فیلم آموزشی بازار آتی کالای ایران توسط نیما کرامت و علیرضا شوشتری
اولین معامله ی آتی به روش جدید در سال 1865 و در بورس شیکاگو،بر روی غلات انجام شد.در ایران نیز نخستین معاملات قرارداد آتی در بورس کالای ایران بر روی شمش طلای یک اونسی پذیرفته شد.اما با آغاز معاملات آتی سکه در آذر ماه سال 87،تقریبا تمام معاملات آتی بورس کالا به سکه اختصاص پیدا کرد. درحال حاضر معاملات آتی طلا(صندوق طلا لوتوس)،زعفران و نقره در بازار آتی در حال انجام است.در ادامه قرارداد آتی شمش طلا نیز به زودی راه اندازی خواهد شد.
قرارداد آتی (کالا) چیست؟
قرارداد آتی کالا قراردادی است که درآن خریدار و فروشنده متعهد می شوند که در زمان سررسید(درآینده) کالای مشخصی را با قیمتی که در زمان حال با یکدیگر معامله کنند. بورس کالا برای جلوگیری از امتناع طرفین از انجام معامله مبلغی رو از طرفین تحت عنوان وجه تضمین اولیه دریافت میکند.
ویژگی های اصلی بازار آتی چیست؟
امکان نوسان گیری در تایم فریم های (بازه های زمانی) پایین، نقدینگی بالا،عدم نکول ایفای تعهدات به نسبت پیمان آتی
◼ اهرم:
اعتباری هست که بورس کالا برای اخذ موقعیت تعهدی تعیین میکند و باعث می شود که شما با چندین برابر سرمایه خدا معامله داشته باشید، به عنوان مثال برای معامله 1000 واحد صندوق طلا لوتوس به ارزش تقریبی 12 میلیون تومان چیزی در حدود 4/1(25%) این مبلغ را پرداخت میکنید، به عبارتی در این مثال اهرمی در حدود 4 برابر سرمایه تان خواهید داشت، در نتیجه در ادامه سود/زیان معامله گر از نوسانات قیمت 4 برابر خواهد شد.
◼ فروش استقراضی (ویژگی دو طرفه بودن بازار):
در این بازار شما می توانید در صورت تحلیل صحیح از نزول قیمت ها نیز کسب سود نمایید، به طوری که اگر تحلیل شما این باشد که قیمت ها در ادامه نزولی خواهد بود می توانید با اخذ موقعیت تعهدی فروش در قیمت های بالاتر از ریزش قیمت ها نیز سود کسب سود نمایید.
◼ پوشش ریسک (هجینگ):
شما میتوانید با اخذ موقعیت تعهدی (Long or Short) در یک قیمت مشخص، قیمت کالا مورد معامله را(طلا،نقره،زعفران) را برای خود تثبیت کنید، در ادامه قیمت ها افزایش و یا کاهش داشته باشد، قیمت برای شما ثابت خواهد ماند.
◼ آربیتراژ:
کسب سود بدون ریسک از اختلاف قیمت نقدی و قیمت آتی(آربیتراژ زمانی)
فعالین این بازار:
◼ بورس بازان یا نوسان گیران (Speculator)
◼ پوشش دهندگان ریسک (Hedger)
◼ آربیتراژگرها (Arbitrageur)
نمایش جلسات آموزشی دوره آتی کالا :
جلسه ۱ : معرفی و جایگاه بازار مشتقات ۴ دقیقه
| ۱-۱ | معرفی مجموعه آموزشی بازار آتی |
| لینک : نمایش | |
| حجم: ۱۵ مگابایت | |
| زمان: ۳ دقیقه | |
| ۱-۲ | جایگاه بازار بازار آتی طلا مشتقات در بازارهای مالی و طبقه بندی آن در ایران |
| لینک : نمایش | |
| حجم: ۱۳ مگابایت | |
| زمان: ۴ دقیقه |
جلسه ۲ : تعریف کلی مشتقات ۷ دقیقه
| لینک : نمایش | |
| حجم: ۲۵ مگابایت | |
| زمان: ۷ دقیقه |
جلسه ۳ : تعریف تخصصی بازار آتی و کالاهای بازار آتی طلا مورد معاله در آن ۲۱ دقیقه
| لینک : نمایش | |
| حجم: ۶۴ مگابایت | |
| زمان: ۲۱ دقیقه |
جلسه ۴ : ویژگی های بازار آتی (اهرم، دو طرفه بودن بازار و . ) ۱۸ دقیقه
| لینک : نمایش | |
| حجم: ۶۰ مگابایت | |
| زمان: ۱۸ دقیقه |
جلسه ۵ : تاریخچه و فعالین بازار آتی ۹ دقیقه
| لینک : نمایش | |
| حجم: ۳۵ مگابایت | |
| زمان: ۹ دقیقه |
جلسه ۶ : مشخصات قراردادهای آتی (طلا، نقره، زعفران و . ) ۳۴ دقیقه
| لینک : نمایش | |
| حجم: ۷۳ مگابایت | |
| زمان: ۳۴ دقیقه |
جلسه ۷ : اصطلاحات تخصصی بازار آتی ۳۸ دقیقه
| ۷-۱ | وجه تضمین اولیه ، انواع حساب های بانکی ، انواع وضعیت های حساب (مارجین کال،عادی و . )، بازار جبرانی ، قیمت تسویه ، قیمت تسویه لحظه ای ، نحوه به روز رسانی حساب ها و بررسی سود و زیان حساب های دارندگان موقعیت های تعهدی |
| لینک : نمایش | |
| حجم: ۱۳۹ مگابایت | |
| زمان: ۳۸ دقیقه |
جلسه ۸ : آموزش تابلو معاملاتی بازار آتی ۹ دقیقه
| ۸-۱ | آموزش تابلو معاملاتی بازار آتی، بررسی موقعیت های باز،حجم و. |
| لینک : نمایش | |
| حجم: ۷۲ مگابایت | |
| زمان: ۲۹ دقیقه |
جلسه ۹ : جلسه معاملاتی و مچینگ قیمتی ۱۶ دقیقه
| ۹-۱ | مراحل جلسه معاملاتی و نحوه مچینگ قیمتی در دوره حراج تک قیمتی در بازار آتی |
| لینک : نمایش | |
| حجم: ۴۸ مگابایت | |
| زمان: ۱۶ دقیقه |
جلسه ۱۰ : آموزش سامانه آنلاین معاملات آتی کارگزاری بانک سامان ۲۵ دقیقه
| ۱۰-۱ | نحوه تنظیم سفارشات شرطی جهت قراردادن حد سود،حد ضرر و ورود سفارشات در خارج از ساعات معاملاتی |
| لینک : نمایش | |
| حجم: ۶۱ مگابایت | |
| زمان: ۲۵ دقیقه |
جلسه ۱۱ : آشنایی با استراتژی های تکنیکال جهت تحلیل و نوسانگیری ۴۱ دقیقه
| لینک : نمایش | |
| حجم: ۳۴ مگابایت | |
| زمان: ۴۱ دقیقه |
جلسه ۱۲ : مقایسه بازار آتی با بازار سهام ۱ دقیقه
| ۱۲-۱ | مقایسه بازار آتی با بازار سهام (کارمزد معاملات،تفاوت عرضه اولیه در سهام با ایجاد نماد جدید در قراردادهای آتی، Rolloverو. ) |
| لینک : نمایش | |
| حجم: ۲۹ مگابایت | |
| زمان: ۱۱ دقیقه |
جلسه ۱۳ : ارزش گذاری قراردادهای آتی ۱۴ دقیقه
| لینک : نمایش | |
| حجم: ۴۵ مگابایت | |
| زمان: ۱۴ دقیقه |
جلسه ۱۴ : رفتار سررسیدها و نحوه آربیتراژ ۲۱ دقیقه
| لینک : نمایش | |
| حجم: ۶۴ مگابایت | |
| زمان: ۲۱ دقیقه |
جلسه ۱۵ : اخذ کد معاملاتی آتی (ثبت نام غیرحضوری) ۱۱ دقیقه
| لینک : نمایش | |
| حجم: ۱۹ مگابایت | |
| زمان: ۱۱ دقیقه |
جلسه ۱۶ : جمع بندی مطالب ۵ دقیقه
| لینک : نمایش | |
| حجم: ۳۲ مگابایت | |
| زمان: ۵ دقیقه |
جلسه ۱۷ : لیست نمایش دانلود همه جلسات ۰ دقیقه
| لینک : نمایش | |
| حجم: ۰ مگابایت | |
| زمان: ۰ دقیقه |
20 ستاپ معاملاتی سودساز براساس ICT
دوره های تخصصی ارز دیجیتال اصفهان
اگر اطلاعات تان درباره درآمد دلاری "صفر" است:
مطالب مرتبط
فیلم آشنایی با مفاهیم بورس تهران توسط سعید نجفی
آشنایی با افزایش سرمایه به زبان ساده توسط فرشاد امیر شوقی
فیلم آموشی آشنایی با گواهی نامه های بازار سرمایه توسط ثارا میران
6 دیدگاه
mrdashti26
سلام
بابت این آموزش خوب از فراچارت و کارگزاری سامان تشکر می کنم
برای اساتید خوب این دوره استاد کرامت و استاد شوشتری بهترین ها را از خداوند آرزومندم
پیروز و پیادار باشید
تشکر از شما موفق باشید
travel
فوق العاده عالی و کاربردی
az.mohamad
سلام وقت بخیر
عرض ادب و احترام خدمت مدیریت محترم و کادر اجرایی سایت وزین کاربردی فراچارت همچنین سپاس از مدرسین گرانقدر این دوره و گروه مالی سامان که موجب ساخت این دوره ارزنده را فراهم آوردند ؛ حقا و انصافا ارزندگی این دوره علاوه بر محتوا کاربردی ، به جهت ورود یک نهاد مالی – کارگزاری سامان در تهیه محتوای ارزنده و جدید آموزشی به صورت رایگان و عرضه در این سایت وزین پرمخاطب فراچارت ، گامی نو و تحول برانگیز در حیطه ایجاد فرصت های برابر آموزش بازارهای مالی و معرفی ابزارهای نوین از سمت متولیان این امر میباشد؛ که به عمق بخشی هر چه بیشتر و حرفه ای تر شدن این بازار کمک شایانی مینماید امید است اینگونه فعالیت ها از جانب این نهاد مالی محترم و دیگر نهادها ادامه و استمرار داشته باشد ؛ مجددا مراتب قدردانی و سپاس خود را از این فرصت جدید به دست اندرکاران تقدیم میکنم .
همچنین باید متذکرشد آنقدر این دوره درخشان است که نقاط ضعف به سختی دیده میشود اما اگر فصل دومی با محتوای: ” ترکیب استراتژی های آتی و اوراق اختیار با هدف پوشش ریسک و افزایش بهره ، استراتژی های زمانی و اعداد یونانی دلتا و…در آتی و اختیار معامله و چگونگی اثر و افزایش بهره از آنها ، استراتژی های خرید و فروش همزمان ،واچلیست معاملاتی روزانه _فصلی _ دوره ای و… ، سبد معاملاتی آتی – اختیار ، استراتژی های میکس آتی – اختیار در دوره های رونق و رکود ، استراتژی گواهی سپرده _ آتی _ اختیار جهت پوشش ریسک و آربیتراژ ، اصول چینش و تشکیل سبد مشتقه ، ارائه اکسل یا برنامه محاسبه خودکار جهت محاسبات ارزشگذاری و واچلیست شناسایی فرصت های معاملاتی و…”اگر به این دوره ارزنده اضافه گردد بسیار مفید به فایده خواهد بود
همچنین کانال و گروه بسیار ارزنده و قابل تقدیری در سوشیال مدیا دارید
اگر ترید لایو و جلسات تحلیلی روزانه پیش یا حین یا پس از زمان معاملاتی برگزار شود شاید بتوان گفت تبدیل به تنها مجموعه در کل کشور خواهید شد که این خدمات را ارائه میدهید.
همچنین جای خالی ابزارهایی چون شاخص عمق مارکت و ….در این بازارهای نوپا حس میشودکه جای بسی تاسف دارد .
سپاس از حسن توجه و دقت نظرتان
راهتان هموار و پر رهرو باد…..
کرامتنیماnimakeramat
با سلام خدمت عزیزان
ممنون برای توجه تان و وقتی که گذاشتین
پیشنهادات بسیار خوبی بود
سعی میکنیم تا جایی که می شود در ادامه مباحث جامع تر شود.
در صددیم مجموعه آموزشی اختیار معامله (آپشن) رو تهیه کنیم و در ادامه استراتژی ها را تقدیم کنیم.
ALIREZA
درود بر شما
سپاس از حسن توجه شما
امیدواریم در ادامه بیشتر در خدمت باشیم
بازار آتی سکه چیست؟
به طور خلاصه، با وجود تمام مشکلاتی که برای بازار آتی سکه پیش آمده، هنوز هم می‌توان گفت، یکی از بهترین بازارهای سرمایه گذاری است. در این مقاله بیشتر با این بازار آشنا می‌شوید!
بازار آتی سکه چیست؟
احتمالا تا به حال اسم بازار آتی سکه به گوش شما خورده باشد. اما اگر به درستی نمی‌دانید بازار آتی سکه چه نوع بازاری است؟ چگونه می‌توان در آن سرمایه‌گذاری کرد؟ و چه ویژگی‌هایی دارد؟ این مقاله را تا انتها بخوانید.
داستان بازار معاملات آتی از کجا شروع شده است؟
بازار معاملات آتی به زبان ساده یعنی؛ معامله‌ای را با قیمت توافق شده برای زمان آینده انجام می‌دهیم. تاریخچه شروع اینگونه معاملات به سال 1848 میلادی در شیکاگو و به تولیدکنندگان گندم برمی‌گردد.
این قرارداد حمایتی بود برای تولیدکنندگان که برای محصول خود مشتری تضمینی دست و پا کنند و تضمینی برای خریداران که محصول را به قیمت مناسب بخرند و از افزایش قیمت آن درآینده سود ببرند. در این قرارداد هر دو طرف به نوعی خود را در مقابل شرایط پیش‌بینی نشده آینده بیمه می‌کنند.
معاملات آتی در جهان طرفداران زیادی دارد. زیرا این بازار منافع خریدار و فروشنده کالا را تامین کرده و همچنین فرصت کسب سود را برای نوسان‌گیران فراهم میکند.
معافیت مالیاتی و امکان خرید و فروش نامحدود در هر روز معاملاتی از دیگر دلایل محبوبیت این بازار است. این نوع معامله برای کسانی مثل کشاورزان و تولیدکنندگان موادغذایی که به دنبال ریسک کم هستند، بسیار مناسب است.
مثلاً کشاورز می‌خواهد مطمئن شود که در فصل برداشت، محصول از نوسان قیمت در امان است و کارخانه تولید موادغذایی هم برای بودجه‌بندی و برنامه‌ریزی نیاز دارد مقدار و قیمت خریدهای آینده خود را بداند.
بازار آتی سکه ایران
از سال 1384 نیز معاملات آتی در ایران رسمیت یافت و از همان زمان بازار آتی سکه نیز به وجود آمد. کالای معامله شده در این بازار، سکه بهار آزادی است. در حال حاضر شما میتوانید با مبلغی در حدود 2 میلیون تومان وارد این بازار شده و طی قراردادی 10 سکه بهار آزادی (طرح جدید) را پیش‌خرید کنید و در آینده تحویل بگیرید.
مزایای فعالیت در بازار آتی سکه
1) مدیریت ریسک آینده
با انجام به موقع خرید و فروش در قراردادهای آتی ارزش دارایی‌ها در قبال نوسانات قیمتی آینده در بازار حفظ میشود.
2) استفاده از اهرم مالی
چون مقدار وجه تضمین پرداختی بسیار کمتر از ارزش قرارداد معامله‌شده است، معامله‌گران می‌توانند بازپرداخت یک سپرده کم از نوسانات قیمتی کل ارزش دارایی معامله‌شده استفاده کنند.
3) امکان ایجاد فروش استقراضی
در بازار آتی سکه برای آنکه بتوانید نسبت به فروش قرارداد آتی اقدام کنید، لازم نیست که در زمان انجام قرارداد مالک آن کالا باشید. بلکه میتوانید نسبت به‌پیش فروش کالا اقدام کرده و در صورت نیاز به تحویل کالا، آن را از بازار نقدی تهیه نمایید. این مزیت برخلاف بازارهای سنتی و نقدی باعث کسب سود در بازارهای نزولی میشود.
4) سرعت نقد شوندگی
نقدشوندگی یعنی با چه سرعتی می‌توان یک دارایی یا سهام را به قیمت واقعی در بازار فروخت. هرچه میزان معاملات یک سهم در بازار بیشتر باشد و بیشتر خرید و فروش شود، نقدشوندگی آن بیشتر است.
به بیان دیگر اگر بتوان یک دارایی را با سرعت بالا و بی‌دردسر به وجه نقد تبدیل کرد، نقد شوندگی آن دارایی و قابلیت عرضه و فروش آن در بازار بیشتر است. سرعت نقدشوندگی در بازار آتی سکه بالاست.
نکته مهم : به دلیل استفاده از اهرم مالی و نوسانات بیشتر از بازار نقدی، معاملات با ریسک همراه است. بنابراین حتماً باید قبل از انجام معاملات، شناخت کافی نسبت به این بازار پیدا کنید.
اصطلاحات رایج در بازار آتی سکه
این قیمت‌ها هرروز از ساعت 10 تا 18 در سامانه معاملاتی نمایش داده میشود.
هرقرارداد منعقدشده دراین بازار شامل 10 عدد سکه بهارآزادی (طرح جدید) است.
از شروع قرارداد تا آخرین روز معاملات (تقریبا 5 روز قبل ازپایان ماه قرارداد) را دوره قرارداد می‌نامند.
به دوره زمانی بازار آتی طلا می‌گویند که اگریک معامله‌گر با موقعیت تعهدی باز وارد آن شود ملزم به انجام فرایند تحویل است.
از اولین روز کاری پس از آخرین روز معاملات تا پایان قرارداد را تاریخ تحویل می‌نامند.
از یک تا صد میلیون تومان سرمایه دارید؟ این مقاله را بخوانید!
وجه تضمین در بازار آتی سکه
هرکدام از طرفین بازار آتی طلا قرارداد موظف هستند وجهی به نام وجه تضمین را برای انجام معاملات آتی سکه پرداخت نمایند. این وجه تضمین جهت جلوگیری از نقض تعهدات توسط طرفین معامله است. به امتناع از انجام تعهدات اصطلاحاً نکول نیز می‌گویند.
این وجه تضمین در حسابی به نام طرفین قرارداد دریکی از بانک‌های مورد قبول بورس کالا نگهداری میشود. دریافت وجه از این حساب مستلزم درخواست انتقال وجه از بورس کالا است. به این حساب «در اختیار بورس کالا» گفته میشود.
مقدار این وجه تضمین توسط سازمان بورس کالا مشخص میشود و در طول یک دوره معاملاتی ممکن است بارها تغییر کند. در حال حاضر و تا تاریخ نگارش این مقاله، مبلغ این وجه تضمین 7 میلیون و 800 هزار تومان است و با آن میتوانید تا 10 سکه معامله کنید. الباقی مبلغ را نیز در سررسید تعیین‌شده به قیمت روز پیش‌خرید پرداخت میکنید.
مقالات مرتبط برای مطالعه بیشتر شما:
رایگان آموزش ببین، رایگان تحلیل سکه و دلار و ارز دیجیتال ببین!
در دورهمی مجازی کافه پول که هر یکشنبه برگزار میشود و تا به حال صدها نفر در آن شرکت کرده‌اند، ثبت نام کنید. هم آموزش‌های درجه یک مالی ببینید و هم به رایگان، تحلیل سکه و دلار و طلا را ببینید و سرمایه گذاری کنید!
دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.
درباره عبدالحکیم بایی
من عبدالحکیم بایی تحلیل‌گر و معامله‌گر بازارهای مالی هستم و در این سایت در تلاشم تا با ارائه آموزش‌ها و تحلیل‌هایی به‌روز و کاربردی در زمینه سرمایه‌گذاری، مدیریت و رشد مالی به شما کمک کنم تا درآمد خود را افزایش داده و در مسیر رسیدن به موفقیت و ثروت‌آفرینی قرار بگیرید.
ارتباط با من
(واتس‌اپ و تلگرام)
ما را در رسانه‌های اجتماعی دنبال کنید!
دسترسی سریع
لینک‌های مفید
از اینکه با بازنشر مطالب سایت عبدالحکیم بائی با ذکر منبع به ترویج فرهنگ سرمایه‌گذاری و دانش مالی کمک میکنید، از شما سپاسگزارم.
بازار آتی سکه تعطیل شد
پس از آنکه روز گذشته معاملات آتی سکه در بورس کالا لغو شد، امروز مدیریت توسعه بازار مشتقه اعلام کرد با توجه به شرایط بازار نقدی سکه طلا و نوسانات غیرعادی قیمت های نقدی، کلیه کارگزاران باید نسبت به بستن تمام موقعیت های باز مشتریان در قراردادهای این محصول در روز جاری اقدام کنند.
در جدیدترین اطلاعیه منتشر شده از سوی مدیریت توسعه بازار مشتقه آمده است که در راستای حمایت از منافع سرمایه‌گذاران، بر اساس معیارهای بخش الف «ماده الحاقی دستورالعمل اجرایی معاملات قراردادهای آتی در شرکت بورس کالای ایران در خصوص شرایط اضطراری» و با استناد به بند 10 بخش ب ماده الحاقی فوق، به اطلاع همه فعالان بازار قراردادهای مشتقه می‌رساند با تایید سازمان بورس و اوراق بهادار، کلیه کارگزاران ملزم به بستن کلیه موقعیت‌های تعهدی باز مشتریان خود بر اساس آخرین قیمت تسویه در تمامی نمادهای معاملاتی قراردادهای آتی سکه طلای بهار آزادی هستند. در اجرای تصمیم فوق کارگزاران باید از ساعت 11 الی 12 امروز اقدام‌های لازم جهت بستن تمامی موقعیت‌های تعهدی باز مشتریان خود بر اساس آخرین قیمت‌های تسویه هریک از نمادها را معمول کنند.
مدیر توسعه بازار مشتقه بورس کالا در توضیح این موضع اعلام کرد این تصمیم با توجه به شرایط بازار نقدی سکه طلا و نوسان‌های غیر عادی قیمت‌های نقدی و در حمایت از منافع سرمایه گذاران بازار مشتقه اتخاذ شده است.
به گفته ناصرپور تغییر اولویت‌های بورس کالا در حوزه بازار مشتقه به سمت محصول‌های کشاورزی پس از موفقیت بازار آتی زعفران صورت گرفته است و با توجه به اینکه تاکنون بیش از 2.2 میلیون قرارداد در بازار آتی زعفران مورد معامله قرار گرفته سیاست موفق بورس کالا در تغییر مسیر قراردادهای آتی به سمت محصولات کشاورزی باعث اتخاذ این تصمیم شد.
مدیر توسعه بازار مشتقه بورس کالا همچنین با اشاره به مطالبه فعالان بازار در این خصوص گفت: این اقدام پاسخ مناسبی به فعالان بازار است و برنامه های بعدی بورس برای گسترش قرارداد آتی روی محصولاتی است که عمده تولید آنها صادراتی است و کشف قیمت مناسب آنها در بورس به ارتقای شفافیت بازار صادراتی می انجامد.
وی ادامه داد: این اقدام علاوه بر کمک به برندسازی محصولات مذکور هزینه های مبادله این محصولات را برای مشتریان خارجی کاهش می دهد.
ناصرپور در پایان تاکید کرد شروع مجدد معاملات آتی سکه طلا با رویکرد افزایش عمق بازار و حضور نهادهای مالی و بازار گردان ها همزمان با گسترش دارایی های پایه جدید مانند طلای آبشده و برخی محصوولات صنعتی صادرات محور صورت خواهد پذیرفت که در زمان مقتضی به اطلاع بازار رسانده خواهد شد.
بازار آتی طلا و سکه
در این مطلب به معرفی بازار آتی طلا و سکه پرداخته می شود.
قرارداد آتي چيست؟
قراردادي است كه فروشنده متعهد ميشود در سررسيد در مقابل طرف معين، مقدار معيني از كالاي مشخص را به قيمتي كه الان تعيين مي‌كنند، بفروشد. درطرف ديگر قرارداد متعهد ميشود آن كالا را با آن مشخصات، خريداري كند. يعني الان ما اقدام به خريد کالايي مي‌کنيم اما تصميم نداريم که همين الان کالا را تحويل بگيريم. در واقع مي‌خواهيم و در زمانی دیگر آن را تحویل و پول آن را بپردازيم.
در اين قرارداد آتی براي جلوگيري از امتناع طرفين از انجام قرارداد، طرفين مبلغي را به عنوان وجه تضمين نزد اتاق پاياپاي بگذارند. طرفین متعهد مي‌شوند متناسب با تغييرات قيمت آتي، اتاق پاياپاي بورس کالا از طرف آنان متناسب با تغييرات، بخشي از وجه تضمین را تعديل كند .
اتاق پایای بورس حق تضمين هر يک از طرفين را به عنوان اباحه تصرف در اختيار طرف ديگر معامله قرار دهد و استفاده از آن را خواهد داشت تا در سررسيد با هم تسويه كنند.
یکی از بهترین بازارهای سرمایه گذاری در ایران بازار آتی است. بازار آتی طلا و سکه نیز طرفداران زیادی در بین معامله‌گران دارد. قرارداد آتی سکه توافق نامه‌ای است که در آن فروشنده تعهد مینماید در زمان معین تعداد مشخصی سکه را به خریدار تحویل دهد. خریدار نیز متعهد میشود که در زمان دریافت سکه، مبلغی را که در روز قرارداد توافق شده پرداخت کند.
بازار آتی
بازار آتی سکه به دلیل ویژگی‌های منحصر بفردی که دارد فعالان در حوزه‌ی سرمایه‌گذاری را به سمت خود سوق می‌دهد.
تاریخچه راه اندازی بازار آتی طلا و سکه در جهان
نخستين معامله آتي در اواسط قرن نوزدهم و در پی توسعه تجارت غلات در بورس شيکاگو انجام شد. در سال1972″ بازار پولي بين المللي” به صورت شاخه‌اي از بورس تجاري شيکاگو تأسيس شد. در حال حاضر، تعداد بورس‌هايي که در آنها قرارداد آتي معامله ميشود، بسيار زياد است.
به طور کلي، در دهه اخير معاملات ابزار مشتقه در سراسر دنيا با رشد چشمگيري مواجه شده است. این رشد هم در زمینه ابزارهای مشتقه معامله شده در بورس‌های کالایی و اوراق بهادار هم در معاملات خارج از بورس رخ داده است.
در سال 2010 کل حجم قراردادهاي ابزار مشتقه معامله‌شده در 77 بورس دنیا نسبت به سال 2009 رشد 26 درصدي را نشان مي‌دهد؛ در حالي که نسبت رشد در سال 2009 نسبت به سال 2008 تنها يك درصد بوده است. در سال 2008 نسبت به سال 2007 حدود 13/7 درصد بوده است. در سال 2007 نسبت به سال 2006 حدود 30/20 درصد بوده است. که این نشان‌دهنده رشد چشمگير حجم معاملات ابزار مشتقه در سال 2010 به رغم وقوع بحران مالي جهاني است.
معرفی ابزارهای مشتقه در رونق بخشيدن و عمق دادن به بازارهای مالی غربی بسیار با اهمیت بوده و امروزه حجم اصلی معاملات این بازارها به ابزار مشتقه اختصاص دارد. حجم معاملات آتي سهام در بازار نيويورک حدود 9 برابر حجم معاملات عادی سهام در این بازار است.
تاریخچه راه اندازی بازار آتی طلا و سکه در ایران
با توجه به اينکه نخستين معاملات قراردادهاي آتي در دنيا به صورت استاندارد در بورس‌هاي کالايي انجام شده است، در ايران نيز نخستين معاملات قرارداد آتي در بورس کالاي ايران با راه اندازي قرارداد آتی بر روی شمش طلای یک اونسی که در تاریخ 87/3/12 پذیرفته شد از تاریخ 87/4/1 انجام شد.
با راه‌اندازي قراردادهاي آتي بر روي سکه طلا و آغاز معاملات آن در تاريخ 87/9/5 هم اکنون تقريباً تمام معاملات آتي بورس کالا به قراردادهاي سکه طلا اختصاص پيدا کرده است.
بازارهای مالی
به طور کلی عملکرد بازارهای مالی همواره گویای این حقیقت است که اشتباه در پیش‌بینی روند یا قضاوت نادرست در مسائلی همچون قیمت طلا، زمین و مسکن یا خطا در پیش‌بینی روند تغییرات نرخ بهره و نرخ ارز موجب ورشکستگی‌ها به علت انجام معاملات در بازار ابزارهای مشتقه بوده است.
آیا ابزارهای مشتقه را بایستی عامل ورشکستگی بدانیم یا آنکه اشتباه مدیران در تحلیل واقعیات بازار عامل اصلی بوده است؟
مدافعان ابزارهای مشتقه معتقدند ابزارهای مشتقه بحران‌زا نیستند بلکه خطا در استراتژی کاربران، عامل اصلی ورشکستگی‌های مالی است. .بنابراین با راه‌اندازی معاملات آتی موجی از نگرانی‌ها در خصوص اثر این نوع معاملات بر بازار نقد ایجاد شد. بدین روی متون اقتصادی جدیدی در خصوص آثار مثبت و منفی معاملات آتی بر بی‌ثباتی بازار نقد شکل گرفت.
در این زمینه دو دیدگاه وجود دارد.
دیدگاه اول:
کاکس(1976) علت اصلی بی‌ثباتی بازار نقد را وجود معامله‌گران بی‌اطلاع در بازار ابزارهای مشتقه می‌داند.
فینگل افسکی(1981) معتقد است که سطح پایین اطلاعات معامله‌گران بازار آتی، بی‌ثباتی در بازار نقد را افزایش می‌دهد.
اشتاین(1987) معتقد است به دلیل جذب سرمایه‌گذاران بی‌اطلاع، ریسک اهرمی افزایش می‌یابد.
دیدگاه دوم:
در این دیدگاه بحث میشود که بازار آتی بی‌ثباتی بازار نقد را کاهش می‌دهد. بازار آتی فرصت پوشش ریسک را برای بازیگران بازار نقد فراهم کرده است. در نتیجه ریسک بازار را کاهش می‌دهد و به ثبات بازار منجر میشود.
بازار آتی سکه به دلیل ویژگی‌های منحصر بفرد فعالان در حوزه‌ی سرمایه‌گذاری را به سمت خود سوق می‌دهد. با وجود همه این ویژگی‌ها باز هم دلیل نمی‌شود که بدون داشتن اطلاعات کافی وارد این بازار شد. برای ورود به این بازار باید با مفاهیم و موارد موجود در آن آشنا بود؛ از شیوه معاملات و قوانین حاکم بر بازار اطلاع داشت.
بازار آتی سکه چیست؟ چطور در آن سرمایه گذاری کنیم؟
یکی از بهترین بازارهای سرمایه گذاری در ایران، بازار آتی است. بازار آتی سکه نیز طرفداران زیادی در بین معامله گران دارد. قرارداد آتی سکه توافق‌نامه‌ای است که در آن فروشنده تعهد می نماید در زمان معین تعداد مشخصی سکه را به خریدار تحویل دهد و خریدار نیز متعهد میشود که در زمان دریافت سکه مبلغی را که در روز قرارداد توافق شده پرداخت کند.
بازار آتی سکه به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فردی که نسبت به بازار بورس دارد فعالان در حوزه‌ی سرمایه گذاری را به سمت خود سوق می‌دهد؛ اما با وجود همه این ویژگی ها باز هم دلیل بر این نمی‌شود که بدون داشتن اطلاعات کافی وارد این بازار شد. برای ورود به این بازار باید با مفاهیم و موارد موجود در آن آشنا بود و از شیوه‌ی معاملات و قوانین حاکم بر بازار اطلاع داشت. در این مقاله با نحوه‌ی ورود به بازار آتی سکه و مفاهیم اصلی در آن آشنا خواهید شد. با ما همراه باشید.
مفاهیم و مواردی که برای ورود به بازار آتی سکه باید دانست:
نماد معاملاتی
هر سررسید با یک نماد مشخص در تابلو معاملات نشان داده میشود. هر نماد معاملاتی متشکل از نام کالا، ماه و سال قرارداد است و تمامی نمادهای معاملاتی باید به تصویب هیئت پذیرش رسیده باشند.
نمادهای معاملاتی قراردادهای آتی سکه طلا براساس سال و ماه قرارداد نامیده می‌شوند که بر این اساس هر نماد معاملاتی به صورت GCMMYY است و در آن GC مخفف سکه طلا (Gold Coins)، MM علامت اختصاری ماه قرارداد که به صورت حروف نمایش داده میشود و YY سال قرارداد است.
به عنوان مثال نماد معاملاتی GCDY98 نشان دهنده قرارداد آتی سکه طلا تحویل دی ماه ۹۸ است. براین اساس شما هر سررسید را با نام اختصاری آن می‌شناسید، درست مانند سهام که هر سهم با نماد خاص خود شناخته می شود. به طور معمول در نماد هر سهم حرف اول نشان دهنده صنعتی است که شرکت مورد نظر در آن فعالیت دارد و مابقی خلاصه‌ای از نام شرکت است. مانند “خساپا” که حرف “خ” نشان دهنده گروه خودرو و قطعات است و “ساپا” مخففی از نام شرکت است “سایپا”.
دارایی پایه و اندازه قرارداد
مهمترین موضوعی که باید در مورد آن اطلاعات داشته باشید دارایی پایه و اندازه‌ی قرارداد آتی است. دارایی پایه عبارت است از کالایی که در قالب قرارداد آتی معامله میشود، که در قرارداد آتی سکه دارایی پایه سکه‌ی طلا است. سکه‌های متفاوتی ازلحاظ کمی و کیفی در بازار موجود است به همین دلیل شرایط قابل قبول سکه توسط بورس تعیین میشود.
اندازه‌ی قرارداد آتی یکی از مواردی است که در قرارداد ذکر میشود. سازمان بورس اندازه‌ی قراردادهای آتی سکه را تعیین می کند و هر سرمایه‌گذار می‌تواند مضرب صحیحی از آن را معامله نماید. اندازه‌ی قرارداد آتی سکه ۱۰ عدد سکه بهار آزادی میباشد. درواقع هر سرمایه‌گذار به ازای هر قرارداد، ۱۰ سکه‌ی طلا را خریداری کرده یا به فروش می‌رساند. به‌طور مثال اگر فردی بخواهد ۵۰ سکه را خریداری کند باید ۵ قرارداد آتی سکه را بخرد.
مفهوم وجه تضمین اولیه در قرارداد آتی سکه طلا
مفهوم مهم دیگری که باید برای ورود به بازار آتی سکه دانست، مفهوم وجه تضمین است. وجه تضمین مبلغی است که خریدار و فروشنده به منظور اطمینان از بدهی احتمالی واریز می‌نمایند و به‌نوعی ضمانت معامله محسوب میشود.
این مبلغ در حسابی که در اختیار بورس است نگهداری میشود و مقدار حداقل آن را نیز بورس تعیین میکند. درواقع وجه تضمین در سود و ضرر شما در آتی سکه تأثیرگذار نیست، اما برای اینکه سود بیشتری کنید طبیعتاً باید قراردادهای بیشتری داشته باشید و این امر مستلزم آن است که وجه تضمین بیشتری پرداخت کنید.
حداکثر حجم سفارش و سررسید در بازار قراردادهای آتی
مفهوم بعدی که باید به آن پرداخت، حداکثر حجم سفارش و سررسید در بازار قراردادهای آتی است. حداکثر حجم سفارش به معنی تعداد مشخصی قرارداد در بازار آتی بوده و به‌نوعی محدودیت برای سفارش گذاری است. این مورد پارامتر به عواملی همچون نوسانات بازار و عمق بازار بستگی دارد و در تمام بازارهای مالی وجود دارد. دلیل وجود حداکثر حجم سفارش این است که امکان معامله را برای همه فراهم کند و کسی که سرمایه‌ی زیاد دارد نتواند تمام بازار را در اختیار گیرد.
آخرین روز معاملات که در قرارداد آتی مشخص شده است را سررسید در بازار آتی گویند که این تاریخ توسط بورس تعیین میشود. سرمایه گذار می‌بایست سه روز قبل از آخرین روز معاملاتی آمادگی خود را برای تسویه نهایی به کارگزار اعلام کرده و می‌تواند تسویه کند یا موقعیت‌های خود را ببندد. در تسویه‌ی نهایی فروشنده‌ی سکه باید سکه‌ها را تحویل داده و خریدار نیز باید مبلغ سکه‌ها را بر اساس قیمت ذکر شده در قرارداد واریز نماید.
حد نوسان قیمت روزانه در قراردادهای آتی سکه
بازه قیمتی معاملات روزانه در قراردادهای آتی محدود به (۵%±) قیمت تسویه روز معاملاتی قبل است و امکان ثبت سفارش با قیمتی بالاتر و پایین تر از این بازه وجود ندارد.
کارمزد معاملات آتی سکه
در حال حاضر کارمزد اتخاذ هر قرارداد تعهدی خرید یا فروش در معاملات آتی شامل موارد زیر است:
- کارمزد کارگزار ⬅️ ۱۶۰۰ تومان
- کارمزد شرکت بورس کالا ⬅️ ۱۰۰۰ تومان
- حق نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار ⬅️ ۴۰۰ تومان
- جمع کارمزد هر قرارداد تعهدی خرید یا فروش ⬅️ ۳۰۰۰ تومان
بنابراین، کارمزد هر خرید و فروش در آتی سکه مجموعا برابر با ۶۰۰۰ تومان خواهد بود.
لازم به ذکر است دارندگان موقعیت تعهدی باز که وارد مرحله تحویل می شوند، علاوه بر کارمزد اتخاذ موقعیت (۳۰۰۰تومان) می بایست بابت هر قرارداد مبلغ ۵۰۰۰ تومان به عنوان کارمزد تسویه بپردازند.
مراحل یک روز معاملاتی در قراردادهای آتی سکه
به‌طورکلی فرایند یک روز معاملاتی در بازار آتی سکه شامل ۴ مرحله است:
- پیش گشایش: بازار از دوره پیش گشایش آغاز میشود. در این دوره فرایند مچینگ صورت می‌گیرد؛ همین‌طور خریداران و فروشندگان قدرت یکدیگر را محک می‌زنند. در دوره پیش گشایش امکان بازار آتی طلا انجام معامله وجود ندارد، درواقع فقط می‌توان سفارش گذاشت. این دوره همان نیم ساعت ابتدایی بازار را تشکیل می‌دهد؛ مثلاً اگر بازار ساعت ۱۰ صبح باز میشود، از همین ساعت تا حدود ساعت ۱۰:۳۰ دوره پیش گشایش خواهد بود.
- دوره حراج تک‌نرخی: این دوره بلافاصله پس از فرایند مچینگ برای چند ثانیه اتفاق می‌افتد و طی این فرایند سفارش‌های سمت عرضه با سفارش‌های سمت تقاضا یکپارچه میشود.
- دوره حراج پیوسته: بعد از فرایند مچینگ و حراج تک قیمتی، دوره حراج پیوسته بالاترین مقدار گردش بازار را به خود اختصاص می‌دهد. این دوره تا پنج دقیقه قبل از بسته شدن بازار ادامه می‌یابد. طی این دوره خریداران و فروشندگان با یکدیگر تعامل نموده و همین مهم باعث قیمت‌گذاری لحظه‌ای و تغییر سطوح عرضه و تقاضا و درنتیجه کشف قیمت خواهد شد.
- دوره پایانی: پنج دقیقه پایانی بازار، همان دوره پایانی است. در این بازه زمانی نمی‌توان سفارش جدیدی وارد بازار کرد. درواقع شرایطی محیا میشود که کم‌کم در بازار بسته شود!
قیمت تسویه روزانه
سود یا زیان در بازار آتی سکه بر اساس قیمت تسویه روزانه محاسبه میشود. درواقع بالا یا پایین آمدن قیمت بر اساس قیمت تسویه سنجیده میشود. قیمت تسویه روزانه قیمتی است که در پایان هرروز توسط بورس کالا کشف میشود سود و زیان افراد به‌حساب افراد دارای تعهد باز لحاظ میشود.
دقت کنید اگر چهار سررسید باز داشته باشیم در پایان روز ۴ قیمت تسویه کشف خواهد شد. درواقع هر قرارداد به‌طور جداگانه یک قیمت تسویه منحصربه‌فرد دارد. مثلاً قیمت تسویه سررسید شهریور ۹۷ با نماد GCSH97 باقیمت تسویه سررسید آبان ۹۷ با نماد GCAB97 متفاوت است.
گواهی آمادگی تحویل
سندی است که توسط خریدار و فروشنده “ قرارداد آتی ” و به منظور آگاهی اتاق پایاپای از آمادگی آن ها جهت تحویل کالا در قالب فرم‌های بورس ارائه می‌گردد.
در این راستا کلیه دارندگان موقعیت تعهدی باز، می‌بایست طی مهلت ارائه آمادگی تحویل ( دو روز کاری قبل از آخرین روز معاملاتی هر نماد) آمادگی خود را جهت تسویه نهایی به کارگزاری اعلام نمایند.
لازم به ذکر است که این فرآیند به طور معمول توسط کارگزاری برای مشتریانی که موقعیت باز دارند انجام شده و گواهی آمادگی تحویل برای آن ها تنظیم میشود.
پس از اعلام آمادگی تحویل، مشتریان وارد دوره دو روزه‌ای می‌شوند که می‌توانند موقعیت‌های خود را ببندند و یا جهت تسویه نهایی اقدام نمایند.
درصورتی‌که تا پایان مهلت مقرر، مشتری دارای موقعیت باز، مدارک خود را ارائه نکند، مشمول جریمه های مقرر در مشخصات قرارداد آتی میشود،
گفتنی است باز نمودن موقعیت تعهدی جدید طی دوره مذکور به منزلۀ اعلام آمادگی تحویل کالای موضوع قرارداد از سوی مشتری نیز است.
جرایم:
جریمه عدم ارائه گواهی آمادگی تحویل از طرف دارندگان موقعیت تعهدی باز خرید و فروش به میزان یک درصد ارزش کل قرارداد بر اساس قیمت تسویه همان روز معاملاتی قرارداد آتی است.
جریمه عدم ارائه رسید انبار از طرف مشتریان فروشنده یک درصد ارزش قرارداد بر اساس قیمت تسویه آخرین روز معاملاتی است که به نفع خریدار کسر می‌گردد. همچنین در صورتی که قیمت بازار نقدی دارایی پایه از قیمت تسویه آخرین روز معاملاتی بیشتر باشد تفاوت این دو نرخ به نفع مشتری خریدار از فروشنده اخذ می‌گردد.
جریمه عدم واریز وجه ارزش قرارداد بر اساس قیمت تسویه آخرین روز معاملاتی از طرف مشتریان خریدار، یک درصد ارزش قرارداد است که به نفع فروشنده از حساب مشتری خریدار کسر می‌گردد. چنانچه قیمت بازار نقدی دارایی پایه از قیمت تسویه آخرین روز معاملاتی کمتر باشد تفاوت این دو نرخ به نفع مشتری فروشنده از خریدار اخذ می‌گردد.
در تمامی موارد فوق کارمزد تسویه و تحویل هر دو سر معامله به نفع بورس از مشتری نکول کننده دریافت خواهد شد.
فرایند تحویل قرارداد آتی
چنانچه دارندگان موقعیت باز در یک سررسید مشخص، تا پایان جلسه آخرین روز معاملاتی، اقدام به بستن موقعیت‌های خود نکنند، وارد مرحله تحویل می‌شوند.
حدوداً ۲ روز مانده به زمان گواهی آمادگی تحویل، اطلاعیه فرآیند تحویل (برای قراردادی که در حال سررسید است) در سایت بورس کالا درج می‌گردد. مفاد ذیل در اطلاعیه مذکور قید خواهد شد و کلیه مشتریان (خریدار و فروشنده) دارای موقعیت تعهدی باز، موظفند بر اساس ضوابط اعلام شده اقدام نمایند.
این اطلاعیه‌ها حاوی اطلاعاتی از قبیل تعریف قرارداد، بورس کالا، بانک عامل، مشتری فروشنده، مشتری خریدار، سکه بانکی، اندازه هر قرارداد و فرایند تحویل است.
نتیجه‌گیری:
در انتها لازم به ذکر است که سرمایه گذاری در بازار آتی ، همچون سرمایه گذاری در سایر حوزه‌ها ممکن است به سود یا زیان سرمایه گذاران بیانجامد. اما مطالعه و افزایش سطح آگاهی می تواند ریسک حاکم بر این بازار را کاهش داده و بر جذابیت آن بیافزاید.
امیدواریم با ارائه این مقاله به شما عزیزانی که قصد سرمایه گذاری در بازار آتی سکه را دارید کمک کرده باشیم که با آگاهی بیشتری به آن وارد شوید.
دیدگاه شما