مزایای ارز فیات

ارز فیات چیست؟

ارز فیات چیست و چه تفاوتی با ارزهای دیجیتال دارد؟

برای توضیح ارز فیات در یک خط می توان به طور خلاصه گفت که ارز فیات، ارز قانونی و دولتی یک کشور است. این پول توسط دولت پشتیبانی می شود. دارای پشتوانه فیزیکی مانند طلا و نقره نمی باشد. ارزش پول فیات از طریق رابطه بین عرضه و تقاضا و ثبات دولت صادر کننده حاصل می شود. این ارز نقطه مقابل ارز کالایی است. تفاوت بین پول فیات و پول کالا به ارزش ذاتی آنها مربوط می شود. پول کالا دارای ارزش ذاتی است که این ارزش از موادی که از آن ساخته شده اند، مانند سکه های طلا و نقره، حاصل می شود. در مقابل، پول فیات هیچ ارزش ذاتی ندارد و قابل تبدیل یا بازخرید نیست. بیشتر ارزهای کاغذی مدرن، ارزهای فیات هستند؛ از جمله دلار آمریکا، یورو، ریال و سایر ارزهای مهم جهانی.

ارز فیات چگونه کار می کند؟

پول فیات فقط به این دلیل ارزش دارد که دولت از ارزش آن حفاظت می کند. همچنین اینکه دو طرف در یک معامله در مورد ارزش آن توافق می کنند.

از نظر تاریخی، در گذشته دولت ها از یک کالای فیزیکی ارزشمند مانند طلا یا نقره، سکه ضرب می کردند یا پول کاغذی چاپ می کردند که می توانست برای خرید مقدار مشخصی از کالاهای فیزیکی استفاده شود. به این نوع ارز “ commodity money ” گفته می شد که با “ fiat money ” متفاوت است.

به دلیل این که ارز فیات با منابع فیزیکی مانند طلا یا نقره ارتباطی ندارد، امکان دارد به دلیل تورم ارزشش پایین بیاید. حتی ممکن است در صورت تورم حاد، ارزش خود را کاملا از دست بدهد.

گر مردم یک کشور اعتقادی به پول ملی شان نداشته باشند و دید منفی نسبت به آن پیدا کنند، آن پول دیگر ارزش ندارد. به عنوان مثال، این ارز با ارزی که پشتوانه ی آن طلا است، متفاوت می باشد. ارزش ذاتی آن ارز مبتنی بر تقاضای طلا در جواهرات و تزئینات و همچنین تولید دستگاه های الکترونیکی، رایانه و وسایل نقلیه هوافضا است.

پول فیات چگونه به وجود آمد؟

کلمه “فیات” از زبان لاتین آمده و “اجازه دهید انجام شود” ترجمه می شود. حدود سال 1000 میلادی، چین اولین کشوری بود که از ارز فیات استفاده کرد و سپس این ارز به سایر کشورهای جهان گسترش یافت. پول فیات در قرن بیستم وقتی ریچارد نیکسون رئیس جمهور ایالات متحده قانونی را مبنی بر لغو تبدیل مستقیم دلار آمریکا به طلا را تصویب کرد، از محبوبیت خوبی برخوردار شد.

در تاریخ آمریکا، ارز این کشور دارای پشتوانه طلا و بعضا نقره بود. دولت فدرال هنگام تصویب و ثبت قانون بانکداری اضطراری در سال 1933، همچنین اجازه نامه ی شهروندان در معامله ارز با طلای دولت را لغو کرد.

زمانی که آمریکا اختیار دادن طلا به دیگر کشور ها در ازای گرفتن دلار آمریکا را لغو کرد، پشتوانه این ارز در سال 1971 کاملا برداشته شد. از آن تاریخ تا به الان همانطور که بر روی دلار آمریکا چاپ شده است، تنها پشتوانه ای که دارد “ایمان و اعتبار دولت آمریکا” است.

مزایا و معایب ارز فیات

به طور کلی ارز فیات جزو ارزهای خوب و قابل قبول به شمار می آید اما در صورتی که قادر باشد نقشه ها و برنامه هایی را که اقتصاد یک کشور در واحد پولی خود نیازمند آن است را اعمال کند. علاوه بر این پول فیات، دارای مزایایی نیز میباشد که منجر به ایجاد ارزش حبابی برای دولت ها میشود.

در ادامه به طور جداگانه به بررسی مزایا و معایب این نوع ارز میپردازیم.

مزایا

از آنجا که ارز فیات یک منبع کمیاب یا ثابت نیست (مانند طلا)، بانک مرکزی یک کشور کنترل بیشتری بر عرضه و ارزش آن دارد. این بدان معناست که دولت ها می توانند عرضه اعتباری، نقدینگی و نرخ بهره را با اطمینان بیشتری مدیریت کنند.

یکی دیگر از مزایای این ارز ها این است که از نظر اقتصادی تولید آن ها نسبت به ارز کالایی به صرفه تر است. برخلاف ارزهای کالایی که می توانند با کشف یک معدن طلای جدید تحت تاثیر قرار گیرند، عرضه ارزهای فیات توسط دولت مربوطه تنظیم و کنترل می شود. خطر کاهش ارزش غیرمنتظره ناشی از تأمین ارزهای فیات کمتر است، زیرا هرگونه افزایش عرضه، تصمیمی است که پیش از این توسط دولت واحد پول فیات گرفته شده است.

معایب

از آنجا که به منبع فیزیکی وابسته نیست، ارزش پول فیات به سیاست مالی و تنظیم آن توسط دولت بستگی دارد و این امر به دولت امکان این را می دهد که از هیچ چیز پول خلق کند که میتواند به تورم منجر شود. همچنین بر اساس نمونه سابقه تاریخی، پیاده سازی این نوع سیستم مالی بار ها به سقوط نظام های مالی ختم شده است.

مقایسه ارز فیات و ارز دیجیتال

در ابتدا می خواهیم به شباهت های ارز فیات با ارزهای دیجیتال بپردازیم. اولین شباهت اینکه از هر دوی این ارز ها می توان برای مبادله مالی استفاده کرد. دومین شباهت این دو نوع ارز این است که باید مشتریان به آنها اعتماد کنند تا بتوانند به عنوان یک وسیله مبادله مالی عمل استفاده شوند.

و حالا در ادامه قصد داریم تفاوت این دو نوع ارز را بررسی کنیم:

مطابقت با قانون

دولت ها ارز فیات را صادر می کنند که این ارزها توسط بانک مرکزی تنظیم می شود. این ارز از آن جهت قانونی است که اغلب برای نهایی کردن معاملات از آن استفاده می شود. دولت ها هر از چند گاهی عرضه پول را کنترل می کنند و سیاست هایی صادر می کنند که بر ارزش آنها تأثیر بگذارد.

از طرف دیگر ارزهای دیجیتال صرفاً دارایی های دیجیتالی هستند که به عنوان وسیله مبادله ای عمل می کنند که دولت ها هیچ کنترلی بر آنها ندارند. جنبه غیر متمرکز به این معنی است که هیچ نهاد مرکزی نمی تواند ارزش آنها را کنترل یا تحت تاثیر قرار دهد.

ملموس بودن

غیر ممکن است که ارز دیجیتال را به صورت فیزیکی در دسترس داشته باشیم زیرا آنها بصورت آنلاین و به عنوان سکه مجازی عمل میکنند. این در حالی است که ارز فیات ملموس و دارای جنبه فیزیکی هستند. این جنبه فیزیکی ارز های فیات می توانند در بعضی موارد کمی چالش برانگیز باشند زیرا جابجایی با مقدار هنگفتی پول می تواند آزار دهنده باشد.

تبادل

از آنجایی که ارز های دیجیتال توسط کامپیوتر به وجود می آیند، دیجیتالی هستند و به عنوان کد خصوصی عمل می کنند. بنابراین تبادل آنها کاملا به صورت دیجیتال می باشد. اما ارز های فیات می توانند به هر دو صورت وجود داشته باشند. سرویس های پرداخت وجه الکترونیکی به مردم این اجازه را می دهند تا ارز فیات را به صورت دیجیتال تبادل کنند. علاوه بر این مردم می توانند ارز فیات را به صورت فیزیکی نیز با هم مبادله کنند.

یکی از بزرگترین تفاوت های ارز های فیات مزایای ارز فیات با ارز های دیجیتال در عرضه آنهاست. ارز فیات عرضه نامحدودی دارد. به این معنی که مقامات مرکزی هیچ محدودیتی در میزان تولید پول ندارند. این در حالی است که ارز های دیجیتال اکثرا عرضه محدودی دارند. به طور مثال کلا تعداد بیت کوین هایی که عرضه شده است ۲۱ میلیون است. با پول فیات، نمی توان در هر زمان مقدار پول در گردش را تشخیص داد، اما با ارزهای دیجیتال این امکان وجود دارد.

ذخیره سازی و نگهداری

جنبه مجازی ارزهای دیجیتال به این معنی است که آنها فقط می توانند به صورت مجازی وجود داشته باشند و از این طریق در کیف پول های دیجیتالی ذخیره می شوند. به این کیف پول ها، کیف پول ارزهای دیجیتال نیز گفته می شود. در حالی که اکثر کیف پول های دیجیتال ادعا می کنند فضای ذخیره سازی امنی را ارائه می دهند، برخی از آنها هک شده اند و در نتیجه افراد مقدار قابل توجهی دارایی خود را از دست می دهند. از طرف دیگر ارز فیات قابلیت ذخیره شدن به شکل های مختلفی دارد. به عنوان مثال، ارائه دهندگان پرداخت مانند پی پل (PayPal) وجود دارد که به مردم امکان می دهد پول فیات را به صورت دیجیتال ذخیره کنند. بانک ها نیز در حفظ ارز های فیات نقش بسیار مهمی دارند.

مزایای ارزهای دیجیتال نسبت به ارز های فیات بسیار بیشتر است. اما با این حال به نظر می رسد ارزهای دیجیتال هنوز کاملا بالغ نشده اند تا جایگزین روش پرداخت استاندارد فعلی شوند. در آینده نزدیک شاید بتوانیم شاهد این باشیم که این ارز های دیجیتال جایگزین ارز های فیات شوند.

ارز فیات (Fiat Currency) چیست؟ تفاوت‌های ارز فیات با ارزهای دیجیتال

ارز فیات چیست؟

ارز فیات (Fiat Currency)، اسکناس‌ها و سکه‌هایی هستند که در خرید و فروش‌ از آن‌ها استفاده می‌کنیم. ارزهای فیات همان پول‌های رایج کشورهای مختلف هستند. این روزها به جز این ارزها ارزهایی با ماهیت دیجیتالی نیز به‌وجود آمده‌اند، که به آن‌ها ارزهای دیجیتال یا رمزارز می‌گوییم. در این مقاله ما قصد داریم ارزهای سنتی و این ارزهای نوظهور را با یکدیگر مقایسه کنیم.

ارز فیات چیست؟

ارز فیات (پول بدون پشتوانه)،‌ واحد پولی کشورهاست که برخلاف باور عمومی که تصور می‌کنند این ارزها پشتوانه طلا یا نقره دارند پشتوانه‌ای ندارند. اعتبار این پول‌ها با وضعیت اقتصادی کشورها رابطه‌ی مستقیم دارد و ارزش آن‌ها بستگی به کشوری که ارز فیات را چاپ کرده دارد.

این ارزها در سراسر جهان وسیله‌ی مبادلات تجاری و خرید و فروش‌ها هستند و همچنین مهم‌ترین و مطرح‌ترین گزینه برای سرمایه‌گذاری به‌شمار می‌روند.

این ارز جایگزینی برای استاندارد طلا و پول کالایی (کالایی اقتصادی که به‌جای پول استفاده می‌شود) بوده است.

ارز فیات

چرا ارز فیات جایگزین استاندارد طلا شد؟

در گذشته طلا پشتیبان پول یا ارز فیات بوده است و اندوخته‌ی طلا، موجب ارزش‌گذاری پول هر کشور بود. هر میزان که اندوخته‌ی طلا وجود داشت دولت می‌توانست به نسبت آن، پول تولید کند. این روش اجازه‌ی ورود فاکتورهای اقتصادی دیگر به عرصه ارزش‌گذاری پول رایج کشور را نمی‌داد.

در این شرایط در بحران‌‌های اقتصادی دولت‌های کنترلی بر روی وضعیت نمی‌توانستند داشته باشند و توانایی ایجاد کوچک‌ترین تغییری در شرایط اقتصادی نداشتند.

پس از ورود ارزهای فیات به چرخه اقتصاد کشورها، دولت‌مردان این توانایی را داشتند که در شرایط مختلف کنترل وضعیت را به‌دست بگیرند و ارزش پول را پایین یا بالا ببرند.

آن دسته از کارشناسان که موافق استاندارد طلا هستند؛ مدعی‌اند که اگر اسکناس پشتوانه‌ی فیزیکی داشته باشد، ثبات بیشتری نیز خواهد داشت.

اما مخالفان استاندارد طلا معتقدند، خود فلز طلا نیز هیچ‌گاه ثبات قیمت ندارد و این عدم ثبات بر روی ارزش پول تاثیر منفی خواهد داشت.

مزایای استفاده از ارز فیات:

• کمیاب نمی‌شود
• کم هزینه است
• انعطاف‌پذیر است
• در مبادلات بین‌المللی کاربردی است
• ذخیره کردن آن آسان‌تر است

معایب استفاده از ارز فیات:

• ایجاد تورم
• پیشینه بد

مقایسه ارز دیجیتال و ارز فیات

• تنها وجه اشتراک ارزهای فیات و دیجیتال، نبود پشتوانه‌ی فیزیکی در مزایای ارز فیات هر دوی این سیستم‌های پولی است.
• بیشتر رمزارزها در مقدار محدودی تولید می‌شوند و برای تولید محدود آن‌‌ها پروتکل‌های خاص مشخص شده است (هاوینگ بیت کوین). سایر آن‌ها نیز برای کنترل این موضوع پروتکل‌‌هایی را تعیین کرده‌اند که مقابل ایجاد ابر تورم را بگیرند. این امر نقطه‌ی مقابل امکان تولید بی‌رویه ارزهای فیات (عامل اصلی تورم) است.
• برخلاف دلیل پیدایش ارزهای فیات که کنترل بیشتر دولت‌مردان و بانک‌های مرکزی بوده است. کریپتوکارنسی یا رمزارز با هدف عدم تمرکز و کنترل‌زدایی به‌وجود آمده است.
• استفاده از پول فیات بستگی به مرزهای جغرافیایی و پذیرش آن در کشوری دارد که قصد استفاده از‌ آن را کنید. اما پول دیجیتال محدودیت مرزی و جغرافیایی ندارد و در سراسر دنیا مورد پذیرش و استفاده است.
• ارزهای دیجیتال به‌دلیل استفاده از سیستم‌های رمزنگاری در ساختار آن‌ها امنیت بسیار بالایی دارند و امکان جعل، هک و سرقت آن‌ها بسیار پایین است. اما پول فیات به‌راحتی جعل می‌شود، حساب‌های بانکی قابل هک شدن هستند و این پول‌ها همیشه در معرض سرقت قرار دارند.

• اما مهم‌ترین نکته که تا امروز در رقابت این دو ارز بسیار قابل توجه بوده است؛ میزان بالای پذیرش عمومی ارز فیات در مقایسه با ارز دیجیتال است. افکار عمومی هنوز آن‌چنان که باید و شاید ارزهای دیجیتال را به رسمیت نمی‌شناسد و پول فیات مقبولیت بیشتری دارد.
• مزیت دیگر ارزهای فیات به نسبت نوع دیجیتال آن‌ها نوسانات پایین است. رمزارزها دنیای پر نوسانی دارند؛ از این رو افراد کم‌تری به سرمایه‌گذاری در این بازار اطمینان می‌کنند.

صحبت پایانی

هرچند ارزهای دیجیتال در چند سال اخیر جایگاه مناسبی در اقتصاد جهانی پیدا کرده‌‌اند، اما هنوز هم ارز فیات رایج‌ترین سیستم مالی در دنیاست. دلار، پوند و یورو با توجه به کشورهای چاپ کننده‌ی آن‌ها که همگی اقتصادهای قدرتمندی دارند؛ هنوز مهم‌ترین رکن فعالیت‌های اقتصادی در گوشه و کنار دنیا هستند. این ارزها هرچند تاریخچه سفیدی ندارند و مشکلات فراوانی تا به اینجا برای کشورهای مختلف و اقتصاد آن‌ها ایجاد کرده اند، اما هنوز هم پذیرش عمومی بیشتری نسبت به ارزهای دیجیتالی دارند.

زمان زیادی می‌برد تا مردم جهان به جای پول‌هایی که قابل لمس هستند، پول‌هایی که فقط کدهای نوشتاری‌اند را بپذیرند. اما آینده‌ی هر دوی این نظام‌های مالی در هاله‌ای از ابهام است و مشخص نیست در سال‌های بعد کفه‌ی ترازوی کدام یک از آن‌ها سنگین‌تر باشد و بتواند بازارهای مالی جهان را تسخیر کند.

ارز فیات (Fiat Currency) چیست؟ تفاوت‌های ارز فیات با ارزهای دیجیتال

ارز فیات چیست؟

ارز فیات (Fiat Currency)، اسکناس‌ها و سکه‌هایی هستند که در خرید و فروش‌ از آن‌ها استفاده می‌کنیم. ارزهای فیات همان پول‌های رایج کشورهای مختلف هستند. این روزها به جز این ارزها ارزهایی با ماهیت دیجیتالی نیز به‌وجود آمده‌اند، که به آن‌ها ارزهای دیجیتال یا رمزارز می‌گوییم. در این مقاله ما قصد داریم ارزهای سنتی و این ارزهای نوظهور را با یکدیگر مقایسه کنیم.

ارز فیات چیست؟

ارز فیات (پول بدون پشتوانه)،‌ واحد پولی کشورهاست که برخلاف باور عمومی که تصور می‌کنند این ارزها پشتوانه طلا یا نقره دارند پشتوانه‌ای ندارند. اعتبار این پول‌ها با وضعیت اقتصادی کشورها رابطه‌ی مستقیم دارد و ارزش آن‌ها بستگی به کشوری که ارز فیات را چاپ کرده دارد.

این ارزها در سراسر جهان وسیله‌ی مبادلات تجاری و خرید و فروش‌ها هستند و همچنین مهم‌ترین و مطرح‌ترین گزینه برای سرمایه‌گذاری به‌شمار می‌روند.

این ارز جایگزینی برای استاندارد طلا و پول کالایی (کالایی اقتصادی که به‌جای پول استفاده می‌شود) بوده است.

ارز فیات

چرا ارز فیات جایگزین استاندارد طلا شد؟

در گذشته طلا پشتیبان پول یا ارز فیات بوده است و اندوخته‌ی طلا، موجب ارزش‌گذاری پول هر کشور بود. هر میزان که اندوخته‌ی طلا وجود داشت دولت می‌توانست به نسبت آن، پول تولید کند. این روش اجازه‌ی ورود فاکتورهای اقتصادی دیگر به عرصه ارزش‌گذاری پول رایج کشور را نمی‌داد.

در این شرایط در بحران‌‌های اقتصادی دولت‌های کنترلی بر روی وضعیت نمی‌توانستند داشته باشند و توانایی ایجاد کوچک‌ترین تغییری در شرایط اقتصادی نداشتند.

پس از ورود ارزهای فیات به چرخه اقتصاد کشورها، دولت‌مردان این توانایی را داشتند که در شرایط مختلف کنترل وضعیت را به‌دست بگیرند و ارزش پول را پایین یا بالا ببرند.

آن دسته از کارشناسان که موافق استاندارد طلا هستند؛ مدعی‌اند که اگر اسکناس پشتوانه‌ی فیزیکی داشته باشد، ثبات بیشتری نیز خواهد داشت.

اما مخالفان استاندارد طلا معتقدند، خود فلز طلا نیز هیچ‌گاه ثبات قیمت ندارد و این عدم ثبات بر روی ارزش پول تاثیر منفی خواهد داشت.

مزایای استفاده از ارز فیات:

• کمیاب نمی‌شود
• کم هزینه است
• انعطاف‌پذیر است
• در مبادلات بین‌المللی کاربردی است
• ذخیره کردن آن آسان‌تر است

معایب استفاده از ارز فیات:

• ایجاد تورم
• پیشینه بد

مقایسه ارز دیجیتال و ارز فیات

• تنها وجه اشتراک ارزهای فیات و دیجیتال، نبود پشتوانه‌ی فیزیکی در هر دوی این سیستم‌های پولی است.
• بیشتر رمزارزها در مقدار محدودی تولید می‌شوند و برای تولید محدود آن‌‌ها پروتکل‌های خاص مشخص شده است (هاوینگ بیت کوین). سایر آن‌ها نیز برای کنترل این موضوع پروتکل‌‌هایی را تعیین کرده‌اند که مقابل ایجاد ابر تورم را بگیرند. این امر نقطه‌ی مقابل امکان تولید بی‌رویه ارزهای فیات (عامل اصلی تورم) است.
• برخلاف دلیل پیدایش ارزهای فیات که کنترل بیشتر دولت‌مردان و بانک‌های مرکزی بوده است. کریپتوکارنسی یا رمزارز با هدف عدم تمرکز و کنترل‌زدایی به‌وجود آمده است.
• استفاده از پول فیات بستگی به مرزهای جغرافیایی و پذیرش آن در کشوری دارد که قصد استفاده از‌ آن را کنید. اما پول دیجیتال محدودیت مرزی و جغرافیایی ندارد و در سراسر دنیا مورد پذیرش و استفاده است.
• ارزهای دیجیتال به‌دلیل استفاده از سیستم‌های رمزنگاری در ساختار آن‌ها امنیت بسیار بالایی دارند و امکان جعل، هک و سرقت آن‌ها بسیار پایین است. اما پول فیات به‌راحتی جعل می‌شود، حساب‌های بانکی قابل هک شدن هستند و این پول‌ها همیشه در معرض سرقت قرار دارند.

• اما مهم‌ترین نکته که تا امروز در رقابت این دو ارز بسیار قابل توجه بوده است؛ میزان بالای پذیرش عمومی ارز فیات در مقایسه با ارز دیجیتال است. افکار عمومی هنوز آن‌چنان که باید و شاید ارزهای دیجیتال را به رسمیت نمی‌شناسد و پول فیات مقبولیت بیشتری دارد.
• مزیت دیگر ارزهای فیات به نسبت نوع دیجیتال آن‌ها نوسانات پایین است. رمزارزها دنیای پر نوسانی دارند؛ از این رو افراد کم‌تری به سرمایه‌گذاری در این بازار اطمینان می‌کنند.

صحبت پایانی

هرچند ارزهای دیجیتال در چند سال اخیر جایگاه مناسبی در اقتصاد جهانی پیدا کرده‌‌اند، اما هنوز هم ارز فیات رایج‌ترین سیستم مالی در دنیاست. دلار، پوند و یورو با توجه به کشورهای چاپ کننده‌ی آن‌ها که همگی اقتصادهای قدرتمندی دارند؛ هنوز مهم‌ترین رکن فعالیت‌های اقتصادی در گوشه و کنار دنیا هستند. این ارزها هرچند تاریخچه سفیدی ندارند و مشکلات فراوانی تا به اینجا برای کشورهای مختلف و اقتصاد آن‌ها ایجاد کرده اند، اما هنوز هم پذیرش عمومی بیشتری نسبت به ارزهای دیجیتالی دارند.

زمان زیادی می‌برد تا مردم جهان به جای پول‌هایی که قابل لمس هستند، پول‌هایی که فقط کدهای نوشتاری‌اند را بپذیرند. اما آینده‌ی هر دوی این نظام‌های مالی در هاله‌ای از ابهام است و مشخص نیست در سال‌های بعد کفه‌ی ترازوی کدام یک از آن‌ها سنگین‌تر باشد و بتواند بازارهای مالی جهان را تسخیر کند.

آشنایی با ارز فیات

پول فیات، ارزی است که توسط بانک های مرکزی ضرب می شود و از هیچ گونه پشتوانه مادی مانند طلا و نقره برخوردار نیست و تنها پشتوانه آن بانک مرکزی است که آن را ضرب کرده است. ارزش ارزهای فیات به رابطه بین عرضه و تقاضا و ثبات اقتصاد یک کشور، ضریب آنها بستگی دارد تا به ارزش کالاها. اکثر ارزهای فیات مدرن، از جمله دلار آمریکا، یورو و سایر ارزهای اصلی جهان، پول کاغذی هستند.لغت Fiat، برگرفته شده از یک کلمه لاتین به معنی "بگذارید انجام شود" می‌باشد. ارزش ارز‌های فیات تنها به دلیل پشتوانه بانک مرکزی از آن است و به خودی خود فاقد ارزش هستند.

مبادله کالا با کالا

در ابتدا مردم به کارهای کشاورزی، دامپروری یا ساخت تجهیزات می پرداختند و برای رفع نیازهای خود از آنها برای مبادله کالا با کالا استفاده می شد، اما این سیستم با دو مشکل عمده مواجه بود. اولین مشکل اصلی نبود سیستم رتبه بندی است. به این ترتیب کالاها با کمتر یا بیشتر از ارزش واقعی خود مبادله می شوند. مشکل دیگر نبود وسیله مبادله بود و به این ترتیب کالاهایی که با یکدیگر مبادله می شد کالاهایی بودند که در خود ارزش ذاتی داشتند. به این ترتیب مردم تنها حاضر به تعویض کالاهای خود با این اقلام بودند.

تبادل از طریق از سکه و نقره

همانطور که قبلا توضیح دادیم، سیستم مبادله کالا با کالا با مشکلاتی مواجه شد که بعدها جای خود را به ضرب سکه های طلا و نقره داد. ضرب سکه های طلا و نقره را می توان اولین تلاش در ساخت ابزار مالی دانست. این سکه ها تنها توسط دولت ها و بانک های مرکزی ضرب می شد و به دلیل مقاومت در برابر فرسایش و سایر خطرات، گزینه مناسبی برای تبدیل شدن به ابزار مالی محسوب می شد. اما این روش دارای نقاط ضعفی نیز بود. به عنوان مثال، یافتن منبع کافی از مواد معدنی مورد نظر برای ضرب سکه و دشواری حمل و نقل از جمله مشکلات این سیستم بود. به عنوان مثال، اموال و ارزهای تجار در طول مسیر در معرض خطر سرقت توسط راهزنان قرار داشت. علاوه بر این، نگهداری و ایمن سازی دارایی ها مشکل بود.

سیستم نقدی و اعتباری

تاکنون متوجه شده ایم که در کنار مزایای استفاده از سکه طلا به عنوان وسیله مبادله، مبادلات از طریق سکه دارای اشکالاتی نیز بوده و نهادها و سازمان های دولتی و غیردولتی برای رفع این مشکلات ایجاد شده اند. به این ترتیب سازمان های مذکور نسبت به دارایی ها و سکه های دریافتی رسید یا صورتحساب صادر می کردند. به این ترتیب که مسئولیت نگهداری و حفظ دارایی ها را بر عهده داشتند و دارندگان رسید می توانستند در شهرهای مختلف به این مراکز مراجعه کنند و در ازای نمایش فیش ها، سکه های طلا یا نقره دریافت کنند. با گذشت زمان این مسئولیت فقط بر عهده سازمان های دولتی بود و رسمی ترین شکل این روش پس از جنگ جهانی دوم در قرارداد برتون وودز رخ داد. بر اساس این قرارداد، طلا برای حمایت از پول اجباری دولت ها انتخاب شد و در نتیجه هر کشوری توانست اسکناس های خود را به طلا تبدیل کند. در ادامه به مزیت ها معایب ارز فیات می پردازیم.

مزیت های ارز فیات

ارز فیات در صورتی می تواند ارز موثری باشد که بتواند نقش هایی را که اقتصاد یک کشور برای سیستم پولی-مالی خود به آن نیاز دارد، ایفا کند. این نقش ها می توانند ذخیره ارزش و سهولت مبادله باشند. علاوه بر این، در مقایسه با ارزهای دارای پشتوانه کالا مانند طلا، بسیار مقرون به صرفه است زیرا شامل هزینه های استخراج و ضرب فلزات نمی شود. ارزهای فیات در قرن بیستم بسیار کارآمد شدند، زیرا دولت ها و بانک های مرکزی به دنبال محافظت از اقتصاد خود در برابر اثرات طبیعی ویرانگر چرخه رونق و رکود تجاری بودند. از آنجایی که ارزهای فیات کمیاب نیستند و عرضه محدودی دارند، بانک مرکزی کنترل بیشتری بر عرضه دارد و این امر باعث می شود تا عناصر مزایای ارز فیات مختلف اقتصادی از جمله عرضه، نقدینگی، تورم و سرعت گردش پول را مدیریت کند.

فضای ارزهای دیجیتال، غبرمتمرکز محسوب می شود و به معنای این است که توسط هیچ دولت و ارگانی مورد نظارت قرار نمی گیرد، برای مثال تراکنش های داخل شبکه بیت کوین توسط ماینر ها مورد پردازش و تایید قرار میگیرند. اما ارز فیات توسط دولت و بانک مرکزی مورد کنترل و نظارت قرار می گیرد. در شبکه ارز فیات، تمامی تراکنش ها و نقل و انتفالاتی که صورت می گیرد در شبکه بانک مرکزی ذخیره می شود، که فقط دولت بر آن نظارت دارد و توسط هیچ کدام از افراد جامعه فابل مشاهده و پبگیری نیست. اما در دنیای ارزهای دیجیتال، تمامی تراکنش ها همانند ایجاد تراکنش، که صورت می گیرد، به صورت شفاف قابل پیگیری است. شما می توانید برای اطلاع از قیمت رمز ارزها به صفحه قیمت لحظه ای ارزهای دیجیتال مراجعه کنید.

5 1 0 0.0

پول یا ارز فیات چیست؟ مزایا، معایب و تفاوت Fiat Currency با سایر ارزهای دیجیتال

زمان مطالعه: ۶ دقیقه اگر شما هم در مقام مدیر یا فردی که وظیفه کنترل و انجام تراکنش‌های شرکت، دفتر و یا کسب و کار خود را دارد فعالیت می‌کنید، ممکن است در چندین سال اخیر با بزرگ‌تر شدن جریان رمزارزها به فکر تغییر روش انجام تراکنش‌های خود با استفاده از رمزارزها افتاده باشید. اولین قدم برای این کار […]

اگر شما هم در مقام مدیر یا فردی که وظیفه کنترل و انجام تراکنش‌های شرکت، دفتر و یا کسب و کار خود را دارد فعالیت می‌کنید، ممکن است در چندین سال اخیر با بزرگ‌تر شدن جریان رمزارزها به فکر تغییر روش انجام تراکنش‌های خود با استفاده از رمزارزها افتاده باشید. اولین قدم برای این کار شناخت تاریخچه، وضعیت فعلی و نکات مثبت و منفی این سیستم‌های تراکنش مالی است. یکی از ارزهایی که امروزه در خصوص آن زیاد صحبت می‌شود، ارز فیات می‌باشد. در این مقاله در خصوص ارز فیات و نقش آن در سیستم‌های مختلف تراکنشی صحبت می‌کنیم.

ارز فیات چیست؟ و از چه زمانی ابداً شد و با ارزهای دیجیتال چه تفاوتی‌هایی دارد؟

فیات کارنسی (Fiat Currency) به هر نوع پول بی‌پشتوانه یا حکمی (توسط دولت‌ها) گفته می‌شود. به طور ساده‌تر می‌توان گفت ارز فیات پولی است که هیچ ارزش ذاتی و پشتوانه‌ای ندارد. همچنین چاپ، تکثیر و استفاده از آن به وسیله دولت‌ها انجام می‌گیرد. با توجه به همین تعریف بزرگ‌ترین نقطه ضعف آن نیز همین نظارت دولت بر آن است.

ممکن است فیات کارنسی در زمان‌های متفاوت بسته به نوع تصمیم‌گیری و سیاست‌های اقتصادی به‌طور غیرقابل اندازه‌ای تکثیر گردد. این تکثیر می‌تواند موجب بی‌ارزش شدن آن شود. جالب است بدانیم دلار آمریکا، ریال ایران و پوند انگلیس و یورو همگی به نوعی ارز فیات محسوب می‌شوند.

تاریخچه پیدایش

قرن‌ها پیش سیستمی مشابه ارزهای فیات برای اولین بار در چین ابداع شد. این سیستم برای مبادله کالاهای تجاری مهمی مانند طلا، نقره و ابریشم مورد استفاده قرار گرفت. اما همان‌طور که اشاره کردیم، تکثیر بی‌اندازه و عدم حفظ ارزش آن طی سالیان توسط دولت، مشکلساز شد.

این تکثیر بیش از حد دیگر باعث ایجاد ابر تورم شد و نابودی حکومت‌های مهمی در تاریخ را رقم زد. اما از طرفی این سیستم به دولت‌ها و حکومت‌ها این اجازه ایجاد ارز بدون پشتوانه را می‌داد. آنها میتوانستند برای ادامه فعالیت، بدون نگاه به پشتوانه طلای خود، یک ارز را به وجود بیاورند. با استفاده از این ارز میتوانستند بسیاری از نیازهای اقتصادی موجود را تأمین کنند. حتی می توانستند در برهه‌های مهمی از سقوط و تورم‌های کوتاه مدت نجات یابند.

مثال برای ارز فیات

در این بخش با یک مثال سعی می‌کنیم مفهوم ارز فیات را قابل فهم‌تر کنیم.
تصور کنید شما برای خرید کالایی مانند ماشین یا خانه نیازمند این هستید تا مقداری طلا بسته به ارزش آن به فروشنده پرداخت کنید. برای انجام این کار لازم است تا تمام سرمایه خود (مثلاً سکه نقره) را در ازای مقداری طلا به کسی بدهید (صرافی) و از او طلا دریافت کنید. بعد از خرید کالای مورد نظر، فرد فروشنده هم نیازمند پرداخت حقوق کارمندان است اما نمی‌تواند به میزان دقیقی این طلا را بین آنها تقسیم کند. حالا او نیز مجبور است طلای خود را به شخص واسطه‌ای بدهد و در ازای آن واحدهای کوچک‌تر طلا (یا سکه‌های کم ارزش‌تر) دریافت نماید. شاید این برای کسب و کارهای کوچک مشکلی نباشد اما در دولت‌ها برای پرداخت حقوق به صدها نفر این سیستم بسیار وقت گیر و پرهزینه است. از طرفی ما با ذخایر بسیار محدود طلا در جهان در طرف هستیم. از این رو این ایده که به جای طلا از چیزی به عنوان واسط (پول اسکناس و نه سکه طلا) استفاده شود بسیار منطقی‌تر و از لحاظ اقتصادی سودمندتر است.
این مثال می‌توانید اولین جرقه‌های ایجاد ارز فیات را نشان دهد.

نمونه‌های خصوصی و موفق ارز فیات

از نمونه‌های مهم ارز فیات که تا کنون با موفقیت به راه خود ادامه دادند می‌توان به شبکه پلی استیشن اشاره کرد. در این شرکت شما به ازای پرداخت مستقیم پول در ابتدا باید کارت‌های مخصوص این شرکت را خریداری کنید (نوعی از ارز مخصوص) و با وارد کردن آن به حساب کاربری، مبلغ دلاری آن را دریافت کنید. باید به این نکته دقت داشت این امر موجب آن می‌شود که اولاً ارزش این کارت‌ها در مقابله با کاهش ارزش دلاری تغییر نکند (یا حداقل کم‌تر تغییر کند) و ثانیا باعث می‌شود که شرکت فوق در صورت نیاز، دلار را با ارز دیگری جایگزین کند.

ارز فیات در مقابل ارزهای دیجیتال

همان‌طور که گفتیم ارز فیات توسط دولت‌ها و بانک‌های مرکزی ساخته و مورد استفاده قرار می‌گیرد و کنترل می‌شود. همچنین اشاره کردیم که ارز فیات بدون نگاه به پشتوانه طلا یا همان کالای فیزیکی به وجود می‌آید. شاید این تنها نقطه مشترک این‌گونه ارزها با ارزهای دیجیتال باشد. در مبحث ارزهای دیجیتال کنترل آن‌ها به دلیل استفاده از بلاک چین غیر متمرکز است و نهاد خاصی نمی‌تواند بر آن نظارت کند و از طرفی برخلاف ارز فیات عرضه محدودتر و کنترل شده‌تری دارند. از طرفی باید به این نکته نیز توجه داشت که این عدم نظارت مستقیم در تراکنش‌های بین‌المللی جذابیت بیشتری را برای کاربران فراهم می‌آورد و مشخصاً برخلاف سیستم کلاسیک فیاتی پیگیری‌ها را نیز مشکل می‌کند. نکته قابل ملاحظه دیگر در این بحث توجه به تازگی ارزهای مجازی، بی ثباتی بازارهای آن نسبت به بازار فیات و در نتیجه عدم استقبال از آن‌هاست.

یکی از نمونه‌هایی که در آن از ارز دیجیتال به جای ارز فیات استفاده شده است، فروش آلبوم موسیقی یکی از خوانندگان رپ آمریکا اشاره کرد. در حالی که هنوز چند سالی از معرفی رمزارزهای معروف مانند بیت کوین نگذشته بود، ۵۰ سنت، یک خواننده رپ مشهود، آلبوم خود را با استفاده از بیت کویت به فروش رساند. البته این نکته را هم باید بگوییم که زمانی که این آلبوم فروخته می‌شد قیمت بیت کوین هنوز به بالای ۱۰۰ دلار هم نرسیده بود!

مزایا و معایب فیات کارنسی (ارز فیات)

در طول تاریخ بشر و تمدن‌ها هرگونه تلاشی برای تغییر و استفاده از شیوه جدید و حتی بیان نقطه نظرات علمی و استدلالی همیشه با ترسی از قضاوت شدن و حتی محکومیت همراه بوده است. امروزه نیز با توجه به توسعه و پیشرفت علم و سطح آگاهی جوامع، ما نیز باید با بررسی تخصصی و ریز به ریز نکات اقدام به برداشتن گام‌هایی برای تغییر خود یا کسب و کارمان کنیم. البته نا آگاهی از شرایط موجود و عوامل تأثیرگذار بر اقتصاد و شرایط حاکم نیز نباید باعث اتخاذ تصمیمات احساسی شود. برای هموار ساختن این راه باید همیشه نکات مثبت و منفی را در کنار کمک گرفتن از نمودارها و تجربیات گذشته در نظر داشته باشیم.

ارز فیات هم به مانند هر موضوعی که به تازگی ابدأ می‌شود، نکات مثبت و مفنی همراه خود داشته و خواهد داشت.

– هزینه: طبیعتاً فیات مقرون به صرفه‌تر از پول متکی بر کالا یا طلاست.
– پاسخگویی: ارز بی‌پشتوانه طبیعتاً از لحاظ انعطاف‌پذیری برای دولت‌ها جایگاه ارزشمندی دارد.
– آسودگی: محافظت و نظارت بر ارز فیات برخلاف طلا و دیگر کالاها راحت‌تر و کم هزینه است.
– ریسک پذیری: از نظر بعد تاریخی سیستم ارز فیاتی همواره خطرات جدی را متوجه دولت‌ها کرده است.

چالش‌های ارز فیات

– آیا تمامی رمز ارزها بدون پشتوانه هستند؟

برای جواب به این سؤال باید کمی بیشتر تحقیق کنید. اگر تا کنون فقط اسم بیت کوین را شنیده‌اید، حتماً می‌دانید که مانند انواع ارز فیات بدون پشتوانه فیزیکی تولید می‌شود اما شاید برایتان جالب باشد که بدانید ارز دیجیتال تتر برخلاف این رویه یک استیبل کوین است و کوینی با مقدار ثابت است و هر تتر با یک دلار آمریکا پشتیبانی می‌شود. امروزه تتر به تأمین نقدینگی و کم شدن ضرر کاربران در برابر نوسانات بازار کمک می‌کند. از این رو رمزارز بسیار مهمی است و از محبوبیت بالایی برخوردار است.
– آیا سرمایه گذاری روی ارزهای بدون پشتوانه راه حلی منطقی است؟
پاسخ به وضعیت مالی و هدف‌های آتی که برای کسب و کار خود برنامه‌ریزی کرده‌اید همگی به اندازه‌ای تأثیرگذار هستند. مطمئناً شناخت کافی و مطالعه و پیگیری این بازارها به شما کمک می‌کند تا حد زیادی از خطرات احتمالی در امان باشید.

– آیا سرمایه‌گذاری یا روی آوردن به بازار شت کوین‌ها می‌تواند گره گشای مشکلات اقتصادی باشد؟

بازار شت‌کوین که در بین محبوبیت ارزهای کوینی جای خود را در سبد خرید مشتریان باز کرده است، بازاری به شدت محبوب و مورد توجه سرمایه گذاران جسور و حتی در مواقعی سودجویان و کلاه برداران می‌باشد. باید بسیار با احتیاط به رسد این کوین‌ها پرداخت. در این بازار ارزهایی هستند که با افزایش ارزش ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ درصدی توانسته‌اند سرمایه گذاران خود را به سودهای هنگفتی برسانند و مطمئناً به علت عدم نظارت در بسیاری از نمونه‌ها به ضررهای میلیونی هم رسیده‌اند.

– آیا ارز فیاتی محبوبیت بالاتری دارد؟

جواب این سؤال بستگی به منطقه جغرافیای شما دارد. برای مثال در ایران استفاده از بازار ارز فیاتی سالیان درازی است که هم مورد توجه شرکت‌ها و ارگان‌ها بوده و هم مورد استقبال کارکنان. در این روش استفاده از کوپن خرید، کوپن تخفیف و حتی کوپن پرداخت قسطی سالیان درازی است که مورد قبول واقع شده است و هم اکنون نیز طرفداران زیادی دارد.

سخن آخر

در حال حاضر کسب اطمینان از آینده ارزهای دیجیتال به علت تازگی و وجود چالش‌های مختلف امکان‌پذیر نیست. در کنار این برای مثال قیمت بیت کوین در یکی دو سال اخیر افت و خیزهای فراوانی را همراه داشته اما هنوز در ابتدای راه مزایای ارز فیات قرار دارد و استقبال از آن به حد کافی و مطمئنی انجام نگرفته است. در بحث انواع ارز فیات هم با توجه به سابقه آن و خطرات تورمی که همراه خود دارد باید با درایت تصمیم به انتخاب یکی از این دو راه یا استفاده از آن‌ها به شکل منطقی و اشتراکی گرفت.