد مختلف با توجه به چشم اندازی که برای آینده خود ترسیم کرده اند، اهداف متعددی از سرمایه گذاری دارند و به طور صفر یا صد نمی توان برای هدف از سرمایه گذاری در بورس نسخه ای کلی در نظر گرفت. اما به طور کلی تجربه ها نشان داده است که سرمایه گذاری بلندمدت در سهم های بنیادی و دارای پتانسیل می تواند کم ریسک باشد و در بازه های بلندمدت افراد را با سودآوری های چشمگیر همراه کرده است.

بنابراین نمی توان گفت که سرمایه گذاری کوتاه مدت بهتر است یا بلندمدت؛ اما نکته هائز اهمیت این است که پیش از وارد شدن به هر معامله ای، استراتژی خود را مشخص کنید، چراکه ممکن است منجر به سردرگمی شود و شما معاملات غیر حرفه ای انجام دهید.

مزایای سرمایه گذاری در بورس

مطمئنا همه افراد برای کسب سود و بالا بردن میزان سرمایه خود اقدام به سرمایه گذاری می کنند و سرمایه گذاری در این بستر، مزیت های خاص خود را دارد که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم.

حفظ سرمایه در برابر تورم

به دلیل تحریم های اقتصادی، کسری بودجه، رشد نقدینگی و. در سالیان گذشته، اقتصاد ایران با تورم های سنگین همراه بوده است و بسیاری از فعالان اقتصادی، تنها راه در امان مانده از چنین تورمی را تبدیل کردن ریال به دارایی (سهام، مسکن، طلا و. ) می دانند. بنابراین هدف از سرمایه گذاری در بورس را می توان حفظ سرمایه خود در برابر سیکل های تورمی دانست.

سود تقسیمی در مجامع

یکی از مزیت های سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار، دریافت سود نقدی سالیانه در مجامع شرکت هاست؛ به این معنا که علاوه بر بالا رفتن قیمت های سهام به دلیل عملکرد، تورم، نرخ دلار و. شرکت هایی که بنیاد خوبی دارند، هر ساله سودهای جذابی را شناسایی می کنند و در مجامع سالیانه شرکت ها بسته به نوع دیدگاه مدیران این بنگاه های اقتصادی، همه یا بخشی از این سود بدست آمده را در میان سهامداران تقسیم می کنند که می تواند منبع درآمد خوبی برای افراد باشد.

نقد شوندگی

معمولا بازار سهام نسبت به سایر سرمایه گذاری ها مانند املاک و. از نقدشوندگی بالاتری برخوردار است و از آنجایی که ممکن است سرمایه گذاران در مواقع حساس، به پول خود نیاز داشته باشند، این بازار می تواند برای آن ها جذاب باشد.

تنوع در سرمایه گذاری

یکی دیگر از مزیت های سرمایه گذاری در بورس، در اختیار داشتن گزینه های مختلف است؛ به این معنا که شما به عنوان یک فعال بازار سرمایه، مواردی همچون سهم های دلاری، سهم های ریالی، سهام شرکت های کوچک و بزرگ و در گروه های مختلف بازار سرمایه را پیش روی خود دارید معیارهای بازار سهام و با توجه با تحلیل و استراتژی خود هرکدام از آن ها را می توانید به دلخواه انتخاب کنید.

شفافیت

در میان بازارهای مالی ایران، هیچ بازاری به اندازه بورس شفاف نیست و اگرچه ممکن است در برخی از موارد (اطلاع رسانی شرکت ها در کدال، دامنه نوسان، ظن دستکاری، توقف سهام شرکت ها و. )، بازار سرمایه مشکلاتی داشته باشد، اما با اختلاف بسیار زیاد نسبت به دیگر بازارها از شفافیت بیشتری برخوردار است.

جمع بندی

هدف از سرمایه گذاری در بورس را نمی توان شامل چند مورد خاص دانست و با توجه به شخصیت سرمایه گذاری افراد، این موضوع می تواند متفاوت باشد و هدف هایی از قبیل رسیدن به درآمد پایدار، آزادی مالی، امنیت اقتصادی در دوران بازنشستگی، حفظ سرمایه در مقابل تورم، افزایش سطح رفاه در زندگی و. را می توان در نظر گرفت. افراد دیگری نیز هستند که هدف از سرمایه گذاری در بورس را فقط در انباشت سرمایه در حساب های بانکی می بینند و هیچگونه هدفی از بالا بردن میزان سرمایه های خود ندارند.