نسبت P/E کاربردی

نسبت P/E چیست؟

P/E مخفف price-earnings ratio است که نسبت قیمت به درآمد هر سهم بوده و یکی از ابزارهای مهم برای ارزش‌گذاری سهام شرکت‌ها است. این نسبت به صورت نسبت قیمت بازار برحسب سهمی که بر درآمد سالیانه هر سهم تقسیم شده، به دست می‌آید. سود هر سهم / قیمت هر سهم = P/E نسبت قیمت به

P/E مخفف price-earnings ratio است که نسبت قیمت به درآمد هر سهم بوده و یکی از ابزارهای مهم برای ارزش‌گذاری سهام شرکت‌ها است. این نسبت به صورت نسبت قیمت بازار برحسب سهمی که بر درآمد سالیانه هر سهم تقسیم شده، به دست می‌آید.

سود هر سهم / قیمت هر سهم = P/E

نسبت قیمت به درآمد سهم، بیانگر آن است که قیمت سهام شرکت، چند برابر میزان سود نقدی است که شرکت به هر سهم خود تخصیص می‌دهد. به عبارت دیگر، این نسبت نشان‌دهنده ارزش قیمت سهام به نسبت سودی است که شرکت بین سهامدارانش توزیع می‌کند.

مفهوم نسبت P/E

این نسبت به این معنی است که یک سرمایه گذار حاضر است به ازای هر ۱ ریال بازدهی از سهامی که به دست می آورد، چند ریال پرداخت کند.

برای درک بهتر نسبت P/E در بورس به مثال زیر دقت کنید:

قیمت سهام یک شرکت در حال حاضر: ۲۰۰ تومان

سود پیش بینی شده برای سال جاری: ۴۰

محاسبه نسبت P/E در سهام در بورس: ۵ = ۴۰ / ۲۰۰

پس در اینجا P/E برابر است با ۵، یعنی اینکه سرمایه گذاران حاضر هستند بابت هر ریال سود در این شرکت، ۵ ریال پرداخت کنند. هر چند محاسبه P/E بسیار ساده است اما تفسیر آن کار آسانی نیست.

شرح نسبت P/E در سایت TSETMC

در شکل بالا که از نسبت P/E کاربردی سایت tsetmc.com برداشته شده، آخرین P/E شرکت پتروشیمی تندگویان با توجه به سودی که پیش‌بینی کرده برابر با ۵۳.۱۹ است. این عدد از تقسیم قیمت پتروشیمی به EPS آن بدست آمده است.

P/E محاسبه شده انتظارات سرمایه گذاران از آینده سهم را به ما نشان می‌دهد. نسبت محاسبه شده دلیل اینکه چرا سرمایه‌گذاران حاضر هستند برای هر ۱ ریال سود این شرکت ۵۳.۱۹ ريال پرداخت کنند و یا اینکه اصلا این انتظار سرمایه‌گذاران درست است یا نه را بیان می‌کند.

تغییرات قیمت منجر به تغییر نسبت P/E می‌شود؛ به این صورت که زمانی که قیمت (P) افزایش می‌یابد، این نسبت نیز افزایش پیدا می‌کند و بالعکس.

برای اینکه متوجه شوید تغییر قیمت منجر به تغییر این نسبت می‌شود یا تغییر نسبت منجر به تغییر قیمت سهم می‌شود، لازم است با کاربرد این نسبت و همچنین انواع آن آشنایی داشته باشیم.

کاربردهای نسبت P/E

تاکید می‌کنیم که نسبت P/E یکی از نسبت‌های مهم مالی است که در ارزش‌گذاری سهام مورد استفاده قرار می‌گیرد اما تنها ابزار ارزش‌گذاری نیست.

حال باید دید چگونه از این نسبت برای ارزش‌گذاری استفاده می شود!

نام دیگر این نسبت ضریب سهام است. برای محاسبه و ارزش‌گذاری سهم با نسبت P/E کاربردی استفاده از این نسبت باید یک P/E برای سهم محاسبه شود، سپس P/E حساب شده در سود سهم ضرب شود تا ارزش آن سهم به دست آید:

P/E * eps = price

قیمتی که از این رابطه به دست می‌آید را با قیمت قابل معامله سهم در بازار مقایسه نمایید. در صورتی که قیمت سهم در بازار از این عدد کمتر باشد، به این معنی است که آن سهم کمتر از ارزش خود در حال معامله است، پس ارزنده است و قابلیت رشد دارد.

البته این نکته را در نظر داشته باشید که در صورتی می‌توان به نسبت به دست آمده این سهم اعتماد نمود که بدانید نسبتی که شما محاسبه کرده‌اید، درست بوده و در غیر این صورت ارزشی که برای سهام به دست می‌آورید، اشتباه است.

برای درک بهتر نسبت P/E در بورس به مثال زیر دقت کنید:

نسبت P/E محاسبه شده برای سهم: ۳۰

قیمت سهم در حال حاضر: ۶۰۰ تومان (EPS*E=P)

در اینجا P/E برابر است با ۳۰؛ یعنی اینکه سرمایه‌گذاران حاضر هستند بابت هر ریال سود در این شرکت، ۳۰ ریال پرداخت کنند.

اگر قیمت سهم در بازار از ۶۰۰ تومان کم‌تر باشد، یعنی سهم پتانسیل رشد بیشتر را دارد و امکان رشد آن وجود دارد و نباید نگران آن بود. اما اگر قیمت آن از ۶۰۰ تومان بیشتر باشد یعنی بیشتر از ارزشش در حال معامله است.

انواع مختلف P/E

P/E دنباله‌دار

P/E دنباله‌دار ساده‌ترین روش برای محاسبه قیمت روز سهام و میزان سوددهی است و مشخص می‌کند که سرمایه گذاران حاضرند برای هر یک ریال سود شرکت، چند ریال پرداخت کنند. با تغییر قیمت سهام، عدد به دست آمده در این نسبت نیز تغییر می‌کند. محاسبه P/E دنباله‌دار ساده ترین شکل محاسبه است که از تقسیم قیمت روز سهم بر سود (EPS) آن به دست می‌آید.

P/E برآوردی

P/E برآوردی یک از کاملترین روش‌های محاسبه P/E است. نام دیگر این نسبت، تحلیلی و پیشتاز است. از این نسبت در ارزش‌گذاری شرکت استفاده می‌شود. عواملی از قبیل نرخ رشد سود شرکت، نرخ بهره بانکی و تورم مواردی هستند که در محاسبه P/E برآوردی استفاده می‌شوند.

P/E دنباله‌دار و برآوردی چه تفاوتی دارند؟

P/E دنباله‌دار با توجه به شرایط حال حاضر یک سهم تعیین می‌شود اما P/E تحلیلی یا برآوردی نشان دهنده P/E ای است که انتظار داریم سهم به آن برسد.

برای مثال، اگر P/E دنباله‌دار سهمی در بازار ۲۰ است و P/E تحلیلی ما برای سهم ۶۰ است، می‌توان انتظار داشت که P/E آن سهم رشد داشته باشد.

P/E بالا بهتر است یا پایین؟

برای پاسخ به این سوال، ابتدا به بررسی معنای این دو مورد می‌پردازیم و سپس به نکاتی در مورد P/E بالا و پایین اشاره خواهیم کرد.

P/E بالا نشان‌دهنده انتظار بازار جهت سوددهی بالاتر آن شرکت در آینده است اما P/E پایین نشان می‌دهد که انتظار بازار، کاهش سوددهی آن شرکت در آینده است.

باید به خاطر داشت که P/E بالا و پایین لزوما بیانگر وضعیت مناسب و یا نامناسب یک سهم در بازار بورس نیست. اگر p/e سهمی بالا باشد، این انتظار وجود دارد که درآینده سود شرکت افزایش یابد و افزایش سود باعث می‌شود که مخرج کسر نسبت P/E کاربردی در فرمول P/E کوچک شود و این نسبت متعادل می‌شود.

بلعکس، با P/E پایین این انتظار وجود دارد که در آینده، سهم با افزایش قیمت مواجه گردد و یا اینکه بازار انتظار دارد سود شرکت در آینده کاهش یابد و کاهش سود منجر به کاهش مخرج و بزرگ شدن نسبت P/E شود و این نسبت باز هم متعادل می‌شود.

نسبت P/E کاربردی

رایگان ثبت نام کنید

بلاگ/اصطلاحات بورس

P/E چیست؟

یکی از مواردی که همیشه در بین سرمایه‌گذاران بازار سرمایه کاربرد زیادی دارد نسبت P/E است. هر یک از سرمایه‌گذاران به نوعی از این نسبت استفاده می‌کنند. برخی مفهوم آن را به درستی می‌دانند و بسیاری نیز مفهوم و جایگاه استفاده از آن را نمی‌دانند. برای این که بتوانید از این نسبت به درستی استفاده کنید باید با مفهوم و کارکرد آن آشنایی پیدا کنید.

نسبت P/E یکی از روش‌های ارزش‌گذاری مرسوم در تحلیل بنیادی است که از تقسیم قیمت سهم (P) بر سود خالص سال (EPS) آن سهم به دست می‌آید. این روش ارزش‌گذاری بر میزان سودآوری شرکت تمرکز دارد. این نسبت در واقع انتظارات سرمایه‌گذاران از بازدهی آینده یک سهم را نشان می‌دهد.

به عنوان مثال فرض کنید شرکتی در حال حاضر ۵۰۰ تومان قیمت دارد و سودی که برای سال جاری پیش‌بینی کرده است برابر با ۱۰۰ تومان است. برای محاسبه P/E این شرکت، قیمت روز آن را بر سودی که در سال جاری می‌سازد، تقسیم می‌کنیم. در این مثال، این نسبت برای شرکت مورد نظر برابر با ۵ است. این نسبت تنها انتظارات سرمایه‌گذاران از یک سهم را برای ما بیان می‌کند. در واقع P/E پایین نمی‌تواند ملاک ما برای خرید یک سهم باشد. برای درک کاربرد این نسبت می‌توان گفت این نسبت یکی از ابزارهایی است که برای ارزش‌گذاری سهم، مورد استفاده قرار می‌گیرد. باید توجه داشت که این نسبت فقط یکی از ابزارهای ارزش‌گذاری سهم است و نمی‌توان از آن به تنهایی استفاده کرد.

برای بررسی P/E نمی‌توان عدد حال حاضر آن را در نظر گرفت و آن را ملاک قرار داد. بلکه باید با کمک از تحلیل بنیادی، این نسبت را برای آینده سهم پیش‌بینی کرد و آن را ملاک خرید قرار داد.

نکاتی برای استفاده از P/E در بازار سرمایه

• نسبت مرسوم P/E بازار در محدوده ۴ تا ۸ است.
• نسبت‌های P/E بالا یا پایین همیشه نشان‌دهنده ارزنده بودن و یا گران بودن یک سهم نیستند. بلکه بالا یا پایین بودن این نسبت، توقع بازار از آینده شرکت و سودآوری آن را نشان می‌دهد. برای بررسی این نسبت، نمی‌توان عدد حال حاضر آن را در نظر گرفت و آن را ملاک قرار داد. بلکه باید با کمک از تحلیل بنیادی، P/E آینده سهم را پیش‌بینی کرد و آن را ملاک خرید خود قرار دهیم؛ زیرا در بسیار از موارد سرمایه‌گذاران اشتباه می‌کنند و در اینجا شما نباید به انتظار سرمایه‌گذاران بسنده کنید.
• برای شرکت‌هایی که سود ندارند و اصطلاحاً زیان‌ده هستند، محاسبه P/E عملاً کاربردی ندارد. چرا که این نسبت از تقسیم قیمت به سود به دست می‌آید.
• P/E یک ابزار مناسب برای ارزش‌گذاری شرکت است، ولی به تنهایی کافی نیست. بهتر است برای خرید سهم علاوه بر استفاده از این نسبت کاربردی، ابزارهای بیشتری را نیز مورد استفاده قرار دهید.

نسبت P/E شرکت‌های مختلف در سایت TSE قابل مشاهده و دریافت است. علاوه بر این P/E میانگین شرکت‌های مختلف در یک صنعت نیز در این سایت در دسترس است.

نسبت p/e در بازار سهام به چه معناست؟

نسبت p/e خلاصه شده عبارت price تقسیم بر eps است و انتظارات سرمایه گذاران از بازدهی آینده یک دارایی را نشان می‌دهد.

به گزارش سرویس بورس مشرق، سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعه ای از آموزش ها را فرا بگیرند. این روزها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.

بورس در نیمه دوم سال چه سرنوشتی دارد؟

یکی از فاکتورهایی که همیشه در بین سرمایه گذاران بورس کاربرد زیادی دارد نسبت p/e است. هر کدام از سرمایه گذاران به نوعی از این نسبت استفاده می کنند. برخی آن را درست و بسیاری نیز به شکل اشتباه مورد استفاده قرار می دهند. برای اینکه بتوانید از این نسبت به درستی استفاده کنید باید با مفهوم و کارکرد آن آشنایی پیدا کنید. به طور خلاصه نسبت p/e خلاصه شده عبارت price تقسیم بر eps است: price / earning per share = P/E

در فارسی اصطلاحا به نسبت p/e نسبت قیمت به درآمد هم گفته می شود (کلمه price به معنی قیمت و کلمه eps به معنی سود هر سهم است.

مفهوم نسبت p/e

نسبت p/e در واقع انتظارات سرمایه گذاران از بازدهی آینده یک دارایی را نشان می دهد.به این معنی که یک نسبت P/E کاربردی سرمایه گذار حاضر است به ازای هر ۱ ریال بازدهی که بدست می آورد، چند ریال پرداخت کند.

برای درک بهتر این مفهوم به مثال زیر توجه کنید. فرض کنید شما ۱ میلیون تومان در بانک سپرده گذاری می کنید. بانک به شما می گوید که به ازای این پولی که شما سپرده گذاری کرده اید سالیانه ۲۰% سود به شما پرداخت می کند. یعنی در ازای ۱ میلیون تومان سپرده گذاری شما، سالیانه ۲۰۰ هزار تومان سود به شما پرداخت می کند. برای اینکه در این مثال p/e را محاسبه کنید باید قیمتی که یرداخت می کنید (یعنی ۱ میلیون تومان) را به سودی که بدست می آورید (یعنی ۲۰۰ هزار تومان) تقسیم کنید: ۵ = ۲۰۰,۰۰۰ / ۱۰۰۰,۰۰۰

پس در این مثال p/e سود بانکی برابر با ۵ شده است. اینجا p/e برابر ۵ به این معنی است که شما حاضر شده اید به ازای هر ۱ ریال سودی که از بانک دریافت می کنید ۵ ریال پرداخت بکنید. برخی نیز اینگونه تفسیر می کنند که اگر p/e برابر ۵ است به این معنی است که ۵ سال زمان می برد تا سرمایه شما از طریق بازدهی های بدست آمده برگردد.

نسبت p/e در بورس

در بورس نیز مفهوم کلی p/e شبیه به همین مثالی است که گفته شد. مثلا فرض کنید شرکتی در حال حاضر ۲۰۰ تومان قیمت دارد و eps (سودی) که برای همان سال پیش بینی کرده است برابر با ۵۰ تومان است. برای محاسبه p/e این شرکت قیمت روز آن را بر سودی که دارد تقسیم می کنیم: ۴ = ۵۰ / ۲۰۰

اینجا نیز p/e برابر ۴ به این معنی است که سرمایه گذاران بورس حاضر هستند به ازای هر ۱ ریال سودی که این شرکت دارد ۴ ریال پرداخت کنند. در شکل زیر آخرین p/e شرکت فولاد مبارکه اصفهان با توجه به سودی که پیش بینی کرده برابر با ۸٫۸۴ است. این عدد از تقسیم قیمت فولاد به eps آن بدست می آید.

این مفهوم کلی نسبت p/e است. اما این عدد فقط انتظارات سرمایه گذاران از آینده سهم را به ما نشان می دهد. ولی نمی گوید که چرا سرمایه گذاران حاضر هستند برای هر ۱ ریال سود این شرکت ۸٫۸۴ ریال پرداخت کنند. همچنین به ما نمی گوید که این انتظارات سرمایه گذاران درست است یا نه. در اینجا هرچه قیمت سهم بالاتر برود p/e نیز افزایش پیدا می کند و برعکس. حال باید ابتدا ببینیم که اصلا p/e باعث بالا و پایین شدن قیمت می شود و یا اینکه تغییر قیمت باعث بالا و پایین شدن p/e می شود. به همین دلیل لازم است ابتدا یک آشنایی با کاربرد این نسبت و همچنین انواع آن داشته باشیم.

نسبت p/e چه کاربردی دارد؟

اگر بخواهیم در یک جمله و خیلی ساده بگوییم که p/e چه کاربردی دارد، می توان گفت این نسبت یکی از ابزارهایی است که برای ارزش گذاری سهام مورد استفاده قرار می گیرد. تاکید می کنیم این نسبت فقط یکی از ابزارهای ارزش گذاری سهام است، نه تنها ابزار ارزش گذاری. اما چگونه از این نسبت برای ارزش گذاری استفاده می شود؟ یکی دیگر از نام های این نسبت، ضریب سهام است. برای ارزش گذاری با استفاده از p/e باید عکس رابطه ای که توضیح دادیم مورد استفاده قرار بگیرد. به این شکل که یک p/e برای سهم محاسبه می شود، سپس در سود آن ضرب می شود و ارزش آن سهم بدست می آید: P/E * eps = price

وقتی شما ارزش سهم را با این روش محاسبه می کنید، باید ببینید که قیمت آن سهم در بازار بیشتر از قیمت محاسباتی شماست یا کمتر. اگر قیمت سهم در بازار بیشتر از این عدد باشد، یعنی آن سهم ارزنده نیست. ولی اگر قیمت سهم در بازار کمتر از این عدد باشد، به این معنی است که آن سهم ارزنده است و قابلیت رشد دارد. نکته ای که اینجا وجود دارد این است که تمام این موارد به این بستگی دارد که شما نسبت p/e را به درستی محاسبه کنید. در غیر این صورت ارزشی که برای سهام بدست می آورید اشتباه خواهد بود. نحوه محاسبه نسبت p/e یک بحث مفصل و تخصصی است که از حوصله این مقاله خارج است.

مثال برای ارزش گذاری سهم با استفاده از نسبت p/e

فرض کنید که شما با استفاده از روش های محاسبه p/e، این نسبت را برای شرکتی ۶ محاسبه کرده اید. سود (eps) این شرکت نیز برابر با ۱۰۰ تومان است. با استفاده از روشی که توضیح دادیم. ارزش این شرکت برابر است با: تومان ۶۰۰ = ۱۰۰ * ۶

حال اگر قیمت روز این سهم در بازار ۵۰۰ تومان باشد،یعنی این سهم ارزنده است و جا دارد که تا قیمت ۶۰۰ تومان رشد بکند. پس می توان اقدام به خرید آن کرد. ولی اگر قیمت آن در بازار مثلا ۷۰۰ تومان باشد به این معنی است که این سهم گران است و جا دارد که تا ۶۰۰ تومان افت بکند. پس نباید این سهم را خرید. همانطور که گفته شد تمام این موارد و استراتژی ها مستلزم این است که شما p/e سهم را به درستی محاسبه کرده باشید.

انواع p/e

p/e دنباله دار: این نوع از p/e ساده ترین شکل و همان است که در مثال ابتدای مقاله برای شما توضیح دادیم. نحوه محاسبه آن به این شکل است که قیمت روز سهم بر سود (eps) آن تقسیم می شود و p/e سهم بدست می آید. این نسبت نشان می دهد که سرمایه گذاران حاضر هستند به ازای هر ۱ ریال سود شرکت، چند ریال پرداخت کنند. پس هر چقدر قیمت سهام تغییر بکند این نسبت نیز به دنبال آن تغییر خواهد کرد.

p/e برآوردی: به این نوع از p/e، تحلیلی یا پیشتاز هم گفته می شود. این نسبت با استفاده از روش های خاص و با در نظر گرفتن عواملی از قبیل نرخ رشد سود شرکت، نرخ بهره بانکی، تورم و …. محاسبه می شود. این نسبت همانی است که در ارزش گذاری مورد استفاده قرار می گیرد. بعد از محاسبه آن، نسبت را در سود (eps) برآوردی سال آینده شرکت ضرب می کنیم و ارزش شرکت بدست می آید. اگر سود شرکت نیز توسط ما تحلیل شود و خود سود اعلامی شرکت مورد استفاده قرار نگیرد، این کامل ترین نوع ارزش گذاری بر مبنای p/e خواهد بود.

تفاوت بین p/e دنباله دار و p/e تحلیلی چیست؟

اگر خیلی ساده بخواهیم تفاوت این دو را بررسی کنیم باید بگوییم p/e دنباله دار آن چیزی است که در حال حاضر برای یک سهم وجود دارد. ولی p/e تحلیل آن p/e است که ما انتظار داریم سهم به آن برسد. مثلا p/e سهمی در بازار ۵ است (p/e دنباله دار) و ما تحلیل کرده ایم که p/e آن باید ۶ باشد (p/e تحلیلی). پس انتظار داریم که قیمت آن سهم رشد بکند تا به آن نسبت p/e مورد انتظار ما برسد.

p/e بالا و p/e پایین نشان دهنده چه چیزی هستند

وقتی p/e یک سهم بالاست، نشان دهنده این است که بازار توقع دارد که سود آن شرکت در آینده رشد پیدا بکند. اگر انتظار بازار درست باشد وقتی سود شرکت زیاد شود، مخرج فرمول محاسبه p/e نیز بزرگ شده و در نتیجه نسبت p/e سهم مجددا متعادل می شود. همچنین اگر p/e یک سهم پایین باشد، نشان دهنده این است که بازار انتظار دارد در آینده سود آن شرکت کاهش پیدا کند. اگر انتظار بازار درست باشد، وقتی سود شرکت کم شود، مخرج فرمول محاسبه p/e کوچک می شود و در نتیجه نسبت p/e مجددا متعادل می شود.

یک نکته راجب نسبت P/E

قطعا تا به حال برای شما زیاد پیش آمده که چرا با اینکه نسبت p/e سهمی بسیار پایین می باشد ولی با این حال اصلا رشد نمی کند و همواره با فشار فروش مواجه هست؟!

ما کلا دو نوع p/e داریم:

1- نسبت p/e حال حاضر سهم

2- نسبت p/e تحلیلی سهم (نسبتی که قرار است در آینده اتفاق بیفتد)

همواره روند سهم ها بر اساس p/e تحلیلی حرکت می کند یعنی به عبارت ساده تر ملاک حرکت یک سهم نسبت p/e آینده ی سهم می باشد نه p/e حال حاضر!

بنابراین وقتی سهمی p/e پایینی دارد ولی همیشه نسبت P/E کاربردی با فشار فروش و همینطور افت قیمتی مواجه هست به خاطر این است که سهامداران انتظار دارند که وضعیت بنیادی و سود آوری شرکت در آینده افت بکند و به تبع این موضوع باعث بدتر شدن وضعیت p/e سهم خواهد شد.

البته حالت دیگری هم وجود دارد که باعث عدم رشد سهم های با p/e پایین می شود و آن هم وجود عاملی به نام جو کلی بازار هست.

اگر جو کلی بازار همراه با فشار فروش سنگین باشد این موضوع باعث می شود که همه ی سهم های خوب و بد باهم افت قیمتی داشته باشند ولی در کل این حالت گذرا خواهد بود چرا که بعد بهبودی وضعیت کلی بازار همه چیز عادی خواهد شد و آن موقع سهم های با p/e پایین راه خود را جدا کرده و همه چیز به سمت ارزش واقعی خود حرکت خواهد کرد.

آموزش p/e

اگر شما حتی برای مدت کمی در بورس فعالیت کرده باشید، حتما جملاتی مثل : p/e این سهم پایینه، p/e این سهم چندوقته خیلی بالا رفته، p/e این سهم خیلی مناسبه و…. به گوش شما خورده است. نسبت p/e یکی از اصطلاحاتی است که کاربرد زیادی در بین سرمایه گذاران بورس دارد. برای بسیاری از افرادی که آشنایی زیادی با این نسبت ندارند سوال است که این نسبت p/e چیست و چرا انقدر در بین سرمایه گذاران بورس کاربرد دارد.

نسبت p/e به چه معناست؟

یکی از فاکتورهایی که همیشه در بین سرمایه گذاران بورس کاربرد زیادی دارد نسبت p/e است. هر کدام از سرمایه گذاران به نوعی از این نسبت استفاده می کنند. برخی آن را درست و بسیاری نیز به شکل اشتباه مورد استفاده قرار می دهند. برای اینکه بتوانید از این نسبت به درستی استفاده کنید باید با مفهوم و کارکرد آن آشنایی پیدا کنید. به طور خلاصه نسبت p/e خلاصه شده عبارت price تقسیم بر eps است:
price / earning per share = P/E

در فارسی اصطلاحا به نسبت p/e نسبت قیمت به درآمد نیز گفته می شود.
(کلمه price به معنی قیمت و کلمه eps به معنی سود هر سهم است).

مفهوم نسبت p/e

نسبت p/e در واقع انتظارات سرمایه گذاران از بازدهی آینده یک دارایی را به ما نشان می دهد.به این معنی که یک سرمایه گذار حاضر است به ازای هر ۱ ریال بازدهی که بدست می آورد، چند ریال پرداخت کند. برای درک بهتر این مفهوم به مثال زیر توجه کنید. فرض کنید شما ۱ میلیون تومان در بانک سپرده گذاری می کنید. بانک به شما می گوید که به ازای این پولی که شما سپرده گذاری کرده اید سالیانه ۲۰% سود به شما پرداخت می کند. یعنی در ازای ۱ میلیون تومان سپرده گذاری شما، سالیانه ۲۰۰ هزار تومان سود به شما پرداخت می کند. برای اینکه در این مثال p/e را محاسبه کنید باید قیمتی که یرداخت می کنید (یعنی ۱ میلیون تومان) را به سودی که بدست می آورید (یعنی ۲۰۰ هزار تومان) تقسیم کنید:
۵ = ۲۰۰,۰۰۰ / ۱۰۰۰,۰۰۰

پس در این مثال p/e سود بانکی برابر با ۵ شده است. اینجا p/e برابر ۵ به این معنی است که شما حاضر شده اید به ازای هر ۱ ریال سودی که از بانک دریافت می کنید ۵ ریال پرداخت بکنید. برخی نیز اینگونه تفسیر می کنند که اگر p/e برابر ۵ است به این معنی است که ۵ سال زمان می برد تا سرمایه شما از طریق بازدهی های بدست آمده برگردد.

نسبت p/e در بورس

در بورس نیز مفهوم کلی p/e شبیه به همین مثالی است که گفته شد. مثلا فرض کنید شرکتی در حال حاضر ۲۰۰ تومان قیمت دارد و eps (سودی) که برای سال جاری پیش بینی کرده است برابر با ۵۰ تومان است. برای محاسبه p/e این شرکت قیمت روز آن را بر سودی که دارد تقسیم می کنیم: ۴ = ۵۰ / ۲۰۰

اینجا نیز p/e برابر ۴ به این معنی است که سرمایه گذاران بورس حاضر هستند به ازای هر ۱ ریال سودی که این شرکت دارد ۴ ریال پرداخت کنند.

این مفهوم کلی نسبت p/e است. اما این عدد فقط انتظارات سرمایه گذاران از آینده سهم را به ما نشان می دهد. ولی نمی گوید که چرا سرمایه گذاران حاضر هستند برای هر ۱ ریال سود این شرکت ۸٫۸۴ ریال پرداخت کنند. همچنین به ما نمی گوید که این انتظارات سرمایه گذاران درست است یا نه. در اینجا هرچه قیمت سهم بالاتر برود p/e نیز افزایش پیدا می کند و برعکس. حال باید ابتدا ببینیم که اصلا p/e باعث بالا و پایین شدن قیمت می شود و یا اینکه تغییر قیمت باعث بالا و پایین شدن p/e می شود. به همین دلیل لازم است ابتدا یک آشنایی با کاربرد این نسبت و همچنین انواع آن داشته باشیم.

نسبت p/e چه کاربردی دارد؟

اگر بخواهیم در یک جمله و خیلی ساده بگوییم که p/e چه کاربردی دارد، می توان گفت این نسبت یکی از ابزارهایی است که برای ارزش گذاری سهام مورد استفاده قرار می گیرد. تاکید می کنیم این نسبت فقط یکی از ابزارهای ارزش گذاری سهام است.