NFT چیست و چرا هنرمندان باید به آن اهمیت بدهند؟
انافتیها (NFT) که انگار یکشبه پیدا شدند، حالا همه جا حرف آنهاست. کمی پیشتر، یک تکفایل جیپگ از مایک وینکلمن [دیجیتال آرتیست]، در یک حراجی آنلاین بهقیمت ۶۹.۳ میلیون دلار فروخته شد. این اولین حراجی ویژهی فروش هنر دیجیتال در کریستیز بود، یعنی برای اولین بار یک اثر هنری بدون هیچ نسخه فیزیکی فروخته شد.
انافتیها علیرغم محبوبیت ناگهانیشان پدیدهی جدیدی نیستند. اما شکوفایی اخیر آن، موجب معرفی و شناسایی خالقان کوچک و بزرگی در بازار شده که میتوانند کارشان را در بستر رمز ارزها به فروش برسانند.
اگر تاکنون از NFT ها خبر نداشتهاید و میخواهید بدانید که چه اهمیتی برای ما دارند، باید بگویم که شما برای جواب این پرسش تنها نیستید. ما در رابطه با این که انافتیها چه هستند و هنرمندان چطور میتوانند از آن استفاده کنند؟ آیا باید از آن استفاده کرد یا نه؟ با دانی دینچ (Donnie Dinch) مدیر عامل بازار انافتی Bitski، و برایان مینییر (Bryan Minear) عکاس فعال در حوزه انافتی صحبت کردیم.
NFT چیست؟
NFT مخفف عبارت «توکنِ تبادلناپذیر» (non-fungible token) است («non-fungible» به این معناست که انافتی را نمیتوان با چیزی با ارزش یکسان مبادله یا معاوضه کرد.) در واقع، بنا به تعریف، از هر انافتی تنها یک نمونه وجود دارد. بهعنوان مثال، شما نمیتوانید یک عکس از دوروتیا لانگ را با عکسی از انی لیبُویتس معاوضه کنید، چرا که ارزش آنها یکسان نیستند.
NFT از بلاکچِین (blockchain) استفاده میکند. بلاکچین اساساً نوعی تاریخِ شفاف از مالکیت، خرید و معاملاتی است که هیچ کسی نمیتواند آن را دستکاری کند اما همه میتوانند آن را ببینند. بلاکچین تضمین میکند که همیشه مسیری از مالک فعلی به سازندهی اصلی وجود خواهد داشت.
برخی بازارهای NFT مثلاً Bitski، برای افزودن یک مرحله بیشتر از راستیآزمایی، از سازندگانشان میخواهند به حسابهای کاربری شبکههای اجتماعیشان متصل شوند.
دینچ میگوید: «این یک راه مؤثر برای مالکیت کالای دیجیتال است. ما بلاکچین را همچون یک منبع جهانی از حقیقت این که چه کسی مالک چیست میبینیم، NFT شبیه یک واحد اتمی (atomic unit) از بلک چینها برای کالای خاص است.»
تبدیل کردن یک کالای دیجیتال (مثلاً عکس) به توکِن بهمعنای بارگذاری و قرار دادن آن برای فروش است. بازارهای NFT درون بلاکچین موجودیت دارند و مستلزم خرید رمزارزها، مثلاً بیتکوین یا اتریوم هستند.
وقتی شما بهعنوان یک هنرمند میخواهید عکستان را بارگذاری (آپلود) کنید، بایستی چند گام راستیآزمایی را بپیمایید. مثلاً این که آیا شما دارید یک اثر هنری اصل (اوریجینال) میفروشید یا چند نسخه کپی شده؟ حتی میتوانید حقالتألیف را بر NFT های خود را ببندید.
دینچ میگوید: «در رابطه با عکاسی، شما میتوانید یک عکس را تبدیل به توکِن کنید و هر کسی که مالک این توکن است مالک این عکس خواهد بود. مردم میتوانند به آن نگاه کنند و دانلودش کنند اما در نهایت آن عکس تنها یک مالک دارد.»
چگونه بخریم؟
بهگفتهی دینچ: «برای خرید یک NFT نیاز به پول رایج خواهید داشت، این پول برای خرید بلاکچینی است که NFT در آن زندگی میکند.» برای مثال: Bitski این امکان را در اختیار سازندهها قرار داده که NFT ها را با یک حساب بانکی بفروشند. با این امکان مردم میتوانند NFT ها را با کارت اعتباری بخرند و در واقع به هیچ دانشی در رابطه با رمزارزها نیاز نخواهند داشت.
بازارهای NFT مختلفی وجود دارند که بزرگترینشان OpenSea و KnownOrigin هستند. NFT ها در این بازارها میتوانند با مزایده یا با یک قیمت ثابت خریداری شوند.
چه چیزی نصیبتان میشود؟
چیزهای مختلفی. اولین و مهمترینشان این است که شما مالک یک کالای دیجیتال شدهاید، مالکیتی که هر کسی در بلاکچین میتواند داشته باشد.
به گفتهی دینچ، بعید بنظر میرسد که مجموعهدارهای NFT به دسترسی انحصاری محتوا اهمیتی بدهند. البته که هر کسی در اینترنت میتواند کالاهای دیجیتال مثل عکس یا گیف را دانلود یا بهصورت اسکرینشات ذخیره کند، اما «ارزش عاطفی» بسیار مهمتر از «بازنمایی فیزیکی» است.
دینچ میگوید: «بیایید فرض کنیم که شما خیلی پیر شدهاید و میخواهید یک اسم از شما روی یک نیمکت در «سنترال پارک» باشد. بعد از این هر کسی میتواند روی آن نیمکت بنشیند، اما میدانند که آن نیمکت متعلق به شماست.»
هنرمندان چطور میتوانند از NFT ها استفاده کنند؟
برایان مینییر هنرمند و عکاس منظرهپرداز ساکن میشیگان، همیشه نگاه خاصی به فضای کریپتو (رمزارز) داشته است. کمی پیش او پنج عکس را در قالب NFT با قیمت ۲۰۰ تا ۲۵۰۰ دلار در Bitski قرار داد. در عرض ده دقیقه تقریبا تمامی عکسها فروخته شدند.
او میگوید: «آخر آن روز گریهام گرفت. پول چندانی نبود اما وقتی شما زمان زیادی را برای کاری که علاقه دارید صرف میکنید و آن لحظهی اعتباربخشی را میبینید که کسی آنقدر عاشق کارتان بوده که خواسته برایش هزینه پرداخت کند، فوقالعاده است.»
دلیل روی آوردن مینییر به NFT این بوده که او متوجه شده کریپتو «ماندنی است.» علیرغم این گمانهزنی که بازار NFT بازار حبابی بوده که در معرض ترکیدن است. به هر حال او ان اف تی را راهی برای از بین رفتن ظرفیتِ کپیرایت و بلاکچین را راهی برای کنترل انتشار آنلاین کارهایش نمیبیند، بلکه آن را یک فرصت جدید برای دسترسی به مخاطبانی که در قبال هنر دیجیتال مشتاق و متمایل بوده و میخواهند برایش هزینه کنند، میداند.
دینچ میگوید: «به نظرم بزرگترین دلیل استفاده از NFT این است که شما میتوانید راحتتر برای خودتان پولسازی کنید. در ان اف تی بازاری برای هنرمندان وجود دارد که در فضاهای دیگر نیست. اگرچه با گسترش اپهایی مثل اینستاگرام، بستری مناسب برای نشان دادن محتوای فوقالعاده و گرفتن هزاران لایک هست، اما شما نمیتوانید این لایکها را به پول تبدیل کنید.»
چطور میتوان ارزش NFT را تعیین کرد؟
این یکی از بزرگترین مشکلات مینییر پیش از قرار دادن ان اف تی هایش در Bitski بود چون قیمت NFT از طرف خود سازنده تعیین میشود. مینییر گفته است که در ابتدا عکسهایش را با قیمت پایینتری قرار داد تا قابل دسترسی بیشتری باشند اما آنها سریع فروخته شدند. او متوجه شد که «مراجع» کافی برای قیمتگذاریِ آگاهانه در دست ندارد تا بتواند به کمک آنها اتکا کند.
چطور آن را بفروشیم؟
سازندههای انافتی برای پیدا کردن خریداران معمولاً به مخاطبان خود تکیه میکنند. این مخاطبان میتوانند در شبکههای اجتماعی باشند یا از جمع دوستان و خانواده. اما برخی از بازارهای انافتی مثل OpenSea و Bitski، به صورت دورهای سازندگان را در معرض دید مخاطبان میگذارند مانند Etsy و Shopify. شما میتوانید برای پیدا کردن کالای خاص درون دستهبندیها جستوجو کرده و از فیلترها برای دسترسی سریعتر استفاده کنید.
فرق میان فروش چند نسخه از یک NFT و فروش عکسهای فیزیکی در نسخههای محدود چیست؟
بزرگترین تفاوت میان فروش یک نسخه فیزیکی در تعداد محدود (limited edition) با چند نسخه از عکس در قالب یک NFT ملموسیت است.
بهنظر مینییر، این همچنین به ارزشهای مد نظر مخاطبان بستگی داردکه میخواهند یک پوستر فیزیکی روی دیوار داشته باشند یا مالکیت دیجیتال؟
او میگوید: «با NFT طی سه ساعت، دو برابر بیشتر از فروش عکسهای چاپشده (نسخههای محدود) در طول چهار سال گذشته به دست آوردم. همهی روشها را امتحان کردهام، از عکسهای امضاءشده در نسخههای محدود گرفته تا دانلودهای نامحدود، هیچ کدامشان واقعاً جاذبهای ایجاد نکردند. اما این موضوع که فقط یکی از آثارم باقی میماند برایم جذاب است. مؤلفهی «کمیابی» در NFT چیزی است که برای من جذابیت دارد.»
مسائل مربوط به کپیرایت و لایسنس
مالک یک کار اصل همیشه مالک آن اثر باقی خواهد ماند، صرف نظر از این که او یک NFT از آن کار را فروخته باشد. NFT ها کپیهای دیجیتال از کارهای اصل هستند، و سازندهی اصلی همیشه بر نحوهی لایسنس شدن کارش احاطه دارد.
گفتنی است که مشکلات کوچکی هم در این فضا وجود دارد که در حال رفع شدن هستند، اگرچه مفهوم NFT جدید نیست اما این بستر بهسرعت در حال گسترش است. بازارهای NFT قوانین خودشان را در رابطه با کپیرایت و لایسنس دارند، اما فروشنده باید دقیقا بداند که درحال فروختن چه چیزی است.
مایک شینودا از لینکینپارک، که یک قطعه موسیقی را بهصورت NFT منتشر کرده، به مجله ایمپوت گفته است: «کسی نیست که دربارهی NFT ها جدی باشد و تظاهر نکرده باشد که آنچه شما میفروشید کپیرایت یک نسخهی اصلی است.»
به هر حال، مردم میتوانند NFT از کارهایی بسازند که شخصاً تولیدشان نکردهاند، البته ممکن است مسائل زیادی را به وجود آورد.
ریسکهای استفاده برای هنرمندان چیست؟
بهزعم مینییر، بزرگترین ریسک برای هنرمندانی که میخواهند وارد بازار NFT بشوند مانعِ مربوط به درکِ رمز ارزهاست.
دینچ به چرخهی «رشد و نزول» برای NFT آن گونه که دیگران عنوان میکنند را قبول ندارد. اما به عقیده او «انافتیهای گران» همیشگی نیستند. بهعنوان مثال، گرایمز (خواننده) اثر هنریاش را ۶ میلیون دلار فروخت و یک گیف از لبرون جیمز [بسکتبالیست معروف] اخیراً ۲۰۰ هزار دلار فروخته شد. مدیر عامل توئیتر جک دورسی اولین توئیت خودش را در قالب یک ان اف تی برای فروش قرار داد که بهقیمت ۲.۵ میلیون دلار به فروش رفت.
شاید این طور به نظر برسد که تنها نامهای مشهور میتوانند از NFT بهرهمند شوند، اما دینچ باور دارد که به مرور زمان این سازندههای کوچک هستند که بزرگترین موفقیتها را تجربه خواهند کرد.
او میگوید: «فکر نمیکنم که بروز مشکلات ناگهانی در کریپتو تأثیری بر فروشهای NFT برای هنرمندان بگذارد.»
مریم پوررحیمی
مترجم و عضو تیم روزرنگ
مسالهی بزرگ NFT؛ چرا تصویر یک میمون میلیونها دلار ارزش دارد؟
این روزها بعید است در خبرگزاریهای فناوری بچرخید و حداقل یکی دو بار کلمهی NFT به چشمتان نخورد؛ «توکنهای غیر قابل معاوضه» ترند جدید دنیای فناوریاند که هر ماه میلیاردها دلار تراکنش مالی دارند و به عقیدهی بسیاری آیندهی رمزارزها کاملا به آنها وابسته شده است.
به لطف افزایش فوقالعادهی رمزارزها، خرید و فروش NFT هم رونق پیدا کرده به طوری که در حال حاضر پلتفرمهای متعددی از جمله OpenSea برای خرید و فروش NFT فعالیت خود را آغاز کردهاند. رونق NFT و قیمتهای نجومی که برای خرید آنها پرداخت میشود هم خیلیها را به این فکر انداخته که NFT خودشان را بسازند و یک شبه از طریق آن میلیاردر شوند.
گاها دیده شده که یک نقاشی دیجیتالی ساده که ظرافت و جزئیات هنری خاصی هم نداشته، با رقمهای عجیب و غریب ۵ و ۶ رقمی به فروش رفته و همین سؤالی را به وجود میآورد: چه اتفاقی افتاده که عدهای را وادار میکند برای بدست آوردن حق امتیاز این تصاویر، چنین مبالغ هنگفتی را بپردازند؟
در این ویدیو کلیهی ابعاد ماجرا را برایتان باز خواهیم کرد. بنابراین از شما دعوت میکنیم که به تماشای ویدیو بپردازید و حتما نظرتان در این مورد را با ما و دیگران کاربران راهنمای جامع زنجان به اشتراک بگذارید.
NFT چیست؟ معرفی توکن های غیر قابل معاوضه به زبان ساده
Non-Fungible Token
آخرین تاریخ به روز رسانی: 5 شهریور 1401
تاریخ نشان داده که روند تأیید مالکیت (Ownership) یک دارایی فیزیکی یا دیجیتالی مانند یک اثر هنری که فقط یک نمونه از آن موجود است، شخصیت های بازی، املاک و مستغلات یا حتی یک توئیت، امری مهم و حائز اهمیت می باشد بطوریکه مهم است صاحب یک اثر هنری خاص یا یک زمین چه کسی است.
در گذشته و با روال سنتی، مالکیت یا روند انتقال مالکیت هریک از این دارایی ها توسط سیستم های دیجیتال مبتنی بر کاغذ یا بصورت فیزیکی و روی یک برگه انجام می شده است اما این سیستم ها امکان خطا، تقلب یا کلاهبرداری را بسیار بالا می برند.
در سال 2017 مجموعه Dapper Labs موفق به طراحی یک برنامه غیرمتمرکز بر بستر بلاک چین اتریوم شد؛ این برنامه که CryptoKitties نام گرفت را می توان اولین نمونه NFTهای واقعی قابل انتقال و تأیید دانست.
این توکنهای غیرقابل تعویض، با تخصیص ویژگی های تصادفی و طرح امضاهای دیجیتال بومی توانستند مالکیت آثار هنری یا کلکسیون ها را تأیید کنند؛ همچنین با استفاده از این توکن ها، خطر تقلب یا کلاهبرداری در انتقال دارایی ها به شدت کاهش می یابد.
توکنهای غیرقابل تعویض (NFT)، برای موارد متعددی از هنر دیجیتال و آیتمهای درون بازی گرفته تا اعتبار هویت دیجیتال و انتخاب عنوان برای یک زمین اعمال میشوند.
توکن های غیر قابل تعویض یکی از انواع دسته بندی ارزهای دیجیتال محسوب می شوند؛ توصیه می شود برای آشنایی با گروه های دیگر، مقاله 13 دسته اصلی رمز ارزها را مطالعه نمایید. لینک مطلب
ممکن است همچنان برای درک بهتر مطلب، نیاز به توضیح بیشتری درباره توکن های غیر قابل معاوضه داشته باشید؛ پس در ادامه مقاله با ما همراه باشید تا علاوه بر معرفی جامع تر NFT، با کاربردها و برخی رمز ارزهای مطرح این حوزه آشنا شوید.
توکن غیر قابل معاوضه یا NFT چیست؟
ان اف تی (NFT) که برگردان فارسی Non Fungible Token به معنی توکن غیر قابل معاوضه است، نوع خاصی از دارایی های رمزنگاری شده است که به دارندگانش مانند گیمرها و کلکسیونرها، امکان اثبات مالکیت هر چیز واقعی یا دیجیتالی (غالباً دیجیتالی) را می دهد. توکن های غیر قابل معاوضه را می توان تأییدیه (سند) مالکیت دارایی های دیجیتالی دانست. NFTها یکی از جدیدترین نوآوریها در حوزه رمزارزها هستند که عمر نسبتا کوتاهی دارند. توکن غیرقابل تعویض، توکن غیرقابل معاوضه و توکن غیرمثلی همه ترجمه Non Fungible Token است.
از نقشه زمین های مجازی در بازی های متاورس مانند سند باکس (The Sandbox) و دیسنترالند (Decentraland) گرفته تا آثار هنری دیجیتالی و حتی تصاویر میمون های کارتونی، همه این آیتم های ناملموس را می توان شامل NFT ها دانست. اما NFT به اینجا ختم نمیشود و دارایی های دنیای واقعی مانند سند یک ماشین، بلیط یک رویداد، فاکتورهای اسناد حقوقی یا حتی امضاها نیز توانایی تبدیل به توکن های غیر قابل معاوضه را پیدا کرده اند.
توجه داشته باشید که برای سرمایه گذاری در پروژه های متاورس نیاز به توکن های قابل معاوضه (Fungible Tokens) دارید تا بتوانید آن ها را مبادله کرده یا برای خرید زمین یا دارایی دیجیتال صرف کنید. پس از سرمایه گذاری در متاورس، آن چه نشان دهنده مالکیت بر املاک و مستغلات شماست، توکن غیر قابل معاوضه یا NFT است.
در بازار دو نوع دارایی دیجیتال وجود دارد:
- دارایی تعویضپذیر یا قابل معاوضه
- دارایی تعویضناپذیر یا غیر قابل معاوضه
همانطور که از نامشان مشخص است، داراییهای قابل معاوضه (Fungible Assets) میتوانند به هم تبدیل شوند و ارزش تمام آنها یکسان است. دلار امریکا یک دارایی قابل تعویض است؛ ارزش دلار در ایران یکسان است. اگر کسی از شما بپرسد که اکنون قیمت دلار امریکا به ریال چقدر است، شما از او نمیپرسید قیمت کدام اسکناس دلار؟ زیرا قیمت تمام آنها در بازار یکسان است.
در سمت دیگر اما شرایطی را در نظر بگیرید که از شما می پرسند قیمت تابلوی نقاشی چند است؟ شما باید بدانید منظور شخص سوال کننده کدام تابلوی نقاشی است، زیرا قیمت هریک با دیگری متفاوت است. در این حالت، تابلوی نقاشی یک دارایی غیر قابل معاوضه (Non Fungible Asset) در نظر گرفته می شود چرا که تنها یک نمونه از آن وجود دارد که ارزشش منحصر به فرد است.
غیر قابل معاوضه یا Non Fungible کم و بیش به معنی منحصر به فرد و چیزی است که نمیتوان آن را با چیز دیگری جایگزین کرد. به عنوان مثال، یک بیت کوین قابل تعویض است - چرا که میتوان آن را با بیت کوین دیگری مبادله کرد و دقیقا همان چیزی را داشته باشید که در ابتدا داشتید؛ اما یک اثر هنری که فقط یک نمونه دارد، چیزی غیر قابل تعویض است چرا که هیچ مشابهی ندارد.
نمونه ای از یک اثر هنری دیجیتالی از Beeple که بصورت NFT فروخته شد
یک بازی را نظر بگیرید که در ابتدا منطقه کوچکی به رایگان در اختیار شما قرار میگیرد که در آن عدهای زندگی میکنند. شما باید با استفاده از منابع اولیهای که در اختیار دارید این منطقه را مدیریت کنید. تامین خوراک و پوشاک و مسکن، توسعه صنایع، ساخت ارتش، تاسیس مدرسه و بیمارستان و هرآنچه در زندگی واقعی میبینید را میتوانید در این بازی ایجاد کنید. این منطقه را به تدریج گسترش میدهید و به تدریج زیرساختهای شهر خود را تاسیس میکنید.
با بالا رفتن جمعیت و ایجاد ارتش، میتوانید به سایر مناطق حمله کنید و آنها را به چنگ خود درآورید. در نهایت شما کشوری خواهید ساخت که در آن المانهای بسیار زیادی وجود دارد. شما میتوانید این کشور را با تمام المانهایش به فروش برسانید. اما از آنجایی که این کشور و تمام ساخت و سازهایی که شما روی در آن انجام داده اید، فقط یک نمونه و غیر قابل تعویض با نمونه مشابه خود است، برای ارزش گذاری مؤلفه ای آن نیاز به NFT دارید.
تاریخچه NFT
از نظر تاریخی می توان پیدایش NFT را به سال 2014 نسبت داد؛ اما ایجاد توکن غیر قابل معاوضه به طور خاص به نوامبر سال 2017 و زمانی بر می گردد که گربه های دیجیتالی یا CryptoKitties در بستر بلاک چین اتریوم به نمایش درآمدند. این پدیده اما در اینجا متوقف نشده و با زاد و ولد گربه ها، بچه گربه هایی به وجود آمدند که با فرض دارا بودن ویژگی های متمایز و کدهای شناسایی منحصر به فرد، زنجیره ای را تشکیل دادند که تعداد زیادی طرفدار را به سمت خود کشاند. طرفدارانی که با پی بردن به ارزش این فناوری تازه وارد، حدود 20 میلیون دلار برای ادامه حیات کریپتوکیتیز خرج کردند.
مجموعه CryptoKitties را می توان اولین NFT دانست که بصورت رسمی و در سال 2017 معرفی شد
تمایز دارایی های دیجیتال، ارزهای حوزه NFT را به بستری برای داشتن مالکیت منحصر به فرد رسانه های مختلف تبدیل کرده است. مالکیت منحصر به فرد وضعیتی را توصیف میکند که هیچ فردی توانایی تغییر در سابقه مالکیت این توکن ها را نداشته باشد؛ به صورتی که NFT جدیدی را حتی کپی کند. خاصیتی که پدید آمدن آن در انواع مختلف، رسانه های هنری تا املاک را با طوفانی درگیر ساخته است. به عبارت دیگر، هر چیز ارزشمندی که منحصر به فرد باشد را میتوان به شکل NFT در آورد.
توکن غیر قابل معاوضه (NFT) چگونه کار می کند؟
در بستر بلاکچین اتریوم قراردادهایی هوشمند با هدف انتقال مالکیت به یک شخص خاص طراحی و اجرا میشوند که Non-Fungible Token یا به اختصار NFT را به وجود میآورند.
برای درک بهتر مطلب، موقعیتی را فرض کنید که فردی خواهان ضرب (Mint) یک توکن غیر قابل معاوضه برای پروژه هنری خویش است. مفهوم ضرب کردن (Minting) یک ارز حوزه NFT به معنای تبدیل یک نسخه دیجیتال از هر دارایی به بخشی از بلاکچین اتریوم است. در این شرایط شخص میتواند ابتدا یک بلوک جدید را ایجاد، سپس داده ها را اعتبار سنجی و در چرا NFT ها ارزش دارند؟ نهایت از طریق بلاک چین، اطلاعات اضافی را ثبت کند.
غالب توکن های غیر قابل معاوضه (NFT) بر بسار بلاک چین اتریوم ایجاد شده و فعالیت می کنند
اطلاعات اضافی مبنی بر غیر قابل تعویض و منحصر بودن دارایی ها مطابق استاندارد توکن ERC-721 و توسط قراردادهای هوشمند اجرا میشوند. این استاندارد زیر مجموعه تمامی استاندارهای بلاک چین اتریوم است که از دستورالعمل ها و الگوریتم هایی تشکیل شده است که به ساخت توکن ها در شبکه اتریوم کمک میکند.
اما پیش از این دیدیم که این تنها ویژگی ارزهای حوزه NFT نیست. در ضرب این توکن ها اطلاعات دارایی دیجیتال به بلاک چین مورد نظر دارای شناسه منحصر به فرد اضافه میشود و ماهیت غیر قابل تعویض بودن خود را بروز میدهد. در مالکیت منحصر به فرد این تعریف گنجانده شده است که هر توکن مالکی دارد که به راحتی قابل اثبات است چرا که توکن مورد نظر در بلاک چین اتریوم قابل ردیابی است.
در واقع نه تنها توکن های NFT بر بستر بلاک چین اتریوم ضرب میشوند بلکه خرید و فروش این توکن ها نیز در هر بازار NFT که مبنی بر اتریوم باشد، انجام میشود. به عبارتی میتوان گفت ارزهای حوزه NFT بر روی اتریوم زندگی میکنند؛ فقط نباید فراموش کرد که با اینکه زیرساخت اولیه NFT به بلاک چین اتریوم برمیگردد، بلاک چین های دیگر مانند FLOW نیز آن را راه اندازی کرده اند.
ممکن است فردی یک NFT خریداری کند و نیاز به اثبات اصل بودن آن داشته باشد؛ در این راستا راهکارهای مختلفی وجود دارند که یکی از اساسی ترین آنها استفاده از رمزنگاری نامتقارن یا رمزنگاری کلید عمومی (Public Key Cryptography) است که به اختصار PKC نامیده میشود. PKC به فرایندی گفته میشود که در آن از یک کلید عمومی برای رمزگذاری و یک کلید خصوصی برای رمزگشایی دارایی های دیجیتال استفاده می شود. با داشتن کلید خصوصی می شود کلید عمومی را پیدا کرد اما برعکس این کار غیرممکن است. این روش در NFT به توکن ها اجازه میدهد از کلید عمومی برای مالکیت توکن منحصر به فرد و از کلید خصوصی برای اثبات مالکیت فرد اصلی استفاده کنند. این روش میتواند اصالت دارایی دیجیتال شما را در مقابل یک کپی تقلبی اثبات کند.
کاربرد NFT
از NFT ها میتوان برای توکنیزه کردن (دیجیتالی کردن) تقریبا همه چیز استفاده کرد. هرچند انواع مختلف “رسانه” بیشترین استفاده را از این توکنها میبرند. محبوبترین کاربرد NFT ها شامل موارد زیر است (پروژههای فعال در هر زمینه نیز مشخص شده):
- هنر دیجیتال (SuperRare, KnownOrigin, Async Art, Rarible)
- موسیقی دیجیتال (Mintbase, InfiNFT)
- املاک مجازی (Cryptovoxels, Decentraland)
- آیتمهای پوشیدنی واقعیت مجازی یا همان VR
- گیمینگ و بازیهای رایانهای (Axie Infinity, Sorare, Gods Unchained)
- بلیت رویدادهای مختلف یا مجوز حضور در آنها
- نشانهای اشتراک در پلتفرمهای مختلف
- اسامی دامنه بلاک چین (Ethereum Name Service, Unstoppable Domains)
- کالاهای لوکس توکنیزه شده
- سیاستهای بیمهای توکنیزه شده (yEarn’s yInsure tokens)
معرفی 5 تا NFT برتر بازار برای سرمایه گذاری و خرید
از آنجایی که یکی از معتبرترین رفرنس های ارز دیجیتال، سایت کوین مارکت کپ است، می توان بر اساس دسته بندی انجام شده توسط این سایت پیش رفته و 5 ارز برتر دسته توکن های غیر قابل تعویض را بر اساس مارکت کپ معرفی کرد. برای بازدید از دسته ارزهای NFT می توانید از طریق این لینک اقدام نمایید.
در تاریخ 27 آگوست سال 2022، پنج توکن غیر مثلی برتر بر اساس مارکت کپ یا ارزش بازار عبارتند از:
- ارز فلو (FLOW) - لینک خرید
- ارز ایپ کوین (APE) - برای آشنایی با این ارز می توانید مقاله "ایپ کوین چیست" را مطالعه کرده و یا اگر قبلا با این توکن آشنا هستید و قصد خرید APE را دارید، می توانید هم اکنون اقدام کنید.
- ارز دیسنترالند (MANA) - لینک خرید
- ارز سند باکس (SAND) - لینک خرید
- ارز تزوس (XTZ) - لینک خرید
شایان ذکر است که ارزهای مانا، ایپ کوین و سند باکس در دسته متاورس نیز جای می گیرند.
فروش NFT ها
فرآیند فروش NFT ها چیست؟ قرار دادن NFT ها برای فروش در پلتفرمهایی نظیر OpenSea و Rarible بسیار آسان است. پلتفرم Rarible حتی فروشهایی به صورت مزایده نیز در اختیار کاربران قرار میدهد. برای فروش NFT باید ابتدا کیف پول خود را به پلتفرم موردنظر متصل کنید. اگر NFT خود را ایجاد کردهاید، با کلیک بر روی آن میتوانید گزینه فروش (Sell) را مشاهده کنید. بر روی این گزینه کلیک کرده و تراکنش مورد نظر را امضا کنید تا فرایند فروش تکمیل شود. اگر NFT فرد دیگری را دریافت کردهاید و میخواهید آن را بفروشید فرایند مشابهی دارد. بر روی دارایی مورد نظر کلیک کرده و مراحل فروش را طی کنید.
حاضرید برای خرید NFT چه مقدار هزینه کنید و یا حاضرید NFT خود را با چه قیمتی بفروشید؟ هیچگونه پاسخ صحیح و اشتباهی در این خصوص وجود ندارد، اما باید چند نکته کلیدی را به خاطر داشته باشید. اگر فرد خلاق و به دنبال آزمایش چیزهای جدید هستید پس مشخصا قیمتگذاری NFT مسأله آنچنان مهمی نیست. اگر به دنبال برگشت سرمایه و کسب سود از NFT هستید، پس باید در خصوص آنچه که میخرید یا میفروشید با دقت زیاد عمل کنید. در این صورت باید به موارد زیر توجه کنید:
چرا اتریوم برای NFT ها استفاده می شود؟
1.آیا NFT ها بر اساس اتریوم هستند؟
توکنهای غیرقابل تعویض (NFT) با هر پروژه مبتنی بر اتریوم سازگار هستند. برای مثال می توانید یک قطعه پرتره را با بلیط عوض کنید!
اکثر NFT ها بخشی از بلاک چین اتریوم هستند.
اتریوم (ETH)، مانند دوج کوین (DOGE)، یک رمزارز است، اما بلاک چین اتریوم همچنین می تواند این NFT ها را فعال کند، که اطلاعات اضافی را ذخیره می کند و به آنها اجازه می دهد عملکرد متفاوتی با ارزهای دیجیتال داشته باشند.
NFT ها پتانسیل باورنکردنی دارند و ERC-721 برای رفع نیاز به توکن های منحصر به فرد ایجاد شده است. علاوه بر این، استاندارد ERC-721 به دلیل نادر بودن یا قدیمی بودن آن متمایز است و می تواند ارزش متفاوتی نسبت به توکن دیگری از همان قرارداد هوشمند داشته باشد. ردیاب ،Etherscan NFT ان اف تی های برتر در اتریوم را بر اساس حجم نقل و انتقالات رتبه بندی می کند.
اما آیا برای ساخت NFT به اتریوم نیاز دارید؟ پاسخ منفی است. اتریوم پیش نیازی برای ایجاد NFT نیست. بلاک چین های دیگری مانند Solana(SOL)، Cardano(ADA)، Tezos (XTZ)، BNB Chain (BNB) و Tron (TRX) پلتفرم های جایگزینی برای استخراج یا ایجاد NFT هستند.
بنابراین، اگر میخواهید به این سوال پاسخ دهید: «آیا ETH تنها راه برای خرید NFT است؟» پاسخ، باز هم منفی است. هر پلتفرم مستلزم پرداخت هزینه تراکنش در توکن اصلی خود است. به عنوان مثال، 2 ADA (توکن بومی بلاک چین کاردانو) هزینه پلتفرم NFT-MAKER PRO است که همراه با NFT ایجاد شده (الزامی از کاردانو) به کیف پول مشتریان پرداخت می شود.
2.چرا بیشتر NFT ها روی اتریوم هستند؟
اتریوم در بین سایر شبکه های بلاک چین پیشتاز است و NFT ها در بلاک چین اتریوم متولد شدند. در نتیجه، NFT ها به طور متوسط با قیمت بسیار بالاتری به فروش می رسند، بنابراین سازندگان آنها را به سایر پلتفرم ها ترجیح می دهند.
بلاک چین اتریوم به دلیل داشتن شبکه و معماری داده بسیار ایمن، بازار مالی غیرمتمرکز (DeFi) را رهبری میکند و بخش عمدهای از پروژههای NFT به صورت سکههای ERC-721 بر روی آن اجرا میشوند. علاوه بر این، بلاک چین، NFTها را در معرض دید وسیعی از بازار بزرگ و رو به رشد قرار می دهد. علاوه بر این، سیستم های NFT باید همچنان با ماشین مجازی اتریوم سازگار باشند تا کیف پول های اتریوم مانند Metamask بتوانند از آنها پشتیبانی کنند.
با این حال، حجم بالای ترافیک شبکه باعث عقب ماندگی قابل توجه تراکنش ها می شود که منجر به افزایش قابل توجهی در کارمزد تراکنش ها می شود. Rarible، OpenSea و Nifty Gateway سه بازار محبوب NFT مبتنی بر اتریوم هستند. با این وجود، به دلیل محدودیت های بلاک چین اتریوم، سازندگان NFT برای غلبه بر این مشکلات به راه حل های دیگری مانند بلاک چین سولانا روی آورده اند.
NFT های اتریوم در مقابل NFT های سولانا
فرآیند اجماع مورد استفاده توسط سولانا و اتریوم متفاوت است. اثبات کار توسط اتریوم استفاده می شود که منجر به شبکه غیرمتمرکزتر با مقیاس پذیری کمتر می شود. ETH 2.0 برای رسیدگی به مسئله ترسناک مقیاس پذیری طراحی شده است که سهم بازار NFT و DeFi آن را تهدید کرده است. در نتیجه، رهبر بلاک چین ممکن است وضعیت خود را از دست بدهد، مگر اینکه ارتقاء 2.0 به سرعت اجرا شود.
در مقابل، سولانا از ترکیبی از اثبات سهام و اثبات تاریخ استفاده می کند، روشی کمتر امن اما کارآمدتر که امکان انجام تراکنش های سریع و کم هزینه را با استفاده از ارز اصلی خود به نام SOL فراهم می کند. با این حال، اتریوم یک پروژه بالغ با موقعیت قابل توجهی در بازار است که چرا NFT ها ارزش دارند؟ باعث افزایش اعتماد سازندگان به استخراج NFT در بلاک چین اتریوم می شود.
SolSea بازار آزاد NFT سولانا است. هنگام ضرب کردن NFT، به سازندگان اجازه میدهد مجوزها را انتخاب کرده و ترکیب کنند. گفته می شود، مجموعه داران می دانند چه چیزی می خرند و سازندگان می دانند چه چیزی می فروشند. Solanart، یک بازار NFT برجسته که قبل از SolSea راه اندازی شد، یکی دیگر از بازارهای NFT محبوب در Solana است.
3.چرا NFT ها از اتریوم استفاده می کنند نه بیت کوین؟
هدف اساسی اتریوم این است که قرارداد هوشمند اتریوم و عملیات پلتفرم برنامه های غیرمتمرکز (DApps) را برای استفاده و کسب درآمد آسان تر کند تا اینکه خود را به عنوان یک سیستم پولی جدید معرفی کند. با این حال، ساتوشی ناکاموتو بیت کوین را یک سیستم نقدی الکترونیکی همتا به همتا نامید.
قراردادهای هوشمندی که مالکیت را اختصاص میدهند و بر قابلیت انتقال NFTها نظارت میکنند، برای ایجاد توکنهای غیرقابل تعویض استفاده میشوند که بلاک چین بیتکوین از آنها پشتیبانی نمیکند. NFT ها قابل تعویض نیستند زیرا قابل تعویض نیستند. در حالی که هر بیت کوین ارزش یکسانی خواهد داشت، هر NFT می تواند دارایی زیربنایی متفاوتی را نشان دهد و از این رو، دارای ارزش متمایز باشد.
به عنوان مثال، زمانی که شخصی یک NFT را تولید یا ضرب می کند، کدی را اجرا می کند که در قراردادهای هوشمند ذخیره می شود که از استانداردهای مختلفی مانند ERC-721 پیروی می کند. این داده ها در بلاک چین ذخیره می شوند، جایی که NFT مدیریت می شود.
علاوه بر موارد فوق، هر توکن دارای هویت مجزایی است که به یک آدرس اتریوم گره خورده است. با این حال، هر توکن دارای یک مالک منحصر به فرد است که به راحتی قابل شناسایی است زیرا مبتنی بر اتریوم هستند و می توان آنها را در هر صرافی یا بازار NFT مبتنی بر اتریوم خریداری و معامله کرد.
4.کدام بلاک چین برای NFT ها بهتر است؟
هنگام انتخاب هر بلاک چین برای استخراج NFT، مانند اتریوم برای توسعه NFT، از استحکام قراردادهای هوشمند آن اطمینان حاصل کنید، ساختار کارمزد بلاک چین، اقدامات امنیتی و سرعت تراکنش را بررسی کنید و احتمال فورک را ارزیابی کنید.
در بازار ارزهای دیجیتال، NFT ها جایگاه مهمی هستند. آنها برای افرادی که در غیر این صورت ممکن است با چرا NFT ها ارزش دارند؟ این دارایی ها تماس نداشته باشند، بیشتر در معرض ارزهای دیجیتال قرار می گیرند. علاوه بر این، آنها به طور فعال در پذیرش انبوه فناوری بلاک چین مشارکت می کنند، زیرا ارتباط نزدیکی با هنر دیجیتال و بازی دارند.
با این حال، انعطاف پذیری قراردادهای هوشمند یک بلاک چین جزء اصلی امنیت کلی فناوری دفتر کل توزیع شده است. قراردادهای هوشمند باید آزمایش های چرا NFT ها ارزش دارند؟ گسترده ای را پشت سر بگذارند تا بالاترین سطح قابلیت اطمینان و کارایی را ارائه دهند و حداقل خطر خرابی، نقض و هک را تضمین کنند.
علاوه بر این، راه حل های مقرون به صرفه برای تراکنش های مبتنی بر NFT مورد نیاز است که برای استفاده و پذیرش دارایی های غیرقابل تعویض بسیار مهم است. در نتیجه، ساختار هزینه برای NFTها در بلاک چین عامل مهمی است که باید در نظر گرفته شود، که گزینه ایده آلی است.
هارد فورکها میتوانند ویژگیهای غیرقابل تعویض را به خطر بیندازند، زیرا کپی کردن NFTها یکپارچگی آنها را زیر سوال میبرد. بنابراین، طراحی NFT ها و بازارهای آنها بر روی بلاک چین های مقاوم در برابر حملات بسیار مهم است.
به طور مشابه، از آنجایی که بلاک چین ها از نظر طراحی تغییر ناپذیر هستند، نهایی شدن سریع تر به این معنی است که مهاجمان چارچوب های زمانی کمتری برای به خطر انداختن دفتر کل دیجیتال دارند. بنابراین، هر پلتفرمی که با حفظ تمرکززدایی به نهایی شدن تراکنش سریعتر میرسد، برای ایجاد بازارهای NFT ایدهآل است.
به غیر از این ملاحظات، انتخاب نهایی بلاک چین برای توسعه NFT به اهداف شما بستگی دارد، مانند اینکه چرا می خواهید NFTs داشته باشید، بودجه و اهداف سرمایه گذاری شما. اگر در مورد سؤالات واضح هستید، باید تحقیقات خود را انجام دهید و قبل از خرج کردن پولی که به سختی به دست آورده اید، بلاک چین های مختلف NFT را مقایسه کنید.
NFT چیست و چرا بعضی از آنها میلیونها دلار می ارزد؟
کلویی چشم پهلو دختر جوانی بود که عکس دوران کودکی اش با حالت خاصی که انگار از چیزی خوشش نیامده در فضای اینترنت هزاران بار بازنشر پیدا کرد. او تصویر اصلی را در یک حراجی به قیمت هزاران دلار فروخت.
این را شاید بتوان به عنوان یک NFT یا توکن غیر قابل معاوضه در نظر گرفت. یک عکس خاص که گرچه هزاران کپی از آن وجود دارد اما نمونه ی اصلی آن فقط یکی و بسیار خاص و از آن مهمتر مالکیت معنوی آن در اختیار فقط یک نفر است. در دنیای دیجیتال نام این نوع مالکیت را NFT گذاشته اند.
زمانی بیتکوین به عنوان راهکار دیجیتالی برای مشکلات ارزهای فیزیکی مورد استقبال قرار گرفت و حالا NFT ها به عنوان راهکار دیجیتالی برای نقل و انتقال کالاهای کلکسیونی دیجیتال معرفی می شوند، گرچه همیشه چرا NFT ها ارزش دارند؟ شکاکانی هستند که می ترسند که حبابی در کار باشد که در انتظار ترکیدن آن هستند.
توکن غیرقابل تعویض چیست؟
در علم اقتصاد دارایی قابل تعویض چیزی است با واحدهایی که به راحتی قابل مبادله هستند مانند پول. با پول می توانید یک اسکناس ده پوندی را با دو اسکناس 5 پوندی تعویض کنید در حالی که ارزش آن تغییری نکرده است. اما اگر چیزی غیرقابل معاوضه باشد به این معناست که چنین کاری که با ده پوندی کردیم را نمی توان با آن انجام داد. به عبارت دیگر آن چیز غیرقابل معاوضه دارای ویژگی های خاصی است که نمی توان آن را با چیز دیگری جایگزین کرد. این می تواند یک خانه یا یک نقاشی مثل مونالیزا باشد که در نوع خود بی نظیر است. می توانید از نقاشی عکس بگیرید یا از آن پرینت بگیرید اما همچنان فقط یک نقاشی اصلی باارزش وجود خواهد داشت.
NFTها همین دارای های بینظیر در دنیای دیجیتال هستند که می توان آنها را مانند هر ملک دیگری خرید و فروش کرد اما شکل ملموسی ندارد. توکن های دیجیتال را می توان به عنوان گواهی مالکیت دارایی های فیزیکی یا مجازی به حساب آورد.
NFTها چگونه کار می کنند؟
آثار هنری سنتی مثل نقاشی دقیقا به این دلیل ارزشمند هستند که در نوع خود بی نظیر هستند در حالی که فایلهای دیجیتال را به آسانی می توان به طور نامحدود تکثیر کرد. اما با فناوری NFT می توان آثار هنری دیجیتال را توکنیزه کرد تا گواهی مالکیت دیجیتالی به وجود آید و قابل خرید و فروش شود.
همانند ارزهای دیجیتال یک سابقه ی ثبتی از مالکیت، در یک دفتر کل مشترک به نام بلاکچین ذخیره شده است. این سوابق را نمی توان جعل کرد زیرا آن دفتر کل در هزاران کامپیوتر مختلف در سرتاسر جهان نگهداری می شود. NFTها همچنین می توانند حاوی قراردادهای هوشمندی باشد که درصدی از هر خرید و فروش در آینده را نیز به هنرمند بدهد.
NFTها چقدر می ارزند؟
به صورت نظری هر کسی می تواند کارش را به صورت توکن درآورده و بفروشد، اما سرخط اخبار دربارهی فروش های چند میلیون دلاری توکنها تب این کار را تندتر کرده اند. چندی پیش یک انیمیشن گیف از یک گربه به نام نیان به بهای پانصدهزار دلار فروخته شد. چند هفته بعد گریمز که یک نوازنده است بخشی از هنر دیجیتال خود را به بیش از 6 میلیون دلار فروخت.
فقط هنر را تبدیل به توکن نمی کنند، جک دورسی بنیانگذار توئیتر اولین توییت جهان را تبدیل به NFT کرده و برای آن پیشنهادات دو ونیم میلیون دلاری دریافت کرد. حراج کریستی یک NFT از هنرمند دیجیتال به نام Beeple را به قیمت 69 میلیون دلار فروخت و رکورد جدیدی خلق کرد. همچنین شرکت فرانسوی Sorare که کارتهای تجاری فوتبال را به صورت NFT می فروشد تا کنون 680 میلیون دلار درآمد کسب کرده است. اما بهرحال مانند ارزهای دیجیتال نگرانی هایی در مورد تاثیر زیست محیطی حفظ بلاکچین وجود دارد.
چه چیز مردم را از کپی کردن هنرهای دیجیتال باز می دارد؟
هیچ چیز. میلیونها نفر از مردم هنر 69 میلیون دلاری بیپل را دیده اند و بی نهایت بار آن را کپی کرده اند و به اشتراک گذاشته اند. در بسیاری از موارد چون هنرمند مالکیت معنوی اثر خود را حفظ می کند، پس مردم می توانند به تولید و فروش کپی ها ادامه دهند. اما خریدار NFT یک توکن دریافت می کند که ثابت می کند مالک اثر اصلی است. درواقع این NFTها و اتریوم هستند که مشکلات دنیای اینترنت امروزی را برطرف کرده اند. با دیجیتالی شدن همه چیز نیاز به حفظ و تکرار ویژگی های کالاهای فیزیکی مثل کمیابی، منحصر به فرد بودن و اثبات مالکیت وجود دارد. ناگفته نماند اقلام دیجیتال فقط در زمینه ی خودشان قابل استفاده هستند. به عنوان مثال نمی توانید یک MP3 آی تیونز را که خریده اید، دوباره بفروشید یا نمی توانید امتیاز وفاداری یک شرکت را با اعتبار پلتفرم دیگری مبادله کنید حتی اگر بازاری برای آن وجود داشته باشد.
تفاوت دنیای NFT با اینترنت فعلی
NFTها از نظر دیجیتالی بیهمتا هستند و هیچ دو NFT ای شبیه هم نیستند. اما در اینترنت فعلی یک فایل مثل یک عکس یا موسیقی کاملا شبیه نسخه ی اصلی خود هستند.
هر NFT باید یک مالک داشته باشد که این مالکیت ثبت عمومی شده و هر کسی می تواند اعتبار آن را بررسی کند. اما در اینترنت فعلی اگر مالکیت ثبت شده ای هم وجود داشته باشد در سرورهای تحت کنترل موسسات هستند و شما باید ادعای انها را باور کنید.
NFTها با هر چیزی که از اتریوم مشتق شده باشد سازگار هستند. یک بلیت NFT برای یک مراسم را می توان روی هر بازار اتریومی با یک NFT متفاوت دیگر مبادله کرد. شما می توانید یک اثر هنری را با یک بلیت مبادله کنید. اما در دنیای اینترنت امروزی شرکت های تولید کننده ی محصولات دیجیتال باید زیرساخت خودشان را مهیا کنند. برای مثال یک نرم افزار که بلیتهای دیجیتال برای مراسمات مختلف تولید می کند باید بازار تبادل اختصاسی خودش را ایجاد کند.
در دنیای NFT تولید کنندگان محتوا می توانند کارهایشان را در هر جایی بفروشند و به یک بازار جهانی دسترسی دارند. اما در اینترنت فعلی تولیدکنندگان به زیرساخت های پلتفرمهای مورد استفاده خودشان متکی هستند و محدودیت های قوانین استفاده از سایتها یا محدودیت های جغرافیایی بر سر راه آنها وجود دارد.
آیا این یک حباب است؟
بیپل با نام اصلی مایک وینکلمان یک روز قبل از حراج رکورد شکن خود گفته بود که : صادقانه بگویم من در واقع فکر می کنم یک حباب در این زمینه وجود خواهد داشت و من فکر می کنم همین الان هم در آن حباب قرار داریم. افراد بسیار بدبین تری هم وجود دارند.
نویسنده ی کتاب معروف حمله ی بلاکچین 50 فوتی دیوید جرارد نام دارد. او گفته است که خرید NFTها مشابه خرید اجناس کلکسیونی رسمی است، مثل معامله ی یک سری کارت. هنرمندانی هستند که از این کار پول حسابی در می آورند، کاری که شما احتمالا ترجیح می دهید انجام ندهید. او گفته فروشنده های NFT در واقع دلقکهای تبلیغاتچی دنیای کریپتو هستند. همان افرادی که همیشه در این کار بوده اند و سعی می کنند شکل جدیدی از لوبیای جادویی بی ارزشی بیاورند که در ازای پول به مردم بفروشند. چارلز آلسوپ هم گفته است که مفهوم خرید NFT ها بی معنی است و ایده ی خریدن چیزی که وجود ندارد عجیب است و امیدوارم مردم پول خود را از دست ندهند.
بحث ها در مورد دنیای NFT همچنان ادامه دارد اما آن چه با قدرت به پیش می تازد همچنان دنیای رمزارزها، NFTها و اشکال جدیدی است که هر روزه در حال تولد هستند.
دیدگاه شما