تفاوت بین حساب سپرده جاری

ماهیت حساب در حسابداری (توضیح کامل ماهیت حسابهای بدهکار و بستانکار)

به‌طور کلی اصلی ترین معادله حسابداری شامل بخش دارایی ها در سمت راست و بدهی ها و سرمایه در سمت چپ است:

دارایی = بدهی + سرمایه

برای تشخیص، ماهیت حسابهای بدهکار و بستانکار می‌توان گفت، حساب هایی که متعلق به سمت راست معادله حسابداری باشند “حساب با ماهیت بدهکار” گفته می شود؛ مثل موجودی نقد و بانک ، حساب های دریافتنی ، موجودی کالا ، دارایی های ثابت ، هزینه ها و بهای تمام شده.

به حساب هایی که متعلق به سمت چپ معادله حسابداری باشند “حساب با ماهیت بستانکار” گفته می شود؛ مثل حساب های پرداختنی ، تسهیلات ، سرمایه ، درآمد و فروش .

هر فعالیت موثر، بر معادله اصلی حسابداری، می‌تواند باعث افزایش یا کاهش این حساب‌ها شود. نحوه ثبت افزایش یا کاهش هر حساب نیز، به ماهیت آن بستگی دارد.

افزایش در حساب های با ماهیت بدهکار، در ستون بدهکار ثبت می شود و کاهش در حساب های با ماهیت بدهکار در ستون بستانکار ثبت می شود. به زبان ساده‌تر، افزایش هر دارایی، در سمت راست حساب آن (بدهکار) ثبت خواهد شد. کاهش هر دارایی نیز، روی سمت چپ حساب (بستانکار) تاثیر دارد.

اما افزایش در حساب هایی با ماهیت بستانکار در ستون بستانکار ثبت می شود و کاهش در حساب های با ماهیت بستانکار در ستون بدهکار ثبت می شود.

پس با توجه به صحبت‌های گفته شده می‌توان گفت که ماهیت حسابهای پرداختنی یا ماهیت حساب سرمایه، بستانکار یا در اصطلاح (بس) و ماهیت پیش پرداخت بدهکار یا در اصطلاح (بد) است.

ماهیت حسابها

ماهیت تمام حسابها در حسابداری؛ معرفی حسابهای موقت

حسابهای موقت یا سود و زیانی، حسابهایی هستند که با پایان یافتن دوره مالی با یک حساب واسطه بسته شده و مانده آن‌ها به دوره مالی بعد انتقال نمی یابد. برخی از حساب‌های موقت می‌توانند، حساب سرمایه را تغییر دهند.

حسابهای مربوط به صورت سود و زیان جزء حسابهای موقت هستند، زیرا مانده این حسابها ( درآمد/فروش ، خرید ، هزینه های مستقیم خرید ، برگشت از فروش و تخفیفات ، برگشت از خرید و تخفیفات ، تخفیفات نقدی خرید و فروش و کلیه هزینه ها ) به حساب خلاصه سود و زیان که همان حساب واسطه هست بسته می شوند.

مانده حساب خلاصه سود و زیان ، سود یا زیان ویژه دوره مالی است که به حساب سود و زیان انباشته که یک حساب دائمی است انتقال می یابد. در نتیجه در پایان دوره مالی ، مانده ای از این حسابها وجود ندارد که به دوره مالی بعد منتقل گردد. ماهیت درآمد در حسابداری بستانکار است.

ماهیت هزینه در حسابداری

آموزش ماهیت حسابها در حسابداری؛ حسابهای دائمی (انواع حسابهای ترازنامه ای)

حسابهای دائمی یا ترازنامه ای همانطوری که از نامشان پیداست ، دائمی اند. بعبارتی مانده آنها مربوط به یک دوره مالی نبوده و در پایان هر دوره مالی مانده آنها به دوره مالی بعد انتقال می یابد. می‌توان گفت که کلیه حساب‌های موجود در ترازنامه، جزو حساب‌های دائمی محسوب می‌شوند. به همین دلیل بوده که نام دیگر آن‌ها، حساب ترازنامه‌ای است.

حسابهای موجودی نقد و بانک ، حسابهای دریافتنی/پرداختنی ، موجودی مواد و کالا ، پیش دریافتها و پیش پرداختها از این دسته اند.

اما ماهیت حسابهای دائم حسابداری چیست؟ ماهیت حساب های دریافتنی، ماهیت حساب خرید و ماهیت حساب بانک، بدهکار است. ماهیت حساب فروش و ماهیت پیش دریافت فروش هم بستانکار است.

ماهیت پیش پرداخت

ماهیت های حسابداری حسابهای مخلوط

این حسابها همانطوری که از نامشان پیداست ، مخلوطی از حسابهای دائمی و موقتی اند. بدین ترتیب در پایان دوره مالی ، با استفاده از تعدیلات، آن قسمت از مانده حساب را که جزء حسابهای موقتی است باید به عنوان درآمد/هزینه دوره شناسایی شود و به خلاصه سود و زیان بسته می شوند و الباقی که جزء حسابهای دائمی است به ترازنامه پایان دوره انتقال می یابد.

پیش تفاوت بین حساب سپرده جاری پرداختهای هزینه ، پیش دریافتهای درآمد نمونه ای از حسابهای مخلوط هستند. ماهیت پیش پرداخت و پیش دریافت به ترتیب بدهکار و بستانکار است.

تفاوت تراز آزمایشی با ترازنامه

در تراز آزمایشی مانده تمام حساب ھا “نمایش” داده می شود ، اعم از حساب ھای دائم و موقت که می تواند بسته به نوع کدینگ شرکت در سطح حسابهای کل ، معین و تفضیل تهیه گردد و معمولا هم در پایان هر ماه از سیستم مالی اخذ میگردد ولی در ترازنامه فقط مانده حساب ھای دائمی شرکت آنهم در پایان هر دوره مالی “گزارش” می گردد. بعبارت دیگر ترازنامه گزارشی است که مانده گروه داراییهای شرکت ( موجودی نقد ، حسابهای دریافتنی ، موجودی کالا و…) در سمت راست و مانده بدهی ها و سرمایه شرکت در سمت چپ گزارش میگردد. در تعریفی دیگر می‌توان گفت که ترازنامه صورتی است که در آن دارایی‌ها، بدهی‌ها و سرمایه یک موسسه، در پایان یک دوره مالی آورده شده و به این ترتیب وضعیت مالی موسسه، در یک دوره مالی معین مشخص می‌شود.

ماهیت حساب ها

تفاوت بهای تمام شده کالای ساخته شده با بهای تمام شده کالای فروش رفته

بهای تمام شده کالای ساخته شده به نوعی شامل موجودی مواد اولیه ، دستمزد و سربار های ساخت است که در قسمت راست ترازنامه تحت عنوان موجودی کالا با ماهیت دارایی نگهداری می شود.

زمانی که محصول به فروش می رسد بهای تمام شده کالای ساخته شده از انبار خارج می شود و به بهای تمام شده کالای فروش رفته تبدیل می گردد که به نوعی در صورت حساب سود و زیان کاهنده حساب درآمد فروش است.

به روایتی بهای تمام شده کالای ساخته شده یک حساب دائمی و بهای تمام شده کالای فروش رفته یک حساب موقت می باشد. معمولا بهای تمام شده کالای فروش رفته، در پایان دوره مالی محاسبه می‌شود. در هر بخش از مقاله، به صورت جزئی به ماهیت های بدهکار و بستانکار هر حساب دائمی و موقت اشاره کردیم. در ادامه قصد داریم، به طور مفصل به ماهیت حسابها در حسابداری بپردازیم.

ماهیت حساب ها در حسابداری

ماهیت فروش در حسابداری

موسسات بازرگانی با فروش کالای خود درآمد کسب می کنند که درآمد حاصله در حساب فروش یا فروش کالا ثبت می شود. حساب فروش حسابی است که معادل قیمت فروش کالاهایی که در طول دوره مالی به طور نقد یا نسیه به فروش می رسند بستانکار می شود. ماهیت فروش در حسابداری بستانکار بوده و با ثبت بستانکار افزاش یافته و با ثبت بدهکار کاهش می یابد.

ماهیت پیش پرداخت در حسابداری

در مواردی ممکن است قبل از اینکه هزینه ای اتفاق بیافتد وجه کل هزینه برای مدتی بعد بطور یکجا پرداخت شود. مثل پرداخت اجاره ۶ تفاوت بین حساب سپرده جاری ماه آینده دفتر یا محل کار و یا پرداخت حق بیمه یکساله ساختمان که در این موارد چون هنوز هزینه ای اتفاق نیافتاده، مبلغ پرداختی را در حسابی تحت عنوان پیش پرداخت ثبت می‌کنیم.

در زمانی که هزینه اتفاق افتاد یعنی مدت آن سپری شد از این حساب خارج و به حساب هزینه سال منظور میشود. بنابراین ماهیت پیش پرداخت در حسابداری بدهکار است. توجه داشته باشید که مانده حساب پیش پرداخت جزو داریی های جاری و یک حساب دائمی است.

ماهیت درآمد در حسابداری

درآمد حاصل فروش کالا یا خدمات به مشتریان می باشد که باعث افزایش سرمایه می شود. باید بدانیم ماهیت درآمد در حسابداری همیشه بستانکار است و با ثبت بستانکار افزایش می یابد .

ماهیت خرید در حسابداری

حساب خرید حسابی است که بهای کالاهای خریداری شده در یک دوره مالی اعم از خرید نقد یا نسیه در آن ثبت می گردد و در واقع با خرید کالا ثبت بدهکار می گردد. ماهیت خرید در حسابداری، بدهکار بوده که با ثبت بدهکار افزایش و با ثبت بستانکار کاهش خواهد یافت.

ماهیت حساب دریافتنی در حسابداری

حسابهای دریافتنی نشان دهنده مطالبات واحد تجاری از اشخاص و شرکت ها می باشد. این حساب ممکن است از فروش کالا یا ارائه خدمات، پرداخت مساعده، پرداخت وام یا مواردی از این قبیل ایجاد شود. با توجه به اینکه حسابهای دریافتنی جز دارایی‎های واحد اقتصادی می‎باشد و دارایی ها نیز ماهیت بدهکار دارند ماهیت حسابهای دریافتنی هم بدهکار می‎باشد.

آشنایی با ماهیت حساب ها در حسابداری

در این مقاله به توضیح کامل ماهیت حسابها در حسابداری پرداختیم. ماهیت فروش در حسابداری، ماهیت پیش دریافت و ماهیت حسابهای پرداختنی و…را به طور کامل توضیح دادیم. اگر هنوز ابهامی در رابطه با ماهیت حساب‌ها در حسابداری دارید، یا حتی در مورد نرم افزار حسابداری سپیدار سوالی دارید، آن را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید. همکاران ما پاسخگوی شما خواهند بود.

در ادامه این مقاله پیشنهاد می کنیم مقالات زیر را حتما بخوانید:

آموزش بستن حساب ها و صدور سند اختتامیه/افتتاحیه در سپیدار
الفبای حسابداری (قسمت دوم)
نحوه تهیه فایل خرید و فروش فصلی در نرم افزار سپیدار

نرم افزار حسابداری شرکتی سپیدار همکاران سیستم، با چهار بسته‌‌ی تولیدی، خدماتی، بازرگانی و پیمانکاری، برای مدیریت چابک‌تر شرکت‌های کوچک طراحی شده است و متناسب با نیازهای این کسب‌وکارها، کاربری بسیار ساده‌ای دارد.

تفاوت دو حساب اندوخته و ذخیره

اندوخته مبلغ مشخصی، مثلا نسبتی از سرمایه می باشد که باید قبل از تقسیم سود در حساب جداگانه ای نگه داری شود و این مبلغ را از چرخه دارایی شرکت برداشت نکنند. زمان مشخصی هم برای برداشت آن وجود ندارد.

مبلغ اندوخته، بر اساس قانون و تصمیم سهامداران شرکت دارای میزان مشخصی می باشد و در هر سال به میزان 5% سود سال جاری در نظر گرفته می شود و این کار تا رسیدن به میزان 10% سرمایه شرکت الزامی می باشد و بیشتر از این 10% اختیاری است.

ذخیره منبعی از هزینه های تحقق یافته پرداخت نشده می باشد و دارای سقف مشخصی هم نیست. همچنین، تصمیم سهامداران شرکت در مشخص کردن میزان آن نقشی ندارد. دقت داشته باشید که ذخیره ذکر هزینه های گذشته است ولی اندوخته با هزینه زمان گذشته ارتباطی ندارد.

کاربرد اصطلاح اندوخته:

اندوخته، اختصاص و محدودیت در سود انباشته شده می باشد و بر اساس پیشنهادات هیات مدیره، تصویب مجمع عمومی، رعایت مفاد قراردادها و الزامات قانونی انجام می شود.

نمایش جداگانه این سود در ترازنامه، از شیوه های گزارشگری و محدودیت در سود انباشته می باشد. این محدودیت و اختصاص سود انباشته، اندوخته نام دارد. به عنوان مثال می توان به اندوخته قانونی، اندوخته احتیاطی و یا عمومی، اندوخته اختیاری و یا … اشاره کرد.

کاربرد اصطلاح اندوخته

کاربرد اصطلاح ذخیره:

این اصطلاح برای حساب های دارایی که نشان دهنده کاهش شناسایی شده در بهای تمام شده می باشد به کار می رود و باعث تبدیل دارایی های ذکر شده به خالص ارزش بازیافتی می شود. به عنوان مثال می توان به ذخیره مطالبات مشکوک الوصول، ذخیره کاهش ارزش موجودی ها و سرمایه گذاری ها اشاره کرد.

به این نکته توجه داشته باشید که اگرچه استهلاک انباشته شده به عنوان دارایی می باشد، ولی به داشتن تفاوت در دارایی های ثابت مشهود مانند: استهلاک، کاهش ارزش دارایی های ثابت مشهود به حساب نمی آیند و در اصطلاح ذخیره قرار نمی گیرند.

تفاوت حساب اندوخته و ذخیره در حسابداری:

اندوخته مبلغی از یک منبع مشخص می باشد و قبل از تقسیم سود در حساب جداگانه ای به دلیل عدم خروج از چرخه دارایی شرکت، نگه داری می شود.
برای آزاد شدن مبلغ اندوخته زمان مشخصی تعیین نشده است و سقف آن هم بر اساس قانون و تصمیم سهامداران مشخص می شود. برای ایجاد اندوخته باید سودی موجود باشد، ولی برای ایجاد ذخیره الزامی بر سود نیست.
برای اندوخته در هر سال 5% سود سال جاری در نظر گرفته می شود و ممکن است که تا 10% هم برسد، ولی بیشتر از این میزان اختیاری می باشد.
ذخیره منبعی از هزینه های تحقق یافته پرداخت نشده می باشد و دارای سقف مشخصی نیست و برای مشخص کردن میزان آن نیز، تصمیم سهامداران نقشی ندارد.
ذخیره اشاره به هزینه های گذشته دارد، در صورتی که اندوخته با هزینه های زمان گذشته ارتباطی ندارد.
ذخیره در صورت مشخص شدن: تعهد فعلی واحد تجاری که در نتیجه رویدادهای گذشته ایجاد شده باشد، برای تسویه تعهد تحمیل شده منافع اقتصادی خارج شده باشد و مبلغ تعهد قابل برآورد باشد، شناسایی می شود.

کاربرد اصطلاح ذخیره

اندوخته، مبلغی است که برای تقویت نیروی مالی شرکت، ملاحظات مدیریتی، الزامات قانونی، حفظ حقوق بستانکاران و یا استفاده از مزایای مالیاتی از سود قابل تقسیم شرکت ها کم می شود.
اندوخته نشان دهنده یک سری مبالغ موجود شرکت می باشد که تقسیم آن بین سهامداران محدود و یا ممنوع می باشد.
تفاوت بین ذخیره و اندوخته در محل احتساب آن ها می باشد. منبع احتساب ذخیره از محل هزینه های جاری شرکت می باشد و به عنوان مخزن هزینه های تحقق یافته است. منبع احتساب اندوخته، سود بعد از کم کردن زیان انباشته سنوات قبل محاسبه در حساب ها می باشد.
به وجود آمدن ذخیره، همراه با افزایش هزینه وکم شدن سود ویژه و در نتیجه کم شدن مالیات بر درآمد واحد تجاری می باشد.
اندوخته باعث کاهش سود خالص قابل تخصیص، در واقع سود پس از کسر مالیات می باشد. به طور کلی طرف حساب ثبت ذخیره، حساب های هزینه و طرف حساب ثبت اندوخته، حساب سود و زیان انباشته می باشد.
موجود بودن حساب اندوخته به حساب سود بستگی دارد، ولی برای موجودیت ذخیره چنین حسابی الزامی نمی باشد.

موسسه مالیات ها شما را به خواندن مقاله قانون فرض تفکیک شخصیت دعوت می نماید.

دستورالعمل نحوه ثبت و نگهداری وجوه واریزی نامشخص و چک‌های بین راهی

وجوه نامشخص به وجوهی اطلاق می‌شود که ظرف 3 ماه از تاریخ واریز آن به حساب‌های اعتبارات جاری/ تملک سرمایه‌ای علت واریز و همچنین مشخصات واریز کننده وجوه مزبور معین نشده باشد.

چکهای بین راهی به چکهایی اطلاق می‌شود که ذینفع ظرف مدت 6 ماه از تاریخ صدور آن جهت وصول چک به بانک مراجعه ننموده است.

الف: وجوه واریزی نامشخص

1- درمورد وجوه فاقد مشخصات واریز کننده به حسابهای بانکی اعتبارات جاری و تملک سرمایه‌ای پس‌از انجام پیگیری‌های لازم و مشخص نشدن واریز کننده ابتدا ثبت زیر در دفاتر انجام می‌شود.