محاسبه حق امتیاز

بسم الله الرحمن الرحیم
=منتخبی از اخبار روزانه - با اولویت اخبار آموزش و پرورش - را جهت مطالعه همکاران و دوستان بازنشر می دهم.
=انتشار این مطالب الزاما به معنی تایید تمام آنها نیست. خوانندگان می توانند با ارسال نظرات خود، مطالب درج شده را تایید یا نقد کنند.
=شما نیز می توانید مطالب مورد نظر خود را -با درج آدرس آن در قسمت نظرات- پیشنهاد فرمایید.
=نظرات حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های اسلامی منتشر نمی‌شود.--( حسن نوروزی )

علمی و آموزشی وفرهنگی

نحوه ی محاسبه حق شغل و شاغل برای طبقه های مختلف و رتبه ها

نحوه ی محاسبه حق شغل و شاغل برای طبقه های مختلف و رتبه ها در قانون مدیریت خدمات کشوری ؛امیدوارم با مطالعه دقیق جدول بتوانید پاسخ سوالات خودتان را در هر طبقه و رتبه محاسبه نمایید.

امتياز حق شغل مشاغل دستگاه هاي اجرايي ، بر اساس اهميت و پيچيدگي وظايف و مسئوليت ها ، سطح تخصص و مهارت هاي مورد نياز ، بر اساس جدول به شرح ذيل تعيين مي شود :

جدول حق شغل و شاغل

طبقات جدول و رتبه هاي شغلي

تبصره : امتياز حق شغل مشاغل آموزشي تمام وقت وزارت آموزش و پرورش و مشاغل بهداشتي و درماني وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکي ، با توجه به طبقه و رتبه شغلي مربوط با ضريب (1/1) محاسبه مي شود . ( برای مثال اگر فردی حایز طبقه شغلی 7 شود واگر در رتبه ی مقدماتی باشد امتیاز حق شغل نامبرده 3960 می شود که در ضریب ریالی سال 1392 : 1006 ریال محاسبه می گردد که: مبلغ 3983760ریال حق شغل او خواهد بود.)

امتياز حق شاغل کارمندان بر اساس عوامل تحصيلات ، سنوات خدمت ، تجربه ، دوره هاي آموزشي و مهارت ها و توانايي هاي فردي بر اساس جدول ذيل تعيين مي شود :

محاسبه امتیاز نهایی معلمان برای رتبه‌ بندی

رئیس مرکز سنجش وزارت آموزش و پرورش گفت: امتیاز نهایی معلمان در رتبه‌بندی براساس امتیازات خودارزیابی، مدارک و مستندات بارگذاری شده در .

رئیس مرکز سنجش وزارت آموزش و پرورش گفت: امتیاز نهایی معلمان در رتبه‌بندی براساس امتیازات خودارزیابی، مدارک و مستندات بارگذاری شده در سامانه و بررسی ارزیابان است.

رتبه‌بندی معلمان وارد فاز اجرایی شد و سامانه رتبه‌بندی معلمان به‌آدرس rtb.medu.ir فعال است و معلمان با توجه به زمان‌بندی اعلام‌شده باید اطلاعات خود را در سامانه رتبه‌بندی به‌آدرس rtb.medu.ir بارگذاری کنند.

تمام معلمان که در حکم پرسنلی آن‌ها از کلمات معادل «معلم، آموزگار، دبیر، هنرآموز، مربی امور تربیتی و. » استفاده شده، امکان ورود به سامانه و تکمیل فرم‌ها را دارند.

طبق اعلام کارگروه رتبه‌بندی معلمان، فرصت بارگذاری مدارک در سامانه رتبه‌بندی معلمان تا پایان روز جمعه ۲۵ شهریور ۱۴۰۱ تمدید شد. همچنین افرادی که ثبت نهایی کرده‎اند، اما قصد ویرایش اطلاعات خود را دارند می‎‌توانند مجدد در مهلت تمدید شده نسبت به اضافه یا کم کردن اطلاعات خود اقدام کنند.

هم‌اکنون محسن زارعی رئیس مرکز سنجش وزارت آموزش و پرورش در مورد فرهنگیان مشمول قانون نظام رتبه‌بندی معلمان گفت: براساس آیین‌نامه اجرایی قانون رتبه‌بندی لازم است معلمان مدارک، مستندات و دلالت‎های خود را مطابق راهنما و براساس مصادیق تعریف شده در سامانه رتبه‌بندی به نشانی RTB.medu.ir بارگذاری کنند.

وی افزود: شواهد و مدارک بارگذاری شده، پس از بررسی و تکمیل توسط مدیران مدارس در پرونده الکترونیکی هر فرد ثبت شده و در مرحله بعد توسط ارزیابان بررسی و براساس دستورالعمل ارزیابی و امتیازات معین می‎شود.

رئیس مرکز سنجش وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: امتیاز نهایی هر فرد براساس شیوه‌نامه اجرایی نظام رتبه‌بندی محاسبه می‎شود و ملاک آن، امتیازات خودارزیابی، مدارک و مستندات بارگذاری شده در سامانه و همچنین بررسی ارزیابان است‌که مطابق الگو‌های سنجش شایستگی‎های عمومی، تخصصی و حرفه‌ای انجام می‎شود.

زارعی متذکر شد: ضرورت دارد آن گروه از معلمانی که تاکنون دراین خصوص اقدام نکرده‎اند، در فرصت باقی‎مانده ضمن مراجعه به سامانه و با استفاده از راهنمای مربوط که در پایگاه اطلاع رسانی وزارت آموزش و پرورش در قسمت خدمات الکترونیک در بخش مربوط به رتبه بندی معلمان قرار دارد، اقدامات لازم را انجام دهند.

همچنین ثبت‌نام از متقاضیان ارزیابی حرفه‎ای از طریق سامانه ثبت‌نام ارزیابان رتبه بندی معلمان در پورتال وزارت آموزش و پرورش به آدرس medu.ir میسر است.

متقاضیان می‌توانند نسبت به ثبت‌نام در سامانه مذکور اقدام کنند. معلمان شاغل و بازنشسته و اعضای هیئت علمی شاغل دانشگاه فرهنگیان یا بازنشسته با مدرک کارشناسی ارشد و بالاتر در رشته‎ های: علوم تربیتی، مشاوره و روانشناسی که آشنا به فناوری اطلاعات و ارتباطات، دارای انضباط کاری، تحلیل‎گر و دارای روحیه استدلال، پاسخگو نسبت به عملکرد، مسئولیت‎ پذیر، دارای توانایی در نگارش و مهارت‎‌های نوشتاری و صبور و دارای سعه صدر هستند، می‎توانند برای شرکت در دوره تربیت ارزیاب رتبه‌بندی معلمان ثبت‌نام کنند.

قیمت کنتور آب ،هزینه انشعاب آب در 1400

ساختن خانه و یک سرپناه ساده نیست. در کنار ساخت دیوارها و سقف و نصب در و پنجره ،لوله کشی آب هم باید انجام شود. اما لوله کشی آب یک طرف این قضیه است. چون دریافت انشعاب آب نیاز به پروسه طولانی دارد. برای آن که با این پروسه و قیمت کنتور آب آشنا شوید ابتدا باید بدانید که کنتور آب چیست ؟ چرا لازم است؟ چه مدل هایی دارد؟ و بهتر است چطور تهیه شود. همچنین کمی در مورد خود کنتورها و معایب و محاسن شان هم برایتان در این مقاله توضیحاتی ارائه شده است.

متاسفانه هزینه انشعاب کنتور آب در شهرهای مختلف متفاوت است و نرخ ثابتی برای آن وجود ندارد. طبق گزارش های مردمی ، هزینه ها کاملا متفاوت هستند.

دریافت انشعاب آب شهری و هزینه آن

در تعریف دریافت انشعاب آب شهری باید گفت حق استفاده از شبکه آب رسانی کشور که در آیین نامه عملیاتی شرکت آب و فاضلاب چنین بیان شده است : “در دسترس قرار دادن و فراهم بودن امکان برداشت و استفاده آب از شبکه آبرسانی توسط انشعاب آب و وسایل اندازه گیری(کنتور)، با ظرفیت مشخص و با فشار مقرر و کیفیت مناسب(در نقطه تحویل) اعم از اینکه مشترک از این ظرفیت استفاده نماید یا ننماید. (بند 17 – 4 آئین نامه عملیاتی)”

دریافت انشعاب آب یا حق انشعاب آب نیاز به درخواست از طرف مشترک یا کسی که می خواهد این حق را داشته باشد، دارد. در اولین مرحله باید به چند کار انجام دهد. اولین کار آماده کردن و ارائه دادن مدارک زیر جهت درخواست حق انشعاب است.

• سند مالکیت، قولنامه معتبر یا پروانه ساختمانی
• مجوز حفاری از دستگاه‌های مرتبط
• شناسنامه و کارت ملی مالک یا مالکین

در یک تعریف کلی باید گفت کنتور آب، وسیله اندازه گیری حجم آب عبوری از یک مسیر است که در تعاریف کامل تر وسیله ای جهت اندازه گیری پیوسته، ذخیره سازی اطلاعات و نمایش حجم آب عبوری از یک مسیر محسوب می شود. در این دو تعریف یک نگاه ساده به کنتور وجود دارد. حجم آب عبوری از یک مسیر باید اندازه گیری شود تا هزینه مصرفی یک خانوار در زمینه آب به دست بیاید. بدین منظور در ابتدای لوله ای که به خانه وارد می شود یک کنتور وصل می گردد. کنتورها دارای مکانیزم اندازه گیری، مکانیزم تبدیل و مکانیزم شمارنده هستند.

همانطور که می دانید کنتور باید به لوله آبی وصل شود که شرکت آب و فاضلاب شهر تا در خانه شما کشیده است. این کنتور مقدار حجم مصرفی آب شما را برای شرکت آب و فاضلاب مشخص می کند. اگر قبل از نصب کنتور آب به طرق دیگری مصرف شود به پای شما محاسبه نخواهد شد. عددی که کنتور نشان می دهد ملاک مصرف شما قرار می گیرد.

کنتور آب از چه اجزایی تشکیل شده است ؟

در مصرف آب بصورت مسکونی یا اداری یا تجاری ، فرقی ندارد که شما جز کدامیک هستید. مصرف آب برای شما وجود دارد. اما در صورتی که اداری یا تجاری یا تولیدی باشید نوع و روش محاسبه مصرف شما متغییر است. این بدان جهت است که بخش های تولیدی نسبت به مسکن بیشتر آب مصرف می کنند. در این بخش گاها به آب نیازی اساسی است مانند زراعت یا این که مصرف آب فرع بر تولید است و در فرایند تولید خیلی تاثیر گذار نیست مانند تولید گوشی موبایل. با این حال هر دو به اندازه خود آب مصرف می کنند و از این جهت که تولیدی هستند باید نوع دیگری در هزینه آن محاسبه صورت بگیرد. مثلا برخی کشور ها به تولیدکنندگان بها داده و هزینه آب آنها را کمتر محاسبه می کنند تا به ایشان در امر تولید کمک شود. اما برخی کشور ها با بالابردن هزینه آب برای تولیدی ها کاهش مصرف آب را خواهان اند که هر کدام روش های متفاوتی است. حال که با تعریف کنتور آب آشنا شدید و دیدید که برای اندازه گیری پیوسته، ذخیره سازی اطلاعات و نمایش حجم آب عبوری از محاسبه حق امتیاز محاسبه حق امتیاز داخل مسیر لوله آب است باید بدانیم که کنتور چه اجزایی دارد؟

• یک ترانسدیوسر اندازه گیری
• یک محاسبه گر (شامل وسایل تنظیم یا تصحیح در صورت وجود)
• یک بخش نشانه

این سه بخش در داخل محفظه های مختلفی قرار دارد و یک کنتور آب ممکن است به صورت کنتور محاسبه حق امتیاز ترکیبی باشد که همه این اجزا در کنار هم باشند. در تعریف دیگر این سه بخش را :

• بخش اندازه‌گیرنده
• بخش شمارنده
• بخش نمایش‌دهنده

می گویند که بخش اول مقدار آب را اندازه گیری می کند. بخش دوم آن را می شمارد و بخش سوم مقدار را نمایش می دهد. هر سه این بخش ها در زمان عبور آب از لوله ثبت کننده مقدار آب مصرفی هستند.

کنتور هوشمند آب و تفکیک مصرف مشترکین

کنترل آب مصرفی با روش های جدید امکان پذیر شده است. به نوعی می توان بصورت هوشمند مصرف مشترکین را کنترل و تفکیک کرد. با یک سری دستگاه ها که روی کنتورهای مکانیکی نصب می شود میزان مصرف را به صورت دائمی می شود مانیتور کرد. در این روش قرائت کنتور های خانگی تفکیک شده برای مصرف کنندگان یک مجتمع از روش های دیگر بهتر است. این روش بیشتر برای ساختمان هایی با تعداد زیاد واحد کاربرد دارد که مصرف هر کدام را مشخص می کند. اما این تکنولوژی هنوز در ایران کاربردی نیست و خیلی از مجتمع ها آب مشاع دارند و در ازای مصرف شارژ ماهیانه پرداخت می کنند. تعدادی از ساختمان ها که اکثرا مسکونی هستند نیز از کنتور مجزا استفاده می کنند.

کنتور آب دیجیتال

تکنولوژی دیگری که امروزه در ساختمان ها کاربرد دارد کنتور آب دیجیتال از تجهیزات کاربردی مهم برای تعیین میزان آب مصرفی در ساختمان می باشد. این کنتور با نصب شدن بر مسیر آب و کنترل جریان عبوری مقدار مصرف خانوار یا واحد را محاسبه می کند. نحوه عملکرد کنتور آب دیجیتال به این شکل بوده که سنسور روی کنتور به نمایشگر وصل است و در ازای مقدار آب خروجی یک عدد مشخص را روی نمایشگر نشان می‌دهد. از معایب این کنتور می توان گفت که این کنتور کوچکترین جریان عبوری را مانند سایر جریان ها حساب می کند و اگر حتی خانواده ای کمتر از میزان ماهیانه خود مصرف کنند باز هم به همان اندازه باید هزینه پرداخت کنند. این دقیقا خلاف کنتورهای سنتی است که در آن مقدار حجم عبوری محاسبه می شد و چون حجم کم می شد شمارنده هم کند حرکت می کرد.

نتیجه گیری

در این مقاله با کنتور آب ، روش دریافت و هزینه انشعاب آب آشنا شدید. در پایان قیمت یک کنتور آب شهری بصورت سنی و دیجیتال را با توجه به سایت های مطرح برای شما بیان کردیم. این مقاله نشان داد که گرفتن انشعاب کار آسانی نیست و باید برای آن اقداماتی انجام داد. همچنین باید با روش کار کنتور آب و نصب آن پس از دریافت انشعاب آشنا باشید تا بتوانید به موقع حق انشعاب خود را پرداخت کنید. خیلی از پروسه های توضیح داده شده اگر با هماهنگی اداره آب و فاضلاب باشد محاسبه حق امتیاز سریع انجام می شود ولی با این حال بخاطر مشکلاتی که اخیرا در مصرف آب و جود دارد برخی پیگیری ها در ادارات مربوطه لازم است.

( یک معلم )

نحوه محاسبه حق شغل و حق شاغل و تفاوت تطبیق کارمندان

نحوه محاسبه حق شغل و حق شاغل و تفاوت تطبیق کارمندان

امتياز حق شغل مشاغل دستگاه هاي اجرايي ، بر اساس اهميت و پيچيدگي وظايف و مسئوليت ها ، سطح تخصص و مهارت هاي مورد نياز ، بر اساس جدول به شرح ذيل تعيين مي شود :

طبقات جدول و رتبه هاي شغلي

تبصره : امتياز حق شغل مشاغل آموزشي تمام وقت وزارت آموزش و پرورش و مشاغل بهداشتي و درماني وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکي ، با توجه به طبقه و رتبه شغلي مربوط با ضريب (1/1) محاسبه مي شود .

امتياز حق شاغل کارمندان بر اساس عوامل تحصيلات ، سنوات خدمت ، تجربه ، دوره هاي آموزشي و مهارت ها و توانايي هاي فردي بر اساس جدول ذيل تعيين مي شود :

امتياز دوره هاي آموزشي

امتياز مهارت و توانايي ها

امتياز سنوات خدمت در هر سال

امتياز تجربه مربوط و مشابه در هر سال

به ازاي طي هر يک ساعت دوره آموزشي مصوب ، نيم امتياز

( حداکثر 500 امتياز )

توجه : امتیازات را در ضریب ریالی همان سال ( مثلا ۱۰۰۶ در سال ۱۳۹۲) ضرب نمایید تا مبلغ ریالی را بدست آورید.

ابتدا جمع بند های مشمول كسورات بازنشستگي مندرج در آخرين حكم سال 87 رابدست مي آوريم : (حقوق مبنا -افزايش سنواتي -فوق العاده شغل -سختي كار- فوق العاده جذب - فوق العاده ويژه -حق مسئوليت -جذب مديران -فوق العاده برجستگي -حداقل دريافتي)

سپس جمع امتياز (حقوق ثابت ) اولين حكم سال88/1/1 را ضربدر 500مي كنيم .هرچه بدست آمده منهاي جمع بند های مشمول كسورات بازنشستگي حكم سال 87مي كنيم آنگاه تفاوت تطبيق بدست مي آيد .

البته برای استخدامی های سال 88 به بعد مبلغ تفاوت تطبیق به شرح زیر می باشد:
ديپلم 1797000ريال
فوق ديپلم 1383000ريال
ليسانس 1093500 ریال

بسم الله الرحمن الرحیم
=منتخبی از اخبار روزانه - با اولویت اخبار آموزش و پرورش - را جهت مطالعه همکاران و دوستان بازنشر می دهم.
=انتشار این مطالب الزاما به معنی تایید تمام آنها نیست. خوانندگان می توانند با ارسال نظرات خود، مطالب درج شده را تایید یا نقد کنند.
=شما نیز می توانید مطالب مورد نظر خود را -با درج آدرس آن در قسمت نظرات- پیشنهاد فرمایید.
=نظرات حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های اسلامی منتشر نمی‌شود.--( حسن نوروزی )

صفر تا صد حق سرقفلی و حق کسب و پیشه یا تجارت

سرقفلی یکی از مفاهیمی است که در دنیای املاک خصوصا املاک تجاری بسیار پرکاربرد است. چیزی که اهمیت دارد این است که بدانیم حق سرقفلی با حق کسب و پیشه یکی نیست و با هم تفاوت دارند. هردوی این مفاهیم در مورد روابط موجر و مستاجر است و یک مسئله قدیمی است که در بحث اجاره محل کسب وکار با ورود مسئله سرقفلی و حقی به نام کسب و پیشه و تجارت، روابط موجر و مستاجر را پیچیده و حتی اختلافات را هم عمیق­تر کرده است.

در این نوشته به توضیح کامل حق “سرقفلی” و حق “کسب و پیشه یا تجارت” و تفاوت این دو مفهوم می‌پردازیم.

حق سرقفلی

مفهوم و معنی اصطلاحی سرقفلی فقط یک حق است و فقط در روابط موجر و مستاجر این حق محقق می شود. سرقفلی وجهی است که مالک در ابتدای اجاره و جدای از مال الاجاره از مستأجر می‌گیرد تا محل را به وی اجاره بدهد و واگذار کند.

در رابطه با سرقفلی در حقوق، دو قانون وجود دارد که سرقفلی را با توجه به این دو قانون باید تعریف کنیم. قانون روابط موجر و مستأجر سال ۱۳۵۶ و قانون روابط موجر و مستأجر سال ۱۳۷۶. نکته‌ای که باید در نظر گرفته شود، آن است که تاریخ قرارداد اجاره مربوط به چه سالی است و براساس آن مشخص کرد که باید قانون سال ۱۳۵۶ را مدنظر قرار داد یا قانون سال ۱۳۷۶، زیرا مفهوم سرقفلی در این دو قانون کمی با یکدیگر متفاوت است.

حق کسب و پیشه و تجارت مطابق قانون سال ۱۳۵۶، پولی است که به مستأجر داده می‌شود اما در قانون سال ۱۳۷۶، سرقفلی مفهومی به مراتب محدودتر از سال ۱۳۵۶ دارد؛ حاصل دسترنج و شهرت و امانت تاجر نیست و مبلغی است که در ابتدای قرارداد اجاره، به هر علتی، توسط مالک از مستأجر دریافت می‌شود و با دریافت این مبلغ، مالک امتیاز “تقدم و اولویت داشتن در اجاره” را به مستأجر می‌دهد. مستأجر هم می‌تواند پس از به‌دست آوردن این حق اولویت و تقدم، سرقفلی را به دیگران یا به مالک انتقال دهد؛ یا اینکه صرف نظر از پرداخت یا عدم پرداخت مبلغی در ابتدای قرارداد به‌عنوان سرقفلی، به صورت شرط در قرارداد اجاره، حق سرقفلی برای مستأجر ایجاد می‌شود. به بیان دیگر، سرقفلی از دیدگاه قانون سال۱۳۷۶ “حق تقدم در اجاره” است.

مثلا مالکی مغازه خود را به شخصی اجاره می‌دهد و مبلغی به عنوان سرقفلی دریافت می‌کند. کسی که مستاجر هست و مبلغ سرقفلی را پرداخت کرده است، صاحب “حق تقدم و اولویت” خواهد بود. هر زمانی که مدت اجاره به پایان برسد و مالک بخواهد ملک خود را پس بگیرد، باید مبلغ سرقفلی را به مستاجر پرداخت کند. اگر در ابتدای اجاره، مالک ۵۰ میلیون تومان از مستاجر به‌عنوان سرقفلی دریافت کرده باشد و هنگام تخلیه مغازه، مبلغ سرقفلی ۱۵۰میلیون تومان ارزیابی شود(زیرا مبلغ سرقفلی در طول زمان افزایش پیدا می‌کند)، مالک باید ۱۵۰ میلیون تومان به مستاجر پرداخت کند و مغازه خود را تحویل بگیرد.

حق کسب و پیشه یا تجارت

وقتی یک نفر برای مدت زمان طولانی یک مکانی را اجاره کند و در آنجا شغل خوبی داشته باشد و تجارت کند، پس از چند سال اشتغال، حق کسب و پیشه و تجارت به مستأجر تعلق می‌گیرد. در واقع می‌توانیم بگوییم، حق کسب و پیشه و تجارت، یک حق است که مستأجر از تداوم اشتغال در مکانی که اجاره کرده است، به دست می‌آورد. زیرا مستاجر با تغییر محل کار خود مشتری‌های خود را از دست می‌دهد و بار دیگر باید از صفر شروع کند.

بنابراین قانون‌گذار به این فکر افتاده است که یک ارزش افزوده‌ی پنهان برای اماکن تجاری در نظر بگیرد و از حق مستاجران اماکن تجاری در مقابل مالکان دفاع کند. این حق در قانون موجر و مستأجر سال ۱۳۵۶ به عنوان حق کسب و پیشه و تجارت مطرح شده است. قانون روابط موجر و مستاجر، که در سال ۱۳۵۶ تدوین شده بود، در سال ۱۳۷۶ دست‌خوش تغییر شد. موضوع «سرقفلی» نیز با تغییر قانون دچار تحول شد. در قانون سال ۵۶ از مفهوم ذکر شده به عنوان «حق کسب و پیشه یا تجارت» یاد شده، حال آنکه در قانون سال ۷۶ (قانون فعلی) این مفهوم با تفاوت‌هایی به «سرقفلی» تغییر پیدا کرده است. بنابراین اگر قرارداد اجاره پیش از سال ۷۶ منعقد شده باشد، باید به قانون سال ۵۶ رجوع کرد.

تفاوت‌های عمده سرقفلی و حق کسب و پیشه

• سرقفلی در هنگام انعقاد عقد اجاره به صاحب ملک پرداخت می­‌شود. پس در واقع کسب اعتبار و شهرت هیچ تاثیری در آن ندارد .حق کسب و پیشه یا تجارت با شرط و شروط به وجود نمی‌آید، بلکه به مرور زمان و در مدت انجام فعالیت توسط مستاجر کم‌‍‌کم ایجاد می‌شود.
• امکان از بین بردن حق کسب و پیشه یا تجارت در ابتدای قرارداد اجاره و با توافق وجود ندارد. اما مالک می‌تواند سرقفلی را دریافت نکند، تا حقی هم برای مستاجر ایجاد نشود. بنابراین در صورت عدم توافق در هنگام عقد قرارداد، عملا مستاجر هنگام تخلیه نمی‌تواند ادعایی داشته باشد.
• ملاک ارزیابی و ارزش سرقفلی بر اساس امکانات مکان تجاری، موقعیت آن و کیفیت مصالح به کار رفته در آن است. اما ملاک ارزیابی حق کسب و پیشه و تجارت بر اساس مدت اجاره، میزان جذب مشتری و نوع فعالیت تجاری است.
• سرقفلی بر خلاف حق کسب و پیشه یا تجارت به صورت خودکار قرارداد اجاره را تمدید نمی‌کند. بنابراین بعد از اتمام مدت قرارداد در صورتی که مستأجر با مالک به توافق نرسد، باید ملک را تخلیه کند.

قانون تخلیه در حق کسب و پیشه یا تجارت

حق کسب و پیشه یا تجارت به این معنی است که مالک نمی‌تواند پس از پایان یافتن مدت قرارداد، مستاجر را مجبور به تخلیه مکان تجاری کند، بلکه قرارداد به صورت خودکار تمدید می‌شود. در واقع مستاجر تا هر زمان که بخواهد می‌تواند ملک را در اجاره خود نگه دارد و اگر مالک در شرایطی خاص بخواهد قرارداد را تمام کند، باید مبلغی تحت عنوان “حق کسب و پیشه یا تجارت” به مستاجر بپردازد.

می‌توان گفت مهم‌ترین اختلافات و دعواهایی که براساس قانون روابط موجر و مستأجر سال ۱۳۵۶ در دادگاه‌ها مطرح می‌شود و به شدت رایج است، دعوای تخلیه مکان مورد اجاره است. در قانون روابط موجر و مستأجر سال ۱۳۵۶ مواردی پیش‌بینی شده که مالک (موجر) از طریق این موارد می‌تواند از دادگاه بخواهد که مستأجر را از مغازه بیرون کند و آنجا را تخلیه کند:

1-مواردی که مالک می‌تواند به استناد آن‌ها، تمام حق کسب و پیشه یا تجارت را به مستأجر بپردازد و مکان محاسبه حق امتیاز مورد اجاره را دوباره تحویل بگیرد مثلا اینکه:

• اگر مالک بخواهد ملک را تخریب یا بازسازی کند.
• اگر مالک بخواهد از آن ملک برای سکونت خودش یا خویشاوندان نزدیکش استفاده کند.
• اگر مالک برای شغل خود به آن ملک نیاز داشته باشد.

2-مواردی که مالک می‌تواند نصف مبلغ حق کسب و پیشه یا تجارت را پرداخت کند و ملک خود را بدست آورد. مثلا:

• اگر در قرارداد بین مالک و مستاجر شرط شده باشد که مستاجر ملک را به شخص دیگری اجاره ندهد، اگر مستاجر چنین کاری بکند، مالک می‌تواند نصف مبلغ حق کسب و پیشه را پرداخت کند و مغازه خود را دوباره به دست آورد.

3-مواردی که مالک می‌تواند بدون پرداخت مبلغ حق کسب و پیشه یا تجارت ملک خود را مجددا بدست آورد:

• مستأجر شغل خود را تغییر دهد.
• مستأجر کارهایی را در ملک انجام دهد که نباید انجام می‌داده یا باید انجام می‌داده و نداده است. به‌طور مثال اگر مستاجر به مکان آسیب بزند و یا تخریب کند.
• اگر مستأجر، پولی را که باید هر ماه به عنوان مبلغ اجاره‌بها به مالک بابت اجاره مکان بدهد را پرداخت نکند.

تعیین مبلغ سرقفلی و حق کسب و پیشه یا تجارت

دریافت مبلغ سرقفلی بر اساس توافق میان موجر و مستاجر است. برخلاف حق کسب و پیشه یا تجارت، که همیشه از طرف دادگاه و با جلب نظر کارشناس تعیین می‌شود. در واقع صاحب ملک، سرقفلی را تعیین می­‌کند و مستاجر یا باید این مبلغ را بپذیرد یا از معامله انصراف دهد.

نکات مهم در مورد حق سرقفلی و حق کسب و پیشه یا تجارت

• مبلغ سرقفلی معمولا بالاست و با توجه به شرایط مکان و نظر کارشناس تعیین می‌شود.
• حق کسب و پیشه یا تجارت به ارث می‌رسد. یعنی اگر شخصی مغازه‌ای را اجاره کرده و بعد از چند سال فوت کرده باشد و مالک مغازه بخواهد مغازه خود را پس بگیرد، باید مبلغ حق کسب و پیشه یا تجارت را به وارثان مستاجر بدهد.
• برای اینکه مطابق قانون سال ۱۳۷۶ حق سرقفلی به مستأجر تعلق بگیرد، باید مکانی که اجاره داده ‌می‌شود، محاسبه حق امتیاز حتما “تجاری” باشد، درحالی‌که در قانون سال ۱۳۵۶ همین که این مکان برای کسب و پیشه یا تجارت بود، کفایت می‌کرد.
• در قانون سال ۱۳۷۶ مبلغی که در ابتدا پرداخت می‌شود باید حتما تحت عنوان “سرقفلی” پرداخت شود. اگر مستأجر مبلغی را به‌عنوان “تضمین”، “قرض‌الحسنه” و عناوین دیگر پرداخته باشد، حق سرقفلی برای مستأجر ایجاد نمی‌شود.
• مطابق قانون سال ۱۳۵۶ اگر مستأجر بخواهد حق کسب و پیشه خود را انتقال دهد یا به دیگری واگذار کند، باید حتما این انتقال با سند رسمی صورت بگیرد. ولی اگر مستاجری که بعد از سال ۱۳۷۶ قرارداد اجاره را بسته است، بخواهد حق سرقفلی خود را واگذار کند، نیازی به سند رسمی نیست و با سند عادی و شهادت دادن دو نفر که قابل اعتماد باشند نیز ممکن است.
• در مواقعی که فرد قصد دارد سرقفلی ملک خریداری شده یا حق کسب و پیشه حاصله را محاسبه حق امتیاز واگذار کند، بهتر است این موضوع را رسماً با اظهارنامه به اطلاع مالک ملک برساند تا در صورت تمایل، با وی وارد معامله شود.
• در صورتی که سرقفلی مغازه را بفروشید، اختیارات بسیاری خواهید داشت. خریدار سرقفلی بدون اجازه شما نمی‌تواند هیچ تغییری در مغازه ایجاد کند، او همچنین برای فروش مجدد و اجاره مغازه به اجازه و جلب رضایت شما نیاز خواهد داشت. اغلب به هنگام عقد قرارداد تمامی توافقات بین مالک و خریدار به صورت کامل نوشته می‌شود.
• ممکن است مالک و خریدار سرقفلی با هم توافق کنند که خریدار به ازای هر بار اجاره دادن مغازه اولین سود دریافتی از مستاجر را به مالک بپردازد. این موارد در قرارداد نوشته می‌شوند و در صورت تعدی از قانون، طرف مقابل حق شکایت و ادعای حق دارد. مستاجر یا خریدار نیز در ازای خرید حق سرقفلی، مقداری پول به مالک پرداخت می‌کند.
• بعد از فوت مالک تمامی حقوقی که برای شما ایجاد شده بود، پابرجاست و وارثان مالک عهده‌دار آن خواهند بود. لذا خریدار می‌تواند تمامی درخواست‌های خود را با آن‌ها مطرح کند.
• اگر قصد انعقاد قراداد جدیدی را دارید، بدانید که قراردادتان بر اساس قانون سال ۷۶ منعقد می‌شود، بنابراین اگر می‌خواهید از حق سرقفلی استفاده کنید، حتما باید بر اساس روش‌هایی که در بالا گفته شد چنین حقی را برای خود ایجاد کنید؛ چون در قانون جدید این حق به صورت خودکار برای مستاجر لحاظ نمی‌شود.

سرقفلی بخریم یا نه؟

همانطور که در بالا گفته شد، مالکیت یک مغازه، یک درآمد طولانی‌مدت برای مالک ایجاد می‌کند. علاوه بر این، مالک می‌تواند به ازای هر تغییر در مغازه و یا شیوه‌ی اداره آن از خریدار هزینه دریافت کند. بنابراین، اگر شناخت کافی از مالک نداشته باشید، برای جلب رضایت وی، احتمالا به پرداخت هزینه‌ی بسیار مجبور شوید.

تا حد امکان درگیر ملک‌های سرقفلی نشوید، اما اگر تصمیم به خرید گرفتید، حتما به هنگام عقد قرارداد دقت کافی را داشته باشید و به تمامی موارد مهم اشاره کنید. مطمئن باشید که مالکان در صورتی می‌توانند بدون پرداخت سرقفلی، تخلیه ملک خود را بخواهند که تخلفی از طرف مستاجر صورت گرفته باشد؛ بنابراین تا زمانی که مستاجر تمام مقررات راجع به سرقفلی را رعایت می‌کند، خطری سرقفلی او را تهدید نخواهد کرد.

سوالات متداول:

بله. حق کسب و پیشه و تجارت مطابق قانون سال ۱۳۵۶، پولی است که به مستأجر داده می‌شود اما در قانون سال ۱۳۷۶، سرقفلی مفهومی به مراتب محدودتر از سال ۱۳۵۶ دارد؛ حاصل دسترنج و شهرت و امانت تاجر نیست و مبلغی است که در ابتدای قرارداد اجاره، به هر علتی، توسط مالک از مستأجر دریافت می‌شود و با دریافت این مبلغ، مالک امتیاز “تقدم و اولویت داشتن در اجاره” را به مستأجر می‌دهد. مستأجر هم می‌تواند پس از به‌دست آوردن این حق اولویت و تقدم، سرقفلی را به دیگران یا به مالک انتقال دهد؛ یا اینکه صرف نظر از پرداخت یا عدم پرداخت مبلغی در ابتدای قرارداد به‌عنوان سرقفلی، به صورت شرط در قرارداد اجاره، حق سرقفلی برای مستأجر ایجاد می‌شود. به بیان دیگر، سرقفلی از دیدگاه قانون سال۱۳۷۶ “حق تقدم در اجاره” است.

بله. در رابطه با سرقفلی در حقوق، دو قانون وجود دارد که سرقفلی را با توجه به این دو قانون باید تعریف کنیم: قانون روابط موجر و مستأجر سال ۱۳۵۶ و قانون روابط موجر و مستأجر سال ۱۳۷۶. نکته‌ای که باید در نظر گرفته شود، آن است که تاریخ قرارداد اجاره مربوط به چه سالی است و براساس آن مشخص کرد که باید قانون سال ۱۳۵۶ را مدنظر قرار داد یا قانون سال ۱۳۷۶، زیرا مفهوم سرقفلی در این دو قانون کمی با یکدیگر متفاوت است.

مفهوم و محاسبه حق امتیاز معنی اصطلاحی سرقفلی فقط یک حق است و فقط در روابط موجر ومستاجر این حق محقق می شود: سرقفلی وجهی است که مالک در ابتدای اجاره و جدای از مال الاجاره از مستأجر می‌گیرد تا محل را به وی اجاره بدهد و واگذار کند.

وقتی یک نفر برای مدت زمان طولانی یک مکانی را اجاره کند و در آنجا شغل خوبی داشته باشد و تجارت کند، پس از چند سال اشتغال، حق کسب و پیشه و تجارت به مستأجر تعلق می‌گیرد. در واقع می‌توانیم بگوییم، حق کسب و پیشه و تجارت، یک حق است که مستأجر از تداوم اشتغال در مکانی که اجاره کرده است، به دست می‌آورد. زیرا مستاجر با تغییر محل کار خود مشتری‌های خود را از دست می‌دهد و بار دیگر باید از صفر شروع کند.

سرقفلی در هنگام انعقاد عقد اجاره به صاحب ملک پرداخت می‌­شود.

حق کسب و پیشه یا تجارت با شرط و شروط به وجود نمی‌آید، بلکه به مرور زمان و در مدت انجام فعالیت توسط مستاجر کم‌‍‌کم ایجاد می‌شود. در واقع مستاجر تا هر زمان که بخواهد می‌تواند ملک را در اجاره خود نگه دارد و اگر مالک در شرایطی خاص بخواهد قرارداد را تمام کند، باید مبلغی تحت عنوان “حق کسب و پیشه یا تجارت” به مستاجر بپردازد.

ملاک ارزیابی و ارزش سرقفلی بر اساس امکانات مکان تجاری، موقعیت آن و کیفیت مصالح به کار رفته در آن، است.

ملاک ارزیابی حق کسب و پیشه و تجارت بر اساس مدت اجاره، میزان جذب مشتری و نوع فعالیت تجاری است.

خیر. حق کسب و پیشه یا تجارت به این معنی است که مالک نمی‌تواند پس از پایان یافتن مدت قرارداد، مستاجر را مجبور به تخلیه مکان تجاری کند، بلکه قرارداد به صورت خودکار تمدید می‌شود. در واقع مستاجر تا هر زمان که بخواهد می‌تواند ملک را در اجاره خود نگه دارد و اگر مالک در شرایطی خاص بخواهد قرارداد را تمام کند، باید مبلغی تحت عنوان “حق کسب و پیشه یا تجارت” به مستاجر بپردازد.

مواردی که مالک می‌تواند به استناد آن‌ها، تمام حق کسب و پیشه یا تجارت را به مستأجر بپردازد و مکان مورد اجاره را دوباره تحویل بگیرد مثلا اینکه:
– اگر مالک بخواهد ملک را تخریب یا بازسازی کند.
– اگر مالک بخواهد از آن ملک برای سکونت خودش یا خویشاوندان نزدیکش استفاده کند.
– اگر مالک برای شغل خود به آن ملک نیاز داشته باشد.

تا حد امکان از خرید این نوع املاک خودداری کنید. اما اگر خریدید حواستان باشد، همه موارد مهم و مبهم را که ممکن است در آینده مشکل ایجاد کند، در قرارداد ذکر کنید.

اگر سوال یا نظری در مورد سرقفلی و کسب و پیشه دارید، حتما در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.