تأیید نوسانات با اندیکاتور هیکن اشی
سرمایهگذاران و معاملهگران فارکس همواره در جستجوی یافتن زمان دقیق قدرتمند شدن و جهتگیری روند هستند. اندیکاتور Heiken Ashi یکی از ابزارهایی است که میتواند زمان حرکت سریع روند را نشان دهد. این اندیکاتور همانند Ichimoku، ابزار نسبتاً ناشناختهای است که به تازگی در بین معاملهگران محبوبیت پیدا کرده است. اگرچه از زمان معرفی آن به بازار فارکس دو دهه میگذرد.
این اندیکاتور علاوه بر نشان دادن قدرت نسبی یک روند، نقاط عطف اصلی را بر اساس حرکات قیمت یا پرایس اکشن یادداشت کرده و بسیار شبیه به میانگین حرکتی نسبت به بازار واکنش نشان میدهد. این ابزار معاملاتی تمامی فعالیتهای بازار در یک کندل را (نقطه ورود، نقطه خروج، بالاترین و پایینترین قیمت) ترکیب میکند و همچنین حرکات نرمتری نسبت به نوسانات نامنظم بازار ارز دارد و کندلهایی را که ممکن است ناشی از نوسانات سریع یا جهش قیمت باشند، حذف میکند. این امر به معاملهگران کمک میکند تا درک بهتری از حرکات بازار داشته باشند و آگاهانهتر برای معاملات خود تصمیمگیری کنند.
اجازه بدهید نگاه دقیقتری به محاسبات اندیکاتور هیکن اشی داشته باشیم و با چگونگی کاربرد آن در بازار فارکس آشنا شویم. (برای اطلاعات بیشتر مقاله کاربرد تحلیل تکنیکال در بازار فارکس را مطالعه کنید.)
آشنایی با اندیکاتور هیکن اشی
قبل از اینکه به کاربرد اصلی اندیکاتور هیکن اشی بپردازیم، برخی مفاهیم مربوط به آن را بررسی کنیم. معمولاً در هر چارت کندلاستیکی، اندیکاتور هیکن آشی به طور جداگانه و در یک چارت جانبی، به عنوان یک ابزار معاملاتی در دسترس است. این به سرمایهگذاران و معاملهگران فارکس اجازه میدهد که قدم به قدم و همزمان حرکات قیمت را در حالت استاندارد بازار و اندیکاتور هیکن اشی با هم مقایسه کنند و امکان تفسیر منسجمتر را داشته باشند.
در تصویر شماره 1، ملاحظه میکنید که این دو چارت بسیار مشابه هستند اما دیدگاههای متفاوتی را ارائه میدهند. زیرا اندیکاتور هیکن اشی به حرکات ناگهانی بازار توجه نمیکند و تمرکز خود را بر روند نرمتر حرکات قیمت EUR/USD متمرکز میکند.
تصویر شماره 1: یک بیان تقریباً یکسان (بالا: حرکات قیمت، پایین: Heikin Ashi)
دلیل نرمتر بودن چارت هیکن اشی این است که به جای استفاده از بالاترین و پایینترین قیمت برای محاسبه هر کندل، قیمت میانگین هر کندل را در نظر میگیرد و میانگین آنها را برای ایجاد یک چارت نرمتر اعمال میکند. این مسئلهای بسیار مهم است زیرا بازارهای ارز بیش از سایر بازارها دارای نوسانات و تغییرات قیمت هستند. در اینجا نحوه ساخت هر کندل را بیان میکنیم:
- قیمت بسته شدن = (قیمت باز شدن + بالاترین قیمت + پایینترین قیمت + قیمت بسته شدن) / 4
- قیمت باز شدن = (قیمت باز شدن کندل قبلی + قیمت بسته شدن کندل قبلی) / 2
- بالاترین قیمت =
- پایینترین قیمت =
با وصل کردن اعداد بدست آمده از فرمولها برای ساخت کندلهای متوالی، چارت همچنان بازتابی از تغییرات قیمت است و تنها نوسانات و حرکات سریع قیمت در آن کاهش یافته است. تصویر بدست آمده، چارت جذابتری به معاملهگر ارائه میدهد و میتواند به شناسایی روند کلی کمک کند.
حال که چگونگی محاسبه کندلها روشن شد، در اینجا نحوه تفسیر آنها را نیز بیان میکنیم:
- کندلهای مثبت (آبی) بدون سایه: یک روند صعودی قوی وجود دارد و احتمالاً ادامه خواهد یافت. در اینجا، معاملهگران برای کسب سود بیشتر شروع به افزایش حجم معاملات خود میکنند.
- کندلهای مثبت (آبی) همراه با سایه: تلاش برای حمایت از قیمت بالاتر ادامه دارد. در این نقطه، هنوز پتانسیل حرکت صعودی وجود دارد و معاملهگران تمایل به افزایش حجم معاملات خود دارند.
- یک کندل با بدنه کوچکتر و سایه بزرگتر: همانند فرم کندلهای “دوجی”، این کندل تغییر جهتهای کوچک در یک روند کلی را نشان میدهد. این سیگنالهای مشکوک موجب دودلی معاملهگران میشود. معمولاً شرکتکنندگان بازار منتظر نشانههای بهتر و مشخص شدن جهت بازار میمانند زیرا معاملهگرانی که از سیگنالها پیروی میکنند، ترجیح میدهند قبل از باز کردن هر معامله تایید سیگنال خود را از بازار دریافت کنند.
- کندل منفی (قرمز) همراه با سایه: ضعیف شدن و یا حرکت منفی بازار موجب کاهش قیمت میگردد. در نتیجه، معاملهگران سعی در خروج از معاملات خرید خود در این نقطه دارند و معاملات فروش جدیدی باز خواهد شد.
- کندل منفی (قرمز) بدون سایه: حرکت فروش قوی است و احتمالاً این حرکت کاهشی توسط روند کلی نزولی حمایت خواهد شد. در نتیجه، معاملهگران معاملات فروش خود را افزایش میدهند.
اندیکاتور هیکن اشی برای کامل شدن نیاز به زمان بیشتری دارد؛ اگرچه پس از تحقق این امر، هیکن آشی برای تأیید روند کلی بر اساس حرکات قیمتی بسیار کاربردی خواهد بود. حال بیایید ببینیم چگونه در فرصتهای بازار از آن استفاده میشود.
بهینه سازی فرصتهای بازار فارکس
با تصویری سادهتر از بازار، یک معاملهگر با ترکیب اندیکاتور هیکن اشی با اندیکاتورهای مختلف، قادر خواهد بود معاملات خود را در جهت روند اصلی بهبود بخشد. همانند دیگر اندیکاتورها، لازم است که هر شخصی برای بهینه سازی استراتژی خود به دنبال اندیکاتور مناسب دیگری برای ترکیب با هیکن اشی باشد. این امر نه تنها به معاملهگر برای اطمینان از جهت حرکت روند کمک خواهد کرد، بلکه نقطه ورود، حمایت و مقاومت را نیز مشخص میکند و تأیید بیشتری بر سودآوری معاملات خواهد بود. در تصویر شماره 2، چارت قیمتی جفت ارز دلار استرالیا به دلار کانادا نشان داده شده است.
تصویر شماره 2: برگشت جهت حرکت قیمت که توسط Heikin Ashi تأیید شده است.
با توجه به کانال نزولی و در نظر گرفتن حرکات قیمت، ارزش دلار استرالیا در برابر دلار کانادا به شدت تضعیف شده است. با رسیدن قیمت به محدوده حمایت و برخورد با آن، فرصت تازهای برای معاملهگران فراهم میشود. در این مثال نه تنها جفت ارز AUD/CAD سطح حمایت را دیده بلکه همزمان با سطح پایین کانال روند نزولی نیز برخورد داشته است که این امر موجب ایجاد قدرت بالقوه در حرکت رو به بالای قیمت میشود. همزمان با این اتفاق در چارت اصلی، در هیکن اشی نیز کندلهای دوجی دیده میشوند که نشانهای از تغییر جهت حرکت است. این سیگنال تأییدی بر تحلیل قبل ما خواهد بود و موقعیت سوددهای برای معاملات خرید ارائه میدهد.
تصویر شماره 3: دو کندل دوجی قویاً معاملات خرید را تایید میکنند.
کندلهای دوجی با ارائه سیگنال برگشت احتمالی در حرکت قیمت، یک معامله عالی را نوید میدهند. تنها کافی است نقطه ورود مناسب مشخص شود. در این محدوده بهترین نقطه ورود به معامله بر اساس تحلیل تکنیکال ، شکسته شدن بالاترین قیمت موج قبلی است. این سطح برای معاملات خرید بلند مدت با حد زیان کم، بسیار مناسب است. حد زیان در پایینِ کمترین قیمت موج قبلی قرار میگیرد. از آنجا که معاملهگران به دنبال سود هستند و نه آزمایش بازار، ضروری است که منتظر شکسته شدن موج قبلی بمانند تا سود بالقوه خود را به سود واقعی تبدیل کنند. این سیگنال قوی با Heikin Ashi هم قابل رویت است. معاملات خرید تا زمان ایجاد یک دوجی دیگر و یا یک سیگنال مخالف، سودده خواهد بود. با توجه به میزان سود و در نظر گرفتن نسبت سود به زیان که در این مثال 2:1 بوده و نسبت خوبی برای هر معامله است، میتوان این موقعیت را سودده و مناسب تلقی کرد.
شکست رو به پایین
اجازه دهید در مثالی دیگر روند نزولی و شکست رو به پایین قیمت را بررسی کنیم. این بار جفت ارز دلار نیوزلند به ین ژاپن را تحلیل میکنیم. با نگاهی به عملکرد حرکات قیمت، شاهد ثبات قیمت در اول چارت روزانه هستیم. با استفاده از اسیلاتور stochastic، ما یک نقطه تقاطع طلایی (نقطه B) را در تصویر شماره 4 می بینیم که نزدیک بودن یک حرکت صعودی را نشان میدهد.
تصویر شماره 4: نقطه B حرکتی قوی در امتداد تقاطع طلایی را نشان میدهد.
سطوح حمایت یا مقاومت را مشخص کنید:
اگرچه این امر کافی نیست، اما به درک بهتر جهت حرکت قیمت کمک خواهد کرد. همچنین در مشخص کردن نقطه ورود و حد زیان معامله و مدیریت ریسک مفید خواهد بود. در مثال فوق، یک سطح حمایت قوی وجود دارد که فرصتی عالی برای معاملات خرید ارائه میدهد.
اندیکاتور تحلیلی را بررسی کنید:
اسیلاتور stochastic در نشان دادن محدوده حمایت بسیار مناسب است زیرا هر دو شاخص این اندیکاتور در برخورد به یکدیگر یک تقاطع طلایی ایجاد میکنند و این تقاطع درستی معاملات را تأیید و نقطه ورود را مشخص میکند.
تحلیل خود را با هیکن اشی مطابقت دهید:
با به دست آمدن نقطه ورود و سطح حمایت از تقاطع اسیلاتور stochastic، معاملهگر میتواند با استفاده از کندلهای نرم و صاف، ایجاد حرکت قدرتمند جدیدی در روند را تأیید کند. در این مثال، کندل دوجی نشانگر تغییر در حرکت است و به زودی فروشندگان شروع به خروج از بازار میکنند و جای خود را به خریداران خواهند داد. به دنبال آن، کندلهایی با بدنه بلند نشان دهنده قدرت گرفتن روند صعودی هستند.
نقطه ورود را مشخص کنید:
اکنون با تأیید شدن جهت روند، معاملهگر سعی در یافتن بهترین نقطه ورود به معامله را دارد. معمولاً این نقطه بعد از تشکیل کندل دوجی انتخاب میشود. بهترین نقطه ورود بعد از شکسته شدن آخرین موج در چارت ایجاد میشود اما به توجه به میزان مدیریت ریسک و نسبت سود به زیان هر معاملهگر میتواند تغییراتی داشته باشد. با شکسته شدن اولین مقاومت تعداد معاملات خرید افزایش یافته و احتمال ورود معاملهگران جدید به بازار وجود دارد. افزایش حجم معاملات خرید موجب حرکت صعودی روند خواهد شد.
نتیجهگیری
همانطور که ملاحظه کردید، اگرچه اندیکاتور هیکن اشی هنوز هم تا حدودی در تحلیل بازار فارکس نو به نظر میرسد، اما ابزاری سودمند برای تأیید حرکات روند به شمار میآید. همچنین، همانند میانگین حرکتی (Moving Average)، نرم شدن حرکات بازار با کم کردن نوسانات ناگهانی و لحظهای که تقریباً همیشه معاملهگران را گمراه کرده و تحلیل تکنیکال را مختل میکند، در دیده شدن فرصتهای بازار به ایشان کمک خواهد کرد. در نتیجه، با استفاده از این اندیکاتور و با در نظر گرفتن کاربردها و مزایای آن در طولانی مدت، هر شرکتکننده در بازار فارکس امکان کسب سود را پیدا خواهد کرد.
هیکن آشی چیست؟
هیکن آشی ( Heikin Ashi ) یکی از انواع نمودارها در تحلیل تکنیکال است که از نظر شکل ظاهری شباهت زیادی به کندل استیکهای ژاپنی دارد. تحلیل گران از نمودار هیکن آشی در ترکیب با نمودار شمعی استفاده میکنند تا بتوانند شروع و پایان روندها را به شکل دقیقی پیش بینی کنند. با تحلیل روند در نمودار هیکن آشی معامله گران در نقاط ابتدایی شروع روند وارد معامله شده و بعد از آن میتوانند با بررسی مداوم نمودار هیکن آشی پایان روند را پیش بینی کرده و از معامله خارج شوند. بنابراین بیشترین استفادهای از که هیکن آشی میتوان کرد، در زمانهایی است که بازار روندی صعودی یا نزولی دارد. در ادامه به آموزش هیکن آشی، فرمول محاسبه و سیگنالهای معاملاتی آن میپردازیم.
نمودار هیکن آشی در تحلیل تکنیکال
احتمالا با سه نوع متداول چارتهای قیمتی که شامل نمودارهای خطی، میلهای و شمعی (کندل استیک) میشود، آشنا باشید. اما به جز این موارد نمودارهای دیگری هم در تحلیل تکنیکال وجود دارند. یکی از این نمودارها، هیکن آشی است که میتوان از آن در انواع تایم فریمها استفاده کرد. کلمه هیکن آشی در زبان ژاپنی به معنای کندل یا میله میانگین است. هیکن آشی در واقع نوعی تکنیک چارتی است که از نظر شکل ظاهری شباهت زیادی به کندل استیکهای ژاپنی دارد اما نحوه محاسبه آن متفاوت است.
پیشنهاد مطالعه: فارکس
مقایسه نمودار هیکن آشی و نمودار شمعی ژاپنی
برای این که بتوانید به تفاوت نمودار هیکن آشی و نمودار شمعی ژاپنی پی ببرید باید این دو نمودار را در کنار یکدیگر بررسی کنید. شکل زیر نمودار کندل استیک طلا را در تایم فریم روزانه نشان میدهد.
مشاهده بیشتر: دوره فارکس
حالا با استفاده از شکل زیر به نمودار هیکن آشی طلا در همان تاریخ و تایم فریم روزانه دقت کنید.
اگرچه این دو نمودار در نگاه اول بسیار به هم شباهت دارند ولی با این وجود اگر خوب به شکل دقت کنید میبینید که:
- رنگ کندلها در برخی موارد با هم متفاوت است.
- قیمت آغازین کندلهای هیکن آشی از وسط بدنه کندلهای قبلی شروع شده است.
- اندازه سایهها با هم متفاوت است .
- نویزهای حرکت در نمودار هیکن آشی کمتر است.
اگر علت این تفاوتها را نمیدانید، نگران نباشید در ادامه مطلب دلیل تفاوت کندلهای هیکن آشی و کندلهای شمعی ژاپنی را توضیح میدهیم.
فرمول هیکن آشی
تشکیل کندلهای هیکن آشی مثل سایر نمودارها به اطلاعات قیمتی خاصی نیاز دارد. در واقع میتوان گفت هیکن آشی مثل کندل استیکها، به ۴ نوع قیمت پایانی ( Close )، قیمت آغازی ( Open )، بیشترین قیمت ( High ) و کمترین قیمت ( Low ) نیاز دارد با این تفاوت که علاوه بر در نظر گرفتن قیمتها در زمان حال از اطلاعات قیمتی گذشته هم استفاده میشود. محاسبه هیکن آشی بسیار ساده است و از منطق میانگین گیری نشات میگیرد. برای محاسبه هیکن آشی از فرمولهای زیر استفاده میشود:
مشاهده بیشتر: آموزش رایگان فارکس
برای محاسبه کندلهای هیکن آشی از اطلاعات زیر استفاده شده است:
- اطلاعات مورد نیاز برای قیمت پایانی مربوط به کندل جاری است.
- اطلاعات مورد نیاز برای قیمت آغازی، مربوط به کندل قبلی است.
- برای محاسبه بیشترین قیمت، هر کدام از قیمتهای Open ، Close و High که بیشتر باشد، همان در نظر گرفته میشود.
- برای محاسبه کمترین قیمت، هر کدام از قیمتهای Open ، Close و Low که کمتر باشد، همان در نظر گرفته میشود.
البته نیازی به محاسبه دستی فرمول نیست. شما به راحتی میتوانید با استفاده از پلتفرم تریدینگ ویو از نمودار هیکن آشی استفاده کنید. در شکل زیر میتوانید نمودار هیکن آشی مربوط به طلا را مشاهده کنید.
تاریخچه هیکن آشی
تکنیک هیکن آشی در قرن هجدهم میلادی توسط یک تاجر ژاپنی به نام «مونهیشا هوما» که هم اکنون به عنوان پدر نمودار شمعی شناخته میشود، به وجود آمد. هوما به این نتیجه رسید که با بررسی و ردیابی حرکات قیمت برنج میتوان ذهنیت افراد شرکت کننده در بازار را فهمید و از آنها به نفع خود استفاده کرد.
همان طور که قبلا هم گفتیم، هیکن آشی به معنای کندل میانگین است اما اگر بخواهیم دقیقتر به قضیه نگاه کنیم باید بگوییم کلمه Heikin به معنای میانگین یا متوسط و Ashi به معنای سرعت است. با این حساب میتوان گفت این کلمه به معنای «سرعت متوسط حرکت قیمت» است.
دلیل اصلی استفاده از کندل های هیکن آشی چیست؟
شاید بتوان گفت اصلیترین دلیلی که باعث میشود تریدرها از کندلها یا شمعهای هیکن آشی استفاده کنند، نرم و روان نشان دادن حرکات قیمت است. در واقع به دلیل نحوه محاسبه این کندلها، در چارتهای هیکن آشی نویز کمتری دیده میشود.
پیشنهاد ویژه: سیگنال سهام خارجی
بیشتر نویزی که در نمودارهای کندل استیک ژاپنی دیده میشود، در نمودارهای شمعی هیکن آشی کمتر میشوند و شما میتوانید به شکل واضحی جهت حرکت روند را مشاهده کنید.
نحوه تفسیر کندلهای هیکن آشی
از آنجایی که کندلهای هیکن آشی بر اساس میانگینهای قیمتی به وجود میآیند، نسبت به کندل استیکها سایه یا شَدو کمتری دارند. هر چه سایههای شمعها چه در نمودار شمعی و چه در نمودار هیکن آشی کمتر باشد، روند قویتر است.
- کندلهای سبزی که سایه پایینی ندارند، نشانه یک روند صعودی قوی هستند.
- کندلهای قرمزی که سایه بالایی ندارند، نشانه یک روند نزولی قوی هستند.
کاربرد هیکن آشی در تحلیل تکنیکال
از آنجایی که نمودار هیکن آشی شکلِ تعدیل شده کندل استیکها است، تصویر بهتر و شفاف تری از روند حرکت قیمت به دست میدهد. به عبارت دیگر هیکن آشی فقط نحوه نمایش قیمت را با یک تنظیم دیگر و بر اساس فرمول خاص خود به شما نشان میدهد. به همین دلیل است که معامله گرانِ روند یا ترند تریدرها با استفاده از تکنیک هیکن آشی میتوانند با اعتماد بیشتری تصمیم بگیرند که باید در معامله بمانند و یا از آن خارج شوند.
- بعضی از معامله گران بلند مدت، هیکن آشی را جایگزین نمودارهای شمعی میکنند.
- سایر معامله گران از هر دو نمودار شمعی و هیکن آشی استفاده میکنند.
تکنیکال کارها از نمودار هیکن آشی برای تشخیص دو موضوع مهم استفاده میکنند:
خب اگر شما هم میخواهید مثل این تحلیلگران روندها را در ابتدای حرکت تشخیص داده و سوار موج شوید، بهتر است ادامه مطلب را بخوانید تا با نحوه شناسایی جهت روند و قدرت آن در نمودارهای هیکن آشی آشنا شوید.
پیشنهاد ویژه: استراتژی فارکس
نحوه تشخیص جهت روند در نمودار هیکن آشی
جهت روند با رنگ کندلها مشخص میشود. کندلهای سبز جهت حرکت صعودی و کندل های قرمز، جهت حرکت نزولی را نشان میدهند. البته شما میتوانید از رنگهای دیگری استفاده کنید. این نکته را هم در نظر بگیرید که به دلیل وجود فرمول میانگین در نمودار شمعی هیکن آشی، معمولا کندلهای نویز قرمز رنگ در یک روند صعودی دیده نمیشوند.
نحوه تشخیص قدرت روند در نمودار هیکن آشی
زمانی که در یک روند صعودی، کندلهای هیکن آشی، سایه پایینی نداشته باشند، قدرت روند زیاد است. به این کندلها که سایه پایینی ندارند، کف تراشیده گفته میشود.
زمانی هم که در یک روند نزولی، کندلهای هیکن آشی سایه بالایی نداشته باشند، روند نزولی قدرتمند است. به این کندلها سر تراشیده گفته میشود.
به طور کلی میتوان گفت نبود سایه در کندلهای هیکن آشی در جهت خلاف روند، نشانه قدرت روند است.
مشاهده بیشتر: سرمایه گذاری در فارکس
نحوه سیگنال گرفتن با هیکن آشی
حالا که با نحوه تشخیص قدرت و جهت روند در نمودار هیکن آشی آشنا شدید میتوانید بر اساس آن برای انجام معاملات خود سیگنال بگیرید. در ادامه پنج سیگنال هیکن آشی را توضیح میدهیم.
۱- کندل استیک های سبز هیکن آشی، سیگنال آغاز روند صعودی را صادر میکنند.
تغییر رنگ کندل های هیکن آشی از رنگ قرمز (نزولی) به سبز (صعودی)، نشانهای دال بر تغییر احتمالی روند قیمت از نزولی به صعودی است. بنابراین:
- بعضی از معامله گران که در این نقطه پوزیشن Short داشتهاند، از معامله خارج میشوند.
- بعضی از معامله گران که در این نقطه پوزیشن Long داشتهاند، به حجم پوزیشن خود اضافه میکنند.
پیشنهاد مطالعه: آموزش کار با متاتریدر
۲- کندل استیکهای سبزِ بدون سایه پایینی هیکن آشی، نشانهای از روند صعودی پرقدرت هستند.
اگر کندل های سبز کف تراشیده زیادی دیدید، روند صعودی قوی خواهد ماند. با باز کردن پوزیشن Long یا خرید در این حالت میتوانید سوار موج صعودی شده و تا زمانی که سایههای پایینی ظاهر نشدهاند یا رنگ کندلها از سبز به قرمز تغییر نکرده است، در پوزیشن خود باقی بمانید.
۳- ظهور کندل استیک های هیکن آشی با بدنه کوچک و سایه های بالایی و پایینی نشانه احتمالی برعکس شدن جهت روند یا حرکت آن در یک مسیر خنثی است.
از آنجایی که احتمال تغییر روند وجود دارد، میتوانید پوزیشنی در خلاف جهت روند باز کنید اما این نکته را نیز در نظر داشته باشید که تغییر رنگ یک یا دو کندل نمیتواند دلیل محکمی برای پایان روند کنونی باشد. این کندلهای با رنگ مخالف یا بدنههای کوچک میتوانند به عنوان یک مکث حرکتی نیز در نظر گرفته شوند.
۴- کندل استیک های قرمز هیکن آشی سیگنال روند نزولی را صادر میکنند.
زمانی که رنگ کندل هیکن آشی از سبز (صعودی) به قرمز (نزولی) تغییر میکند، هشداری برای تغییر احتمالی روند صعودی به نزولی صادر میشود.
- برخی معامله گران پوزیشن خرید خود را در این مرحله میبندند.
- برخی از معامله گرانی هم که از قبل پوزیشن فروش باز کرده اند، به حجم سفارش خود اضافه میکنند.
پیشنهاد مطالعه: بهترین نوع تحلیل در فارکس
۵- کندل استیکهای قرمزِ بدون سایه بالایی هیکن آشی، نشانهای از روند نزولی پرقدرت هستند.
اگر کندلهای قرمز سر تراشیده زیادی دیدید، روند نزولی قوی خواهد ماند. با باز کردن پوزیشن Short یا فروش در این حالت میتوانید سوار موج نزولی شده و تا زمانی که سایههای بالایی ظاهر نشدهاند یا رنگ کندلها از قرمز به سبز تغییر نکرده است، در پوزیشن خود باقی بمانید.
در مطالب بالا شکل کلی سیگنال گیری با هیکن آشی را توضیح دادیم. علاوه بر این با استفاده از جدول تفسیر هیکن آشی که در ادامه میآید، میتوانید ویژگیهایی را که توضیح دادیم به شکل خلاصه ببینید.
مزایا و معایب هیکن آشی
نمودارهای هیکن آشی مزیت ها و معایبی دارند و همین نکته باعث میشود تا تحلیل گران در کنار نمودارهای شمعی ژاپنی از آنها استفاده کنند.
پیشنهاد مطالعه: روش رسم خط روند
مزیت های هیکن آشی
سرعت حرکت قیمت در نمودارهای هیکن آشی نسبت به نمودارهای شمعی ژاپنی کمتر است و همین باعث میشود تا سیگنالهای نادرست و اصلاحات قیمت در این نمودارها کاهش پیدا کند اندیکاتور هیکن اشی ویو و تحلیل گران بتوانند با اطمینان بیشتری حرکت روند و قدرت آن را بررسی کنند. اگر نمودار هیکن آشی، روند قدرتمندی نشان دهد معامله گران میتوانند با خیال راحتی معامله کنند.
رنگ کندلهای هیکن آشی نشانه خوبی برای بررسی روند است. همان طور که گفتیم رنگ سبز به معنای کندل صعودی و قرمز به معنای کندل نزولی است. از آنجایی که قیمت کندلهای هیکن آشی نوعی میانگین است، کندلهای با رنگ مخالف (که در نمودارهای شمعی ژاپنی وجود دارند) در صورتی که تاثیر زیادی در جهت روند نداشته باشند، دیده نمیشوند.
پیشنهاد مطالعه: بازار روند دار
معایب هیکن آشی
هیکن آشی نقطه ضعفهایی هم دارد. همه اندیکاتورهایی که بر اساس کاهش سرعت، سیگنال صادر میکنند فقط در روندها قابل استفاده هستند. همان طور که گفتیم کندلهای هیکن آشی سرعت بازار را کم میکنند تا نویزها را از بین ببرند. داستان وقتی شروع میشود که بازار در یک روند خنثی حرکت کند. در این جاست که نمیتوانید از این نمودارها استفاده کنید.
از آنجایی که نمودار هیکن آشی، حرکات قیمت را نرم و هموار میکند، ممکن است در نشان دادن تغییر روند، تاخیر داشته باشد. بنابراین اگر پوزیشن خود را به امید سیگنال گرفتن از هیکن آشی برای تغییر روند، باز نگه داشته باشید، احتمالا مقداری از سود خود را از دست میدهید چون کندلهای هیکن آشی با تاخیر تغییر روند را نشان میدهند.
استفاده از هیکن آشی در کنار نمودار شمعی ژاپنی به شما کمک میکند تا تصویر بهتر و شفافتری از روند قیمت داشته باشید. در پایان باید این نکته را نیز در نظر بگیرید که برای اطلاع از قیمت پایانی جاری نمیتوان به کندل استیکهای هیکن آشی اعتنایی کرد و در این مورد باید حتما از نمودار شمعی ژاپنی استفاده کنید. معامله گران بسیاری این دو نمودار قیمتی را در کنار یکدیگر استفاده میکنند تا بتوانند از مزایای هر دوی آنها برخوردار شوند.
پیشنهاد مطالعه: اشتباهات رایج معاملگران
سوالات متداول
۱- هیکن آشی چیست؟
هیکن آشی یکی از انواع نمودارهای قیمتی در تحلیل تکنیکال است که شباهت زیادی با نمودار شمعی ژاپنی دارد اما بر اساس میانگین قیمتها به وجود میآید.
۲- تفاوت کندل استیک و هیکن آشی چیست؟
تفاوت این دو نوع نمودار به نحوه محاسبه و نوع سیگنال دهی آنها مربوط میشود که در متن مقاله به آن اشاره شده است .
۳- سیگنال دهی هیکن آشی به چه صورت است؟
به طور کلی پنج روش سیگنال دهی با هیکن آشی وجود دارد که در متن مقاله به آنها اشاره شده است.
راهنمای جامع استفاده از نمودارهای Heikin Ashi
زمانیهایی هستند که دیدن جزئیات بیشتر میتوانند منجر به تفسیرهای بیشتر و متنوعتری شوند. اما مواقعی نیز وجود دارند که مشاهده اطلاعات بیشتر، معادل نگاه کردن به هیچ چیز خاصی نیست.
نگاهی به نمودار زیر که مربوط به قراردادهای آتی الوار میباشد بیاندازید.
از آنجایی که در این نمودار دو حرکت بزرگ بیشتر نداریم، تفسیر و تحلیل آن ساده به نظر میرسد. یک روند صعودی تند و تیز و سپس یک روند نزولی بلند مدتتر که در میانه راه یک اصلاح ۵۰% (بر اساس سطوح فیبوناچی) داشته است.
اما به دلیل اینکه نمودارهای خطی اطلاعاتی مانند قیمت آغازین (open)، بالاترین قیمت (High)، پایینترین قیمت (Low) و همچنین گپهایی که ممکن است رخ دهند را نمایش نمیدهد، بنابراین این نمودار برخی اطلاعات حیاتی را فیلتر میکند که ممکن است در روند تصمیم گیری معاملهگر بسیار مهم باشند.
اگر مجبور باشید که با نمودارهای خطی ترید کنید، بسیار مشکل خواهد بود که تمایلات بازار را درک کنید. همچنین میتوان گفت که تقریبا غیر ممکن است که بتوانید نقاط ورود و خروج را بر اساس سطوح حمایت، مقاومت و اصلاحهای قیمتی با جزئیات دقیق پیدا کنید.
حالا بیایید همان نمودار قبلی را این بار در حالت کندلی ببینیم تا جزئیات بیشتری از فعل و انفعالات قیمت را درک کنیم.
حالا میتوانید قیمت آغازین، بالاترین قیمت، پایینترین قیمت و قیمت پایانی هر روز از معاملات آتی الوار را ببینید. شما میتوانید ببینید که در چه روزهایی بازار صعودی یا نزولی بوده است.
با نگاهی به گذشته ساده است که روند اصلی را پیدا کنیم. اما تصور کنید که باید بر اساس روند بعد از هر کندل تصمیم گیری کنید (به دنبال هر کندل صعودی یک کندل نزولی شکل گرفته است). اگر به سادگی سقف و کفها را دنبال کنید (ارزیابی روند بر اساس الگوی ۱۲۳)، ممکن است که دنبال کردن حرکات آسان باشد.
اما چه میشد اگر میتوانستید تمایلات یک روند را با استفاده از نموداری که روند اصلی را بوسیله محاسبه میانگین Open، High، Low و Close قیمت بدست میآورد تایید میکردید؟ و همچنین چه میشد اگر جهت تمایلات قیمت (صعود یا نزولی بودن) توسط رنگها و به شکل منظمی نمایش داده میشد؟
نموداری مانند تصویر زیر!
تفاوتی که این نمودار با دو نمونه قبلی یعنی چارتهای کندلی و خطی دارد، در دو کلمه نهفته است؛ جزئیات و وضوح!
- این نمودار جزئیات بسیار بیشتری نسبت به نمودار خطی را ارائه میکند (هرچند که به اندازه چارت کندلی نیست).
- اما از لحاظ تحلیل روند، وضوح بسیار بیشتری نسبت به چارت کندلی دارد (اما نه به اندازه نمودار اندیکاتور هیکن اشی ویو خطی).
این دو مورد از مشخصات مفید نمودارهای “هیکین آشی (Heikin Ashi)” میباشند.
خواندن نمودارهای هیکین آشی
بیاید نمودارهای کندلی و هیکین آشی را از لحاظ نمایش اطلاعات مربوط به فعل و انفعالات قیمت با یکدیگر مقایسه کنیم.
نمودار کندلی بالا تبدیل به نمودار زیر میشود که هیکین آشی میباشد.
ظاهرا روند حرکت قیمت در نمودار هیکین آشی بسیار واضحتر است!
اما برای اینکه متوجه شویم که نمودار هیکین آشی چگونه اطلاعات را فیلتر میکند تا دید واضحتری از روند را به ما بدهد، بهتر است ببینیم که فرمول این نمودار به چه صورتی است.
محاسبات هیکین آشی
قیمت آغازین یا همان Open به صورت زیر محاسبه میشود:
اوپن = (اوپن کندل قبل + کلوز کندل قبل) تقسیم بر ۲
بالاترین قیمت یا همان High به صورت زیر محاسبه میشود:
های = بالاترین قیمت های، اوپن یا کلوز
پایینترین قیمت یا همان Low به صورت زیر محاسبه میشود:
لو: پایینترین قیمت لو، اوپن یا کلوز
قیمت پایانی یا همان Close نیز به صورت زیر محاسبه خواهد شد:
کلوز: (اوپن + های + لو + کلوز) تقسیم بر ۴
توجه داشته باشید که عملیات نرم کردن حالت نمودار به دلیل میانگین گیری از سطوح مختلف قیمت میباشد. این بدان معناست که تحرکات واقعی قیمت در همان محدوده رخ میدهند.
برای تریدرهای روزانه (بین روزی) که حرکات بین روزی قیمت را ترید میکنند ممکن است مسائلی بوجود بیایند. چرا که آنها باید منتظر تکمیل شدن یک کندل بمانند و این تاخیر ممکن است باعث بروز مشکل در تصمیم گیری برای معاملهگران بین روزی شود.
استفاده از هیکین آشی
شما دقیقا به همان روشی که از چارتهای کندلی استفاده میکردید میتوانید از چارتهای هیکین آشی نیز استفاده کنید. تنها تفاوتی که وجود دارد این است که نمودار به شکل نرمتری نمایش داده میشود تا تمایلات حرکتی بازار به شکل سادهتری منعکس شوند.
به مانند نمودارهای کندلی میتوانید از الگوهای قیمتی نیز در نمودارهای هیکین آشی نیز استفاده کنید اما دید شما به دلیل هماهنگی اندیکاتور هیکن اشی ویو بیشتر در رنگ کندلها بهتر خواهد شد. در واقع کندلهای برگشتی را بهتر و گاها دقیقتر به شما نشان میدهد.
نمودار کندلی سنتی
نمودار هیکین آشی
به عنوان مثال در نمودار بالا ممکن است که رنگبندی کندلها در تشخیص الگوی کف V و بریکآوت (شکست) نقطه ۱ منجر به واضحتر شدن حرکت قیمت شده باشد.
همچنین تشخیص سوئینگ کف در نقطه شماره ۲ واضحتر است. تشخیص الگوی کنج صعودی در قسمت شماره ۳ نیز سادهتر شده است چرا که نمودار نویزهای کمتری نسبت به حالت کندلی دارد.
اصلاح ۳۸٫۲ درصدی در نقطه ۴ به مانند نمودار کندلی واضح است. اما تفاوت در نقطه ۵ است. در نمودار کندلی پس از بریک آوتی که در نقطه شماره ۵ بوجود آمده است شاهد شکل گیری کندلهایی هستیم که ممکن است نشانه ضعف قدرت حرکت قیمت در نظر گرفته شوند. اما در نمودار هیکین آشی نشانی از ضعف قیمت پس از بریک آوت دیده نمیشود.
حالا نگاهی به نمودار قراردهای آتی گندم داشته باشیم تا ببینیم که چگونه نمودارهای کندلی و هیکین آشی میتوانند در تفسیر شما از حرکات قیمت موثر باشند.
نمودار هیکین آشی
در نمودار هیکین آشی به دلیل رنگ بندی در بخشهای ۱ و ۳ وضوح بیشتری از حرکات را به ما ارائه میکند. هرچند که بخش ۲ نیز واضح است اما شامل حرکات خلاف جهت بیشتری میباشد.
حالا نوبت شماست که از خودتان بپرسید که آیا نمودارهای هیکین آشی دید واضحتری در معاملهگری به شما خواهند داد یا تنها باعث حواس پرتیتان خواهند شد!
آشنایی با هیکین اشی
اگر از جمله افرادی باشید که در زمینه بورس، ترید و زمینه های مشابه فعالیت دارند نام هیکین اشی را خیلی زیاد شنیدهاید. هیکین اشی را می توان در اندیکاتور و استراتژی های مربوط به بورس پیدا کرد. از جمله استراتژی هایی که می توان برای بورس استفاده کرد و بسیار مهم است می توان به استراتژی هایی با استفاده از کندل هیکین اشی اشاره کرد. می توان گفت که هیکین اشی همانند نمودار کندل استیک کار می کند در صورتی که روش های محاسبه کردن در این نمودار و راه های ترسیم کندل ها متفاوت خواهد بود.
در این نمودار می توان از تنظیمات خرید و فروش در نمودار و استراتژی استفاده کرد. طریقه استفاده از این نمودار به قدری ساده است که محبوبیت بسیار زیادی در بین سایر افراد پیدا کرده است. حال بیایید ببینیم هیکین اشی از کجا سرچشمه می گیرد.
تکنیک یا نمایش هیکین اشی همانظور که از نامش مشخص است یک تکنیک ژاپنی است که به میانگین نوار معنی می شود. از این تکنیک با استفاده از نمودار شمعی می توانند نرخ جهت شناسایی در الگو ها، روند بازار و پیش بینی قیمت های آتی بازار مورد استفاده قرار می گیرد. بیشترین قسمت این تکنیک زمانی خواهد بود که بازار ها روند داشته باشند. نمودار ها و تکنیک هیکین اشی جهت حفظ موقعیت هایی برای معامله گران استفاده می شوند.
کندل های هیکین اشی متفاوت هستند و هر کندل بر اساس اطلاعات کندل قبل خود طراحی و محاسبه می شود بدین معنی که:
- قیمت پایانی: کندل هیکین اشی میانگینی از قیمت آغازین، پایانی، بالاترین و پایین ترین قیمت است.
- قیمت آغازین: کندل هیکین اشی میانگینی از قیمت های آغازین و پایانی از کندل قبل است.
- بالاترین قیمت: بالاترین قیمت در کندل هیکین اشی از بالاترین قیمت، قیمت آغازین و پایانی انتخاب می شود که بیشترین ارزش را دارد.
- پایین ترین قیمت: پایین ترین قیمت در کندل هیکین اشی از پایین ترین قیمت آغازین و پایانی انتخاب می شود که کمترین ارزش را دارد.
نمودار هیکین اشی نسبت به نمودار کندل استیک آهسته تر حرکت می کند و سیگنال ها را با تاخیر می دهد. این استراتژی می تواند در بسیاری از حرکات ناپایدار قیمت مفید باشد. برای آشنایی بیشتر با این نمودار و ویژگی های آن می توانید فیلم آموزشی زیر را مشاهده کنید.
نمودار هیکن آشی (Heikin Ashi) چیست و چه کاربردی دارد؟
در تحلیل تکنیکال از انواع نمودار اندیکاتور هیکن اشی ویو قیمت استفاده میشود. نمودارهای خطی، شمعی (کندلی) و میلهای از معروفترین نمودارهای قیمتی هستند که احتمالا با آنها آشنا هستید. اما در این مقاله قصد داریم نوع دیگری از نمودارها به نام نمودار هیکن آشی (Heikin Ashi) را به شما معرفی کنیم که احتمالا کمتر با ان آشنا هستید. به دوستداران تحلیل تکنیکال بورس توصیه میکنیم این مقاله را از دست ندهند. همچنین در این مقاله به بررسی الگوهای هیکن آشی و استراتژی معامله با هیکن اشی خواهیم پرداخت.
نمودار هیکن آشی چیست؟
عبارت هیکن آشی در واقع یک عبارت ژاپنی به معنای «کندل میانگین» است. احتمالا حدس میزنید که کندلها در نمودار هیکن آشی به نوعی با میانگین کندلهای قبل سر و کار دارد. این حدس کاملا درست. نمودار هیکن آشی چیز عجیب غریبی نیست. این نمودار از همان نمودار کندل استیکی معروف مشتق شده است. اگر با نمودارهای کندلی (شمعی) آشنا هستید، درک نمودار هیکن آشی برای شما سخت نخواهد بود. برای اشنایی با کندلها و نمودار کندلی مقاله آموزش صفر تا صد الگوهای کندلی را مطالعه کنید.
فرمول محاسبه کندلها در نمودار هیکن آشی
همان طور که میدانید هر کندل (چه در نمودار کندلی چه در هیکن آشی) از 4 قیمت باز شدن (Open)، بسته شدن (Close)، بالاترین قیمت (High) و پایینترین قیمت (Low) تشکیل شده است. برای درک بهتره نمودار هیکن آشی قبل از هر چیز باید با نحوهی محاسبهی این 4 قیمت در کندلهای این نمودار آشنا شوید. بعد از آن به تفاوت ایجاد شده در ترسیم کندلها در نمودار هیکن آشی نسبت به نمودار کندلی خواهیم پرداخت. چیز پیچیدهای نیست، به محاسبات زیر دقت کنید:
قیمت باز شدن کندل
در نمودار هیکن اشی قیمت آغازین (قیمت باز شدن کندل) یا همان Open به صورت زیر محاسبه میشود:
اوپن = (اوپن کندل قبل + کلوز کندل قبل) تقسیم بر ۲
بالاترین قیمت کندل
بالاترین قیمت یا همان High در کندلهای هیکن آشی به صورت زیر محاسبه میشود:
های = بیشترین قیمت در بین سه قیمت های، اوپن یا کلوز اندیکاتور هیکن اشی ویو به عنوانِ قیمتِ های کندل ثبت میشود
پایینترین قیمت کندل
پایینترین قیمت یا همان Low در نمودار هیکن اشی به صورت زیر محاسبه میشود:
لو: کمترین قیمت در بین سه قیمت لو، اوپن یا کلوز به عنوان لو در کندل ثبت میشود
.قیمت بسته شدن
قیمت پایانی (قیمت بسته شدن) یا همان Close نیز به صورت زیر محاسبه خواهد شد:
قیمت کلوز: (اوپن + های + لو + کلوز) تقسیم بر ۴
تفاوت نمودار هیکن آشی و نمودار شمعی
خوب با این تفاسیر و محاسبات بالا، اجازه بدهید ببینیم چه تفاوتهایی در نمودار هیکن آشی و نمودار کندلی معمولی اتفاق میافتد. تصویر زیر نمودار هیکن آشی را نشان میدهد.
اگر به قیمت باز شدن کندل آخر توجه کنید، متوجه میشوید این قیمت (1037) در وسط بدنه کندل قبلی است. یعنی میانگین قیمت باز و بسته شدن کندل قبلی. کندل قبلی در 1041 باز شده و در 1034 بسته شده است. بنابراین در نمودار هیکن آشی هر کندل دقیقا از وسط بدنه کندل قبلی باز میشود. به تصویر زیر نگاه کنید تا این موضوع را متوجه شوید.
آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب
برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.
آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .
قیمت اوپن هر کندل وسط بدنه کندل قبلی است. توجه کنید با این تفسیر ممکن است در روز جاری اصلا قیمت آن محدوده را ندیده باشد ولی کندل در آن قیمت باز میشود! به عبارتی اوپن کندل تنها وابسته به کندل روز قبل است. یعنی کندل ها در نمودار هیکن اشی قیمتهای واقعی را الزاما نشان نمیدهد. به تصویر اول نگاه کنید، حال همان چارت را با حالت نمودار کندلی معمولی در زیر مقایسه کنید:
همان طور که در تصویر بالا میبینید، در نمودار معمولی، کندل آخر اصلا قیمت 1037 را به خود ندیده است اما در نمودار هیکن اشی کندل اخر در قیمت 1037 باز شده است. بنابراین به طور کلی قیمت اوپن در کندلهای نمودار هیکن اشی قیمت واقعی نیستند و به کندل قبل بستگی دارد، همین نکته مهمترین تفاوت نمودار کندلی معمولی و هیکن اشی است. بالاترین و پایین ترین قیمت در کندلهای هیکن اشی تعریف سادهای دارند و باز هم با توجه به قیمت اوپن ممکن است قیمتهای واقعی را نشان ندهد.
اما قیمت بسته شدن کندلها در هیکن اشی میانگینی از 4 قیمت واقعی (باز، بسته، بیشترین و کمترین قیمت) در نمودار کندلی معمولی است. به عبارتی محاسباتی که برای قیمت کلوز انجام میگیرد بر اساس قیمتهای واقعی است.
با همه این داستانها میتوان گفت نمودار هیکن اشی وضوح و دید بهتری از روند تغییرات قیمت را به ما میدهد. چرا که هر کندل را به کندل قبل مرتبط میکند و نمودار نرمتری را نسبت به نمودار کندلی معمولی ارائه میکند.
استراتژی معامله با نمودار هیکن اشی
شما دقیقا باید با نمودار هیکن آشی رفتار مشابه نمودار کندل استیک سنتی را داشته باشید، با این تفاوت که کار شما کمی سادهتر است برای تشخیص روند حرکت قیمت. چرا که در نمودار شمع هیکن آشی، هیچ شکاف قیمتی دیده نمیشود؛ زیرا محاسبهی کندلها به گونهای است که نموداری نرم و بدون شکستگی زیاد و گپهای قیمتی ارائه میکند. توجه کنید کندل سبزی که در نمودار هیکن اشی سایه پایین ندارد نشان دهنده روند صعودی قوی و کندل قرمزی که سایه بالایی ندارد نشانگر روند نزولی قوی است.
الگوهای سنتی کندل استیک چندان در این نمودار کارایی ندارد. اگر به دنبال الگوهای چند کندلی هستید نمودار کندلی سنتی برای شما مناسب تر است. اما برای تحلیل تکنیکال تفاوت چندانی ندارد که تحلیل بر روی کدام نمودار انجام شود. تحلیلهای تکنیکی بر روی هر دو نمودار کندلی سنتی و هیکن آشی نتایج یکسانی دارد.
به تفاوت نمودار هیکن اشی و نمودار کندلی معمولی در تصاویر زیر توجه کنید.
نمودار هیکن آشی در رهاورد
برای دسترسی به نمودار هیکن اشی نمادهای بورس ایران، سادهترین راه استفاده از سایت رهاورد rahavard365.com و پلتفرم تحلیلی این سایت است. برای فراخوانی نمودار هیکن اشی به بالای چارت مراجعه کنید و از قسمت نمودارها Heikin Ashi را انتخاب کنید.
نتیجه گیری
در این مقاله به معرفی نمودار هیکن اشی پرداختیم. مطالب مهمی را که میتوان از خلال این مقاله نتیجه گیری کرد به شرح زیر است:
- کندلها در نمودار هیکن اشی منعکس کننده قیمتهای واقعی نیستند.
- الگوهای کندلی در نمودار سنتی در نمودار هیکن اشی اعتبار ندارد.
- نمودار هیکن آشی نسبت به نمودار کندلی معمولی بسیار نرم تر و یکدستتر است و برای تشخیص روند حرکات قیمت مناسبتر است.
- نتایج تحلیل فنی بر روی چارت هیکن آشی تفاوتی با نمودار کندلی معمولی ندارد.
- نمودار هیکن آشی وضوح بهتری از روند حرکت به ما ارائه میکند (با جزئیات کمتر) ولی نمودار معمولی این وضوح را ندارد ولی جزئیات بیشتری را نشان میدهد.
آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس
برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.
تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.
دیدگاه شما